บัญชีเดินสะพัด

บัญชีเดินสะพัด (Current Account CA) คือ ผลรวมสุทธิของดุลการค้า ดุลบริการ รายได้ และเงินโอน ดุลการค้า ผลต่างสุทธิของการนำเข้าและการส่งออกสินค้า

ดุลบริการเป็นผลต่างสุทธิที่แสดงถึงการค้าระหว่างประเทศในด้านบริการ ประกอบด้วย ค่าขนส่ง ค่าท่องเที่ยว ค่าบริการและค่าใช้จ่ายอื่นๆ ของภาคทางการ ค่าสื่อสารโทรคมนาคม ค่ารับเหมาก่อสร้าง และค่าเครื่องหมายการค้า/สิทธิบัตร ค่าประกันภัย เป็นต้น

รายได้ประกอบด้วยผลตอบแทนการจ้างงานและรายได้จากการลงทุน เงินโอนและบริจาค หมายถึง เงินบริจาค หรือเงินช่วยเหลือต่างๆ ที่ผู้มีถิ่นฐานในประเทศได้รับ หรือโอนให้ผู้มีถิ่นฐานในต่างประเทศ

ฉะนั้น การขาดดุลบัญชีเดินสะพัดก็หมายถึง การมีผลรวมสุทธิของบัญชีดุลการค้า ดุลบริการ รายได้ และเงินโอนน้อยกว่าที่เสียไป โดยไม่จำเป็นต้องขาดดุลในทุกบัญชีที่ว่าไว้ อาจจะขาดดุลเฉพาะบัญชีใดบัญชีหนึ่ง แต่เมื่อรวมทั้งหมดแล้วมีรายได้น้อยกว่ารายจ่าย ก็ถือว่าเป็นการขาดดุลบัญชีเดินสะพัดเช่นกัน

สำหรับสาเหตุที่ทำให้เกิดการขาดดุลนั้นก็อาจจะเกิดได้จากหลายปัจจัย เช่น รายได้จากการส่งออกน้อยกว่าการนำเข้าสินค้า ชาวต่างชาตินำเงินเข้ามาท่องเที่ยวน้อยกว่าคนไทยนำเงินออกไปเที่ยวต่างประเทศ หรือมีการโอนเงินไปต่างประเทศมากกว่าการส่งเงินกลับเข้ามาในประเทศ เป็นต้น

ส่วนวิธีแก้ไขการขาดดุลบัญชีเดินสะพัดก็มีเยอะแยะมากมาย ตั้งแต่การกระตุ้นการส่งออกให้มากกว่าการนำเข้า การใช้มาตรการดึงดูดนักท่องเที่ยวให้เข้ามาเที่ยวภายในประเทศ หรือแม้แต่การดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศ โดยการใช้มาตรการทางด้านภาษี ก็อาจทำได้

ประเทศใดที่มีการขาดดุลการค้ามาก ก็ต้องกู้เงินมาใช้ มีผลต่อหนี้สาธารณะ ยิ่งมีหนี้เยอะประเทศนั้นก็มีฐานะการเงินการคลังที่อ่อนแอ