Proprietary Trading กับแก๊งสี่โมงเย็น(ตอนจบ)

20 กันยายน 2556

โดย...วรวรรณ ธาราภูมิ

โดย...วรวรรณ ธาราภูมิ

ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บลจ.บัวหลวง

ในไทย Prop Traders เป็นพนักงานของบริษัทหลักทรัพย์ แต่เคยมี “ข่าวลือ” ว่าให้ลูกค้ารายใหญ่ไปแฝงตัวทำ Prop Trade เพื่อจะไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมการซื้อขายหลักทรัพย์ (คอมมิชชัน) โดยรายใหญ่จะแบ่งกำไรประมาณ 30% ให้โบรกเกอร์

แต่จะจริงหรือไม่นั้น ยังไม่เคยเห็นใบเสร็จ

อะไรเป็นตัวผลักดันให้ บล. ทำ Prop Trade กันมากขึ้น

ได้กำไรดีขึ้นและได้ปริมาณการซื้อขาย (Volume) ด้วย กำไร ใครๆ ก็อยากได้ ไม่งั้นจะทำธุรกิจไปทำไม

แต่มีข้อสังเกตคือ สัดส่วนการซื้อขายที่มาจากพอร์ตโบรกเกอร์ หรือ Prop Trade เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จากเดิมไม่ถึง 10% ของปริมาณการซื้อขายของทั้งตลาด เพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ 13% ในปัจจุบัน

หากนับรวมทุกพอร์ตของ บล. น่าจะมีวงเงินทำ Prop Trade (ไม่เกิน 75% ของทุนตามกฎที่ลิมิตไว้) ประมาณในระดับหลักหมื่นล้านบาท แต่จะกี่หมื่น ไม่ทราบข้อมูล (ใครอยากรู้ชัดๆ ก็เปิดดู Net Capital ของทุก บล. แล้วเอา 75% ไปคูณ)

แต่นักลงทุนสถาบันทุกประเภทกลับซื้อขายในสัดส่วนเพียง 79% ของปริมาณการซื้อขายของทั้งตลาด ทั้งๆ ที่หากนับเฉพาะที่เป็นกองทุนทุกประเภท +กองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ (กบข.) + ประกันสังคมแล้ว น่าจะมีหุ้นในพอร์ตรวมกันเป็นมูลค่าสัก 2 ล้านล้านบาท เรียกว่ามีเค้าหนาในหุ้นมากกว่า Prop Trade มากมาย แต่กลับ Trade น้อยกว่า Prop Trade

Prop Trade เป็นภัยต่อกลไกการซื้อขายของตลาดหรือไม่

“หาก” มี Prop Trade ที่ฮั้วกัน ยิ่งวอลุมเทรดของตลาดโดยรวมไม่มาก ก็ยิ่งง่ายในการบริหารตลาด ทั้งนี้ เคยได้ยิน “ข่าวลือ” ว่า Prop Traders ไปร่วมมือกับฝ่ายวิจัยของบริษัทให้ออกงานวิจัยมาสนับสนุนหุ้นที่ตนเองจะเล่น หรือให้ Marketing ปล่อยข่าว แต่ยังไม่เคยเห็นข้อพิสูจน์ว่าเป็นจริงหรือไม่ แต่ถึงแม้จะไม่จริงก็อันตรายและบั่นทอนกำลังใจของนักวิเคราะห์มาก สมควรต้องพิสูจน์และสร้างความเชื่อมั่นให้เกิดต่อสาธารณชน

มี Trader เล่าให้ฟังว่า โบรกเกอร์เล่น Prop Trade ยังไงก็มีกำไรถ้าไม่ใช้กฎ Chinese Wall อย่างจริงจัง (Chinese Wall ในที่นี้หมายถึงให้แยกธุรกิจ Prop Trade ออกจากธุรกิจอื่นๆ ไม่ให้ล่วงรู้กันว่าใครทำอะไร เหมือนมีกำแพงเมืองจีนอันสูงใหญ่มากั้นไว้)

เขาเล่าต่อว่า ยิ่งถ้าเป็นโบรกเกอร์ที่เห็นรายการซื้อขายของลูกค้าต่างชาติฝรั่งทั้งหมด เพราะต่างชาติมักโยนออร์เดอร์มาทั้งพวงก็ยิ่งได้เปรียบ เช่น ถ้าวันนั้นมีคำสั่งขาย Prop Trade ก็ขายหนักๆ ตามน้ำ โดยยืมหุ้นมาขายล่วงหน้า (Short) ถ้าซื้อก็ซื้อตาม ซึ่งในอดีตก็ทำให้ตลาดปั่นป่วน

ยิ่งเป็นโบรกเกอร์ที่กองทุนต่างประเทศกับขาใหญ่ใช้บริการ Prop Trade จะยิ่งได้เปรียบ เพราะจะรู้ก่อนใครว่าต่างชาติกับขาใหญ่กำลังจะซื้อหุ้นตัวใด จำนวนเท่าไร ราคาเท่าไร Prop Trade ที่นิสัยไม่ดีก็จะเข้าไปซื้อหุ้นตัวนั้นๆ ก่อน หรือพร้อมๆ กับที่ให้บริการลูกค้าประเภทกองทุนต่างชาติและขาใหญ่ในประเทศ

ถ้าตอนนี้โบรกเกอร์ฝรั่งมี Prop Trade เหตุการณ์อาจคล้ายช่วงนั้น แต่น่าจะมีกำไรมากกว่าเพราะไม่ต้องเสียค่าคอมมิชชัน ขนาดอดีตมีคอมมิชชัน บริษัทแม่ยังเรียก Prop Trader เก่งๆ ของบริษัทลูกในไทยด้วยความชื่นชมว่า Golden Boys

Prop Trade + Short Sell สามารถทำร้าย Port หุ้นทั้งของกองทุนและผู้ลงทุนรายอื่นๆ ได้ เช่น Prop Trade ยืมหุ้นที่กองทุนหรือรายอื่นๆ มี แล้วเอาไป Short แล้วปล่อยข่าวออกไปทั่วห้องค้าในเชิงลบต่อหุ้นตัวนั้นอย่างไม่สมเหตุสมผล

Prop Trade อาจทำให้ระบบตลาดทุนเสียหายในระยะยาวจากการไล่ราคาอันเป็นการเคลื่อนไหวที่ไม่สอดคล้องกับเศรษฐกิจ นั่นคือ Prop Trade ที่ลากตลาดได้ด้วยการสร้างราคา โดยความเสียหายจะตกอยู่กับรายย่อยที่เข้าไปรับหุ้นแล้วโดนทิ้ง

รายย่อยที่มีความตั้งใจเข้ามาลงทุนจริงๆ และเป็นรายย่อยที่เพิ่งเข้าตลาดมาไม่นาน ต้องการเป็น VI เมื่อเจออาการที่คล้ายๆ ลากไปเชือด อาจเข็ดขยาดจนสาปส่งตลาดทุน ทำให้ตลาดทุนเสียภาพพจน์และไม่สามารถเพิ่มจำนวนผู้ลงทุนที่มีคุณภาพได้

การที่รายได้ของเทรดเดอร์ที่ทำกำไรได้ดีสูงถึง 67 หลักต่อเดือน อาจทำให้คนวิ่งเข้าใส่อาชีพ Day Trade ทำให้พัฒนาการของตลาดทุนมุ่งไปที่การสร้างวอลุมและเก็งกำไรระยะสั้น รายย่อยที่ไม่มีทุนหนาก็เสียเปรียบมากขึ้น เพราะจำนวนคนเข้าไปร่วมอาชีพ Day Trade จะมีมากขึ้น

ความเห็นต่อเกณฑ์ล่าสุดของภาคกำกับ แก้ถูกจุดหรือไม่ อย่างไร

น่าจะดีขึ้นไม่มากก็น้อย แต่น่าจะตรวจสอบให้ถูกจุดด้วยความถี่มากขึ้น เพราะกระทบภาพพจน์ของตลาดทุนโดยรวมที่สาธารณชนมีความสงสัย

ทั้งนี้ มิได้ยืนยันว่า Prop Trade เป็นผู้ร้าย เพียงแต่ยืนยันว่าอย่างน้อยก็ต้องแก้ไขเรื่องภาพพจน์ เพราะนั่นจะกระเทือนความเชื่อมั่นของผู้ลงทุนกับสาธารณชน

ข้อเสนอ

ข้อดีต่อส่วนรวมของ Prop Trade ก็คือ Provide Liquidity ให้ตลาดฯ (สภาพคล่อง) ซึ่งถ้าไม่มี Prop Trade การเคลื่อนไหวของราคาหุ้นอาจไม่แกว่งตัวมาก และปริมาณการซื้อขายจะหดหายไป ตลาดหุ้นอาจจะน่าสนใจน้อยลงในสายตาของนักลงทุนต่างชาติ ดังนั้น ต้องกำหนดหลักให้ดีว่าตลาดทุนต้องการอะไร

อาจแยก Prop Trade ออกไปตั้งเป็นกองทุนอีกประเภทหนึ่ง หรือ Hedge Fund หรือให้แยกมาตั้งเป็น Proprietary Trading Firm แบบที่อเมริกาทำกันก็ได้ ทั้งนี้ การแยกเป็นสัดส่วนจะทำให้บริษัทเน้นเฉพาะธุรกิจที่ตัวเองทำ หรือถ้าให้ทำใน บล.ได้ ก็อาจให้ซื้อขายผ่านบัญชีเจ้าอื่นเพื่อให้ต้องเสียคอมมิชชันอย่างเป็นธรรมกับผู้เล่นรายอื่นๆ

Thailand Web Stat