'เขาทะลุ' กาแฟเข้มข้น เกษตรกรเข้มแข็ง

โดย...ทีมข่าวธุรกิจติดดาว

ปัจจุบันกาแฟเป็นเครื่องดื่มยอดนิยมของคนไทยทุกระดับ และมีจำหน่ายอย่างแพร่หลาย ชนิดที่เรียกว่าหาซื้อได้ง่ายพอๆ กับน้ำเปล่า โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าคุณอยู่ในเขตชุมชนเมือง แล้วอยากจะดื่มกาแฟสักถ้วยแทบจะไม่ต้องออกแรงเดินหาก็จะพบร้านขายกาแฟตั้งแต่แบบรถเข็น คีออสก์ ในร้านสะดวกซื้อ เรื่อยไปจนถึงร้านหรูยี่ห้อดังจากต่างประเทศ

กว่า 150 ปี ที่ประเทศไทยรู้จักและบริโภคกาแฟ เครื่องดื่มที่ทำจากเมล็ดซึ่งได้จากต้นกาแฟ ซึ่งมีการปลูกมากกว่า 70 ประเทศทั่วโลก เช่นเดียวกับในประเทศไทยที่นิยมปลูกกันมากประกอบด้วย 2 สายพันธุ์หลัก ได้แก่ อราบิกาเจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่สูง อากาศเย็น มีกลิ่นหอม รสกลมกล่อม แต่ไม่ขมมากนัก ปลูกมากในจังหวัดทางภาคเหนือ และโรบัสตาสายพันธุ์ที่ทนทานต่อโรคชอบอากาศร้อนชื้นมีฝนตกชุกสม่ำเสมอ ปลูกมากในแถบ จ.ชุมพร ระนอง และสุราษฎร์ธานี

กลุ่มเกษตรกรทำสวนเขาทะลุ เป็นกลุ่มเกษตรกรที่รวมตัวกันเพื่อเป็นศูนย์กลางของการปลูก รวบรวม แปรรูปและจำหน่ายผลผลิตกาแฟ ตั้งอยู่ในพื้นที่ ต.เขาทะลุ อ.สวี จ.ชุมพร แหล่งปลูกกาแฟสายพันธุ์โรบัสตาที่ขึ้นชื่อด้านคุณภาพ

สันติ ใจรักษ์ ประธานกลุ่มเกษตรกรทำสวนเขาทะลุ เล่าให้ฟังว่า ในอดีต ต.เขาทะลุ มีการปลูกกาแฟกว่า 90% ของพื้นที่ เพราะอยู่ในเขตร่องมรสุม หรือที่เรียกว่า ฝน 8 แดด 4 ซึ่งเอื้อต่อการเจริญเติบโตของกาแฟโรบัสตา จึงมีเกษตรกรอพยพมาจับจองพื้นที่ทำสวนกาแฟค่อนข้างมาก

ต่อมามีการรวมกลุ่มขึ้น กระทั่งปัจจุบันมีสมาชิกกว่า 900 คน ใน จ.ชุมพร (ต.เขาทะลุ นาสัก ทุ่งระยะ) และ จ.ระนอง บางส่วน บริหารจัดการโดยคณะกรรมการ ตามระเบียบข้อบังคับแบ่งหน้าที่กันดูแลส่วนต่างๆ และมีพนักงานที่อยู่ในโรงงานมากกว่า 50 ชีวิต เริ่มทำกาแฟตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำ และปลายน้ำ กับสโลแกนที่ว่า จากต้นสู่ถ้วย รสชาติเข้มแท้ กาแฟเขาทะลุ

สำหรับขั้นตอนการผลิต เริ่มต้นจากเก็บเมล็ดกาแฟจากต้น โดยเกษตรกรจะเลือกเก็บเมล็ดกาแฟสีแดงก่ำ นำมาตากประมาณ 15 วัน จากนั้นเข้าสู่กระบวนการกะเทาะเปลือกหรือเรียกว่าการสีออกมาเป็นเมล็ดกาแฟสาร ที่โดยปกติเกษตรกรจะส่งขายให้กับโรงงานต่างๆ ในราคากิโลกรัมละ 7080 บาท ซึ่งกลุ่มฯ ก็จะรับซื้อเมล็ดกาแฟจากเกษตรกรสมาชิกด้วย

“ความสำคัญของการรวมกลุ่ม ก็คือ เมื่อเกษตรกรผลิตแล้วขายไม่เป็น แปรรูปเองไม่ได้ เครือข่ายเกษตรกรก็จะเข้ามาช่วยสนับสนุนกันและกันในส่วนต่างๆ” สันติ กล่าว

 

กลุ่มเกษตรกรทำสวนเขาทะลุ มีพร้อมทั้งเครื่องไม้เครื่องมือที่จะช่วยเพิ่มมูลค่าให้กับกาแฟ หลังจากที่ได้เมล็ดกาแฟสารมาแล้ว ทางโรงงานจะมาบ่มไว้อย่างน้อย 8 เดือน เพื่อส่งต่อไปยังขั้นตอนการคัดเมล็ดตามขนาดเล็ก กลาง และใหญ่

จากนั้นนำไปคั่วให้ได้ระดับเข้ม กลาง อ่อน ใช้เวลาอย่างน้อย 20 นาที ในกระทะแรกและใช้เวลาลดหลั่นกันในกระทะหลังๆ หรือขึ้นอยู่กับขนาดของเมล็ดกาแฟ เมื่อเรียบร้อยก็สามารถส่งขายให้กับร้านเเฟรนไชส์ต่อไป ที่ราคากิโลกรัมละ 320 บาท

เมล็ดกาแฟที่ผ่านการคั่วแล้วของที่นี่ นอกจากจะขายให้กับร้านแฟรนไชส์กาแฟเขาทะลุแล้ว ส่วนที่เหลือจะถูกนำไปสร้างมูลค่าเพิ่มอีกขั้นหนึ่ง โดยกรรมวิธีสำคัญที่เรียกว่า “สเปรย์ดราย” ได้เป็นกาแฟผงสำเร็จรูปหรือกาแฟอินสแตนต์ เพื่อนำเข้าผสมเป็นกาแฟทรีอินวัน ด้วยกำลังการผลิต 7 ซอง/วินาที หรือ 500 ลัง/วัน

ผลิตภัณฑ์กาแฟโรบัสตา 100% เขาทะลุแบบทรีอินวัน มีจำหน่าย 4 สูตร ได้แก่ 1.ซองสีดำ สูตรออริจินัล เป็นสูตรที่ได้รับความนิยมสูงสุด 2.ซองสีแดง มีความเข้มข้นกว่าซองสีดำ 4% 3.ซองสีเขียว ดับเบิ้ลช็อต เข้มเต็มรสชาติ และ 4.สูตรกาแฟเพื่อสุขภาพ ผสมคอลลาเจน แอลคาร์นิทีน และถั่วขาว เพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้ากลุ่มรักสุขภาพ

 

“การรวมตัวของกลุ่มเกษตรกรเขาทะลุจากจุดเริ่มต้นจนถึงวันนี้ มีการพัฒนาขึ้นมาก จากขายไม่เป็นก็ต้องพยายามเรียนรู้และหาตลาด โดยเราทำการตลาดแบบปากต่อปาก จากการที่เราทุ่มเทพัฒนาคุณภาพและรสชาติกาแฟให้ลูกค้าถูกใจติดใจจนเกิดการบอกต่อกัน” สันติ กล่าว

สำหรับในภาคใต้มีจำหน่ายในโลตัส แม็คโครบางสาขา และห้างขายส่งทั่วไป และขณะนี้กำลังประสานช่างทางการจำหน่ายใหม่ๆ เช่น บริษัท ไปรษณีย์ไทย เพื่อให้ลูกค้าทั่วประเทศซื้อหากาแฟเขาทะลุดื่มได้ง่ายขึ้น รวมถึงการเริ่มเจาะตลาดต่างประเทศในพม่า ลาว และการเตรียมพร้อมรับมือกับการเปิดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนหรือเออีซี

นอกจากนี้ กาแฟเขาทะลุยังพัฒนาธุรกิจไปสู่การขายแบบแฟรนไชส์ โดยแบ่งการบริหารออกเป็น 2 รูปแบบ คือ แบบขายขาด และแบบบริหารจัดการเอง โดยกลุ่มฯ ซึ่งจะเข้าไปดูแลอัตลักษณ์ของกาแฟเขาทะลุใน 2 สาขา คือ สาขาโลตัส ชุมพร และศูนย์ราชการจังหวัดชุมพร

สันติ กล่าวทิ้งท้ายไว้ว่า การที่กลุ่มฯ เติบโตและเข้มแข็งได้ขนาดนี้ ก็ด้วยการช่วยเหลือสนับสนุนของหน่วยงานต่างๆ ทั้งคณะกรรมการยุทธศาสตร์จังหวัด องค์การบริหารส่วนจังหวัด องค์การบริหารส่วนตำบล สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัด ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร เป็นรากฐานทำให้เราสามารถสร้างอาชีพให้กับลูกหลาน และสร้างรายได้ให้กับสมาชิกกลุ่มเกษตรกรทำสวนเขาทะลุได้จนถึงทุกวันนี้

และนี่ก็คือรูปแบบของกลุ่มเกษตรกร ที่เริ่มต้นจากการรวมกลุ่ม และเป็นเจ้าของธุรกิจร่วมกัน ผนวกกับการรับการส่งเสริมจากภาครัฐ ทำให้วันนี้น้อยคนนักที่จะไม่รู้จักกาแฟเขาทะลุ กาแฟเข้มของ จ.ชุมพร