ผ้าทอมือไทยทรงดำ ของดีเมืองนครปฐม

โดย...นภัค ตรีแดงน้อย

ปัจจุบันผ้าทอมือในท้องตลาดเริ่มลดลง ส่วนใหญ่จะเป็นผ้าทอจากโรงงานอุตสาหกรรม แต่ชาวบ้านไทยโซ่งบ้านสะแกราย หมู่ 9 ต.ดอนยายหอม อ.เมือง จ.นครปฐม เลือกที่จะอนุรักษ์ผ้าทอมือจากภูมิปัญญาของคนในชุมชน และวางขายจนเป็นที่รู้จักในนาม “ผ้าทอสะแกราย”

วิทยา มียอด ฝ่ายการตลาดกลุ่มทอผ้าสะแกราย กล่าวว่า ชุมชนแห่งนี้เป็นชนเผ่าไทยทรงดำ หรือลาวโซ่ง ผ้าที่ทอเป็นผ้าที่มีเอกลักษณ์ของชนเผ่า โดยเฉพาะผ้าลายแตงโม กลุ่มทอผ้าสะแกรายก่อตั้งเมื่อปี 2548 โดยในช่วงแรกๆ จำเป็นต้องไปดูงานและเรียนรู้การทอผ้าจากกลุ่มอื่นๆ เพิ่มเติมเพื่อเพิ่มทักษะฝีมือ จากนั้นได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานของภาครัฐหลายแห่งจัดซื้อกี่ทอผ้าและเส้นด้าย

“การเปิดตลาดนั้นต้องยอมรับก่อนว่าผ้าทอสะแกราย มีกลุ่มเป้าหมายที่แคบ เพราะผ้าทอของเราเป็นผ้าทอเฉพาะกลุ่มที่ใช้เฉพาะในชนเผ่าไทยทรงดำ ทางกลุ่มจึงพยายามนำผลิตภัณฑ์ออกไปจำหน่าย ทุกงานที่ได้รับเชิญ จนปัจจุบันนี้ผ้าทอสะแกรายเป็นที่รู้จักในหมู่ลาวโซ่งด้วยกันอย่างแพร่หลายและกำลังเจาะกลุ่มอื่นๆ ทั้งในไทยและต่างประเทศ”

ปัจจุบันประชาชนชาวไทยทั่วไปก็ชื่นชอบผ้าทอของกลุ่มทอผ้าสะแกราย ทั้งที่เป็นผ้าสีพื้น ผ้าลายแตงโม และเสื้อสำเร็จที่ทางกลุ่มตัดเย็บขึ้น แต่ละวันมียอดสั่งซื้อดีขึ้นต่อเนื่อง และยิ่งปีนี้เป็นปีแห่งความภาคภูมิใจของกลุ่มทอผ้าสะแกราย เมื่อ “ผ้าทอสะแกราย” ได้รับการคัดสรรให้เป็นสินค้าโอท็อประดับ 5 ดาว ผ้าที่ส่งคัดสรรจะจกเป็นรูปหัวใจ ลายทวารวดี ในผ้าลายแตงโม ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของ จ.นครปฐม จนทำให้สามารถชนะใจกรรมการมาได้

อย่างไรก็ตาม เมื่อไม่นานมานี้สมาชิกกลุ่มทอผ้าสะแกรายได้เรียนรู้การทอผ้ามัดหมี่เพิ่มเติมเพื่อให้มีผลิตภัณฑ์ที่หลากหลายมากขึ้น และสามารถที่จะเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้ทุกกลุ่มเป้าหมาย

วิทยา กล่าวอีกว่า ในช่วงต้นปีสมาชิกจะเพิ่มกำลังการทอผ้า เนื่องจากเดือน เม.ย.ของทุกปี จะเป็นช่วงที่ผ้าทอสะแกรายขายดีมาก เพราะเป็นเดือนที่ชนเผ่าไทยทรงดำทุกชุมชนที่อยู่ในประเทศไทยจัดงานรื่นเริง จะมีการแต่งกายในชุดประจำชนเผ่าไปพบปะกัน และในโอกาสนี้เอง หากชุมชนของเราได้รับเชิญไปร่วมงาน ก็จะนำผ้าออกไปวางขายด้วยเช่นกัน

“ทุกวันนี้กลุ่มทอผ้าสะแกรายเริ่มที่จะประสบปัญหาขาดแคลนคนทอผ้า เพราะคนรุ่นใหม่ต่างทุ่มเทกับการเรียนหนังสือ ส่วนคนที่ยังทออยู่อายุก็ค่อนข้างเยอะ แต่ก็จะเร่งสร้างคนทอผ้ารุ่นใหม่ เพื่อที่จะรักษาภูมิปัญญาการทอผ้าให้อยู่คู่กับชนเผ่าไทยทรงดำให้นานที่สุดเท่าที่จะทำได้”

ผ้าทอสะแกราย เป็นผ้าเนื้อดีสีไม่ตก มีทั้งผ้าลายแตงโม ผ้าสีพื้น ผ้าขาวม้า เสื้อสำเร็จรูป และอื่นๆ อีกมากมาย เปิดขายทุกวัน ที่กลุ่มทอผ้าสะแกราย ตั้งอยู่บริเวณหน้าวัดสะแกราย สนใจสั่งซื้อสอบถามได้ที่โทร. 08-6173-2307