'ข้าวโพดหนองบัว' ดำทั้งฝัก หนึ่งเดียวในเมืองไทย

โดย...จักรพันธ์ นาทันริ

ผู้ที่เคยผ่านถนนมะลิวัลย์เส้นทางขอนแก่น-เลย เมื่อเข้าเขตพื้นที่ ต.หนองบัว อ.บ้านฝาง จ.ขอนแก่น ก็จะพบการวางจำหน่ายผลิตภัณฑ์สินค้าชุมชนเรียงรายตลอดทั้งสองฟากฝั่งถนนระยะทางกว่า 10 กิโลเมตร รวมกว่า 40 ร้านค้า และรถแทบจะทุกคันมักจะแวะจอดเพื่อเลือกซื้อผลิตภัณฑ์สินค้าของชุมชนแห่งนี้ โดยเฉพาะ “ข้าวโพดพันธุ์ข้าวเหนียวหนองบัว” ผลิตภัณฑ์ชุมชนที่มีชื่อเสียง ด้วยรสชาติหวาน กรอบ หอม อร่อย มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว

สมชาย สีดาคุณ ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกข้าวโพดบ้านหนองบัว เล่าว่า มีสมาชิกรวมกว่า 80 ครัวเรือน พื้นที่ปลูกข้าวโพดครอบคลุมทุกหมู่บ้านรวมกว่า 500 ไร่ จากเดิมที่ชาวบ้านปลูกกันตามคันนา แต่เมื่อได้รับความนิยมมากขึ้นหลายครอบครัวได้หันมายึดอาชีพปลูกข้าวโพดกันเป็นหลัก จนทำให้บ้านหนองบัวถูกยกให้เป็นตำบลข้าวโพดที่ขึ้นชื่อของประเทศไทยเลยทีเดียว

“การปลูกข้าวโพดเพื่อจำหน่ายวันนี้ ยอมรับว่าเป็นรายได้หลักของชุมชนแห่งนี้กันแล้ว แต่ละเดือนจะส่งข้าวโพดจำหน่ายให้กับลูกค้าตามการสั่งซื้อไม่น้อยกว่าเดือนละ 4 ตัน”

แต่ก็ใช่ว่าไม่มีอุปสรรค ด้วยเอกลักษณ์เฉพาะของข้าวโพดพันธุ์ข้าวเหนียวที่เมล็ดมีสีดำจึงมีคำครหาว่าเป็นข้าวโพดย้อมสีผสมอาหาร ซึ่งสมชายยืนยันว่าไม่เป็นความจริง เพราะกระบวนการและขั้นตอนการปลูกทั้งหมดอยู่ในความดูแลของนักวิชาการจากมหาวิทยาลัยขอนแก่น ตั้งแต่การเพาะเมล็ดพันธุ์ การปลูก และการเก็บเกี่ยวผลผลิต เมื่อนำมาต้มในระดับน้ำและอุณหภูมิที่คงที่แล้วนั้น สีดำและสีม่วงจะยังคงอยู่ในเมล็ดทั้งหมด

สมชาย บอกว่า ปีที่ผ่านมามีการคิดค้นและต่อยอดข้าวโพดพันธุ์ข้าวเหนียวด้วยการพัฒนาสายพันธุ์ข้าวโพดดั้งเดิมหรือข้าวโพดข้าวก่ำ โดยกลุ่มเกษตรกรและนักวิชาการการเกษตรจากมหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้คิดค้นพันธุ์ข้าวโพดข้าวก่ำที่มีขนาดฝักและผลิตที่ไม่แตกต่างไปจากข้าวโพดพันธุ์ข้าวเหนียว ทั้งยังคงไว้ซึ่งรสชาติที่หอม หวาน และอร่อย แต่ที่แตกต่างคือเมล็ดที่มีสีดำทั้งฝัก

ชื่อเสียงและความนิยมของข้าวโพดข้าวเหนียว ทำให้ อบจ.ขอนแก่น สนับสนุนและส่งเสริมการตลาดทำให้บางครอบครัวมีรายได้ถึงวันละ 2,000-3,000 บาท ขณะที่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนฯ ก็พัฒนาการบรรจุข้าวโพดสุกลงในห่อสุญญากาศ เพื่อเก็บไว้ได้นานขึ้น หากจะรับประทานเพียงแค่นำมาอุ่นเท่านั้น เป็นอีกหนึ่งแนวทางที่จะดำเนินการในระยะนี้