ตลาด Big Data และ AI ไทยเติบโตต่อเนื่อง แต่ยังขาดผู้เชี่ยวชาญ
อุตสาหกรรม Big Data และ AI ไทยมีมูลค่ากว่า 37,800 ล้านบาท เติบโตเฉลี่ยปีละ 7-8% แต่ยังเผชิญปัญหาขาดแคลนบุคลากรสายเทคโนโลยี เสี่ยงกระทบศักยภาพการแข่งขันในระยะยาว
จากผลสำรวจของสถาบันข้อมูลขนาดใหญ่ (องค์การมหาชน) หรือ BDI พบว่าภาพรวมอุตสาหกรรม Big Data และ AI ของประเทศไทยในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา มีมูลค่ารวมกว่า 37,800 ล้านบาท โดยส่วนใหญ่เป็นบริการที่เกี่ยวข้องกับ Big Data ซึ่งครองสัดส่วนตลาดมากที่สุดถึง 52.7% หรือราว 19,900 ล้านบาท สะท้อนให้เห็นว่าธุรกิจจำนวนมากหันมาให้ความสำคัญกับการจัดการและวิเคราะห์ข้อมูลมากขึ้น
นอกจากบริการแล้ว กลุ่มซอฟต์แวร์ AI และ Big Data มีมูลค่ารวมประมาณ 8,000 ล้านบาท ขณะที่บริการด้าน AI โดยตรงมีมูลค่าราว 5,100 ล้านบาท และฮาร์ดแวร์ที่เกี่ยวข้องประมาณ 4,600 ล้านบาท
ในการสำรวจยังพบว่า ปัจจุบันประเทศไทยมีบุคลากรที่ทำงานในสาย Big Data และ AI รวมกว่า 32,000 คน โดยในจำนวนนี้ราว 16,000 คนอยู่ในสายเทคโนโลยีสารสนเทศโดยตรง แบ่งเป็นพนักงาน Big Data ประมาณ 14,500 คน และพนักงาน AI ราว 700 คน ส่วนผู้จัดการโครงการด้าน Big Data / AI มีเพียง 800 คนเท่านั้น
ข้อมูลเหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึง “ช่องว่าง” ด้านกำลังคนในระดับผู้บริหารและผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งอาจกลายเป็นอุปสรรคต่อการเติบโตของอุตสาหกรรมในอนาคต โดยเฉพาะความต้องการบุคลากรที่มีทักษะด้าน Data Science และ Data Engineering ที่ยังขาดแคลนอย่างมาก
แนวโน้มการเติบโต สดใส แต่ต้องเร่งปรับตัว
BDI คาดว่าอุตสาหกรรม Big Data และ AI ของไทยมีแนวโน้มเติบโตเฉลี่ยปีละ 7-8% ซึ่งถือว่าแข็งแรง แต่ยังมีโอกาสพัฒนาได้อีกมาก หากสามารถเร่งปรับปรุง “ระบบนิเวศอุตสาหกรรม” ได้ทันเวลา โดย BDI เสนอแนวทางหลัก 4 ด้านในการผลักดัน ได้แก่:
- การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน เช่น เครือข่ายอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง, ศูนย์ข้อมูล (Data Center) และเทคโนโลยีจัดการข้อมูล
- การพัฒนาคน ผ่านการจัดอบรม, สนับสนุนหลักสูตรการศึกษา และกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องในสายอาชีพนี้
- การส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในธุรกิจ เพื่อยกระดับประสิทธิภาพและความสามารถในการแข่งขัน โดยเฉพาะในกลุ่ม SME
- การจัดทำนโยบายและกฎหมายที่ชัดเจน เพื่อสร้างความมั่นใจให้ภาคเอกชนและนักลงทุน พร้อมรับมือปัญหาความปลอดภัยข้อมูล
BDI วางยุทธศาสตร์ 3 ปี (2568-2570) โดยมีเป้าหมายผลักดันให้ไทยกลายเป็นประเทศที่ใช้ข้อมูลและ AI ขับเคลื่อนการพัฒนาอย่างจริงจัง ทั้งในภาคเศรษฐกิจ สังคม และนโยบายสาธารณะ เพื่อวางรากฐานสู่การเป็นศูนย์กลางเทคโนโลยีข้อมูลของอาเซียนในอนาคต