"Aardvark Weather" AI พลิกโฉมพยากรณ์อากาศ แม่นยำถึงระดับท้องถิ่น

ด้วยวิกฤต Climate change ที่ทวีความรุนแรง การพยากรณ์อากาศที่แม่นยำและทันท่วงทีจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งยวด

 

ล่าสุด รายงานจาก The Guardian เผยว่า สถาบันวิจัยชั้นนำอย่างมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ได้เปิดตัว "Aardvark Weather" ระบบพยากรณ์อากาศที่ขับเคลื่อนด้วยปัญญาประดิษฐ์ (AI)

 

ซึ่งไม่เพียงแต่ให้ผลลัพธ์ที่รวดเร็วกว่าระบบปัจจุบันหลายเท่า แต่ยังใช้พลังประมวลผลน้อยลงอย่างน่าตกตะลึงถึงหลักพันเท่า

 

 

งานวิจัยดังกล่าวถูกตีพิมพ์ลงในวารสาร Nature ซึ่งเป็นผลงานความร่วมมือของสถาบันวิจัยชั้นนำอย่างมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ , สถาบันอลัน ทัวริง, Microsoft Research และศูนย์พยากรณ์อากาศระยะกลางแห่งยุโรป (ECMWF) ที่อาจพลิกโฉมหน้าการพยากรณ์อากาศไปตลอดกาล

 

ปัจจุบัน การพยากรณ์อากาศเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและใช้ทรัพยากรจำนวนมาก ต้องอาศัยซูเปอร์คอมพิวเตอร์ประสิทธิภาพสูงและทีมผู้เชี่ยวชาญในการวิเคราะห์ข้อมูลจากทั่วโลก

 

ซึ่งแต่ละขั้นตอนอาจกินเวลานานหลายชั่วโมงกว่าจะประมวลผลออกมาเป็นรายงานพยากรณ์อากาศ

 

ทว่า "Aardvark Weather" ได้นำเสนอแนวทางที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิง

 

โดยเป็นการฝึกฝน AI ด้วยข้อมูลดิบจากสถานีตรวจอากาศภาคพื้นดิน ดาวเทียม บอลลูนตรวจอากาศ เรือ และเครื่องบินนับล้านๆ ข้อมูล เพื่อให้ AI เรียนรู้และสามารถคาดการณ์สภาพอากาศในอนาคตได้อย่างแม่นยำ

ศาสตราจารย์ริชาร์ด เทอร์เนอร์

ศาสตราจารย์ริชาร์ด เทอร์เนอร์ จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ อธิบายว่า

 

"ระบบของ Aardvark Weather มีศักยภาพในการพยากรณ์อากาศที่แม่นยำได้ไกลถึง 8 วัน ซึ่งนานกว่าระบบปัจจุบันที่ทำได้แค่ 5 วัน"

 

"ทั้งยังสามารถให้ข้อมูลพยากรณ์ในระดับท้องถิ่นที่ละเอียดและแม่นยำยิ่งขึ้น นี่คือจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่จะนำเราไปสู่วิธีการพยากรณ์อากาศแบบใหม่" 

 

หนึ่งในคุณสมบัติที่โดดเด่นของ "Aardvark Weather" คือประสิทธิภาพด้านการใช้พลังงาน ซึ่งศาสตราจารย์เทอร์เนอร์กล่าวว่า Aardvark Weather ใช้พลังประมวลผลน้อยกว่าระบบเดิม "หลายพันเท่า" 

 

และยังสามารถทำงานได้เร็วกว่า "หลายสิบเท่า" แค่นักวิจัยเพียงคนเดียวที่มีคอมพิวเตอร์ตก็สามารถสร้างรายงานพยากรณ์อากาศที่มีคุณภาพได้อย่างแม่นยำ

 

ดร. สก็อตต์ ฮอสคิง จากสถาบันอลัน ทัวริง มองว่า ความก้าวหน้านี้จะช่วย "เปิดโอกาสให้ทุกประเทศเข้าถึงเทคโนโลยีการพยากรณ์อากาศอันทรงพลัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศกำลังพัฒนาที่อาจมีข้อจำกัดด้านทรัพยากร"

 

 

นอกจากนี้ ยังเป็นประโยชน์ต่อหน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานรับมือภัยพิบัติ และภาคอุตสาหกรรมต่างๆ ที่ต้องอาศัยข้อมูลพยากรณ์อากาศที่แม่นยำในการวางแผนและดำเนินงาน

 

ทั้งนี้ "Aardvark" ได้รับแรงบันดาลใจและพัฒนาต่อยอดจากงานวิจัยชิ้นก่อนหน้านี้ของบริษัทเทคโนโลยีชั้นนำอย่าง Huawei, Google และ Microsoft ที่ได้แสดงให้เห็นว่า 

 

ขั้นตอนสำคัญในการพยากรณ์อากาศ อย่างการคำนวณการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศตามเวลา สามารถใช้ AI เข้ามาแทนที่เพื่อให้ผลลัพธ์ที่รวดเร็วและแม่นยำยิ่งขึ้นได้

 

ซึ่งปัจจุบัน ศูนย์พยากรณ์อากาศระยะกลางแห่งยุโรป (ECMWF) ได้เริ่มนำแนวทางนี้ไปใช้งานจริงแล้ว

 

ที่น่าทึ่งคือ นักวิจัยพบว่า "Aardvark" สามารถให้ผลการพยากรณ์ที่แม่นยำในบางด้านได้ดีกว่าระบบ GFS ระดับชาติของสหรัฐอเมริกา

 

แม้จะใช้ข้อมูลนำเข้าเพียง 10% ของปริมาณที่ระบบปัจจุบันต้องการ และยังสามารถแข่งขันกับพยากรณ์อากาศของกรมอุตุนิยมวิทยาสหรัฐฯ ได้ชนิดที่ว่าสูสี

 

ความสำเร็จของ "Aardvark Weather" ถือเป็นก้าวกระโดดครั้งสำคัญในวงการพยากรณ์อากาศ

 

ซึ่งไม่เพียงแต่จะช่วยให้เราเข้าใจและเตรียมพร้อมรับมือกับสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงไปได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

 

แต่ยังเป็นการแสดงให้เห็นถึงศักยภาพอันไร้ขีดจำกัดของเทคโนโลยี AI ในการแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อนและยกระดับคุณภาพชีวิตของมนุษยชาติ