ปูนกับคอนกรีต ใช้ต่างกันอย่างไร

สำหรับปูนและคอนกรีต แม้เป็นสิ่งที่ทุกคนจะได้ยินกันบ่อยๆ ในฐานะวัสดุก่อสร้างซึ่งใช้กันอย่างแพร่หลาย แต่ก็อาจจะไม่แน่ใจว่าแตกต่างกันอย่างไร ความจริงแล้ว ปูนหรือปูนซีเมนต์เป็นวัตถุดิบหลักสำหรับผสมกับส่วนประกอบอื่นเพื่อใช้ในการก่อสร้าง ไม่ว่าจะเป็นซีเมนต์เพสต์ ปูนมอร์ตาร์ (ปูนทราย) รวมถึงคอนกรีต

ปูนหรือปูนซีเมนต์มีส่วนผสมหลักคือ หินปูน หินดินดาน ดินลูกรัง และทราย มักขายตามท้องตลาดทั่วไปในรูปของผงบรรจุในถุงหนักประมาณ 40-50 กิโลกรัม ซึ่งมีทั้งปูนซีเมนต์สำหรับงานโครงสร้าง ปูนซีเมนต์สำหรับงานก่อ ฉาบ เท และซ่อม

ผงปูนซีเมนต์ที่ผสมกับน้ำจะเรียกว่า “ซีเมนต์เพสต์ (Cement Paste)” ซึ่งทำให้เกิดปฏิกิริยาไฮเดรชั่น (Hydration Reaction) ในส่วนผสมของปูนมอร์ตาร์และคอนกรีต ทำหน้าที่ช่วยประสานมวลรวมต่างๆ ให้เกาะกันดีและให้กำลังแก่คอนกรีตเมื่อเซตตัว

ส่วน “งานปูน” ที่หลายคนมักเรียกกัน คือการนำผงปูนซีเมนต์มาผสมกับทรายและน้ำ ได้เป็น “ปูนมอร์ตาร์ (Mortar)” หรือเรียกง่ายๆ ว่า “ปูนทราย” ซึ่งใช้สำหรับงานก่ออิฐ ฉาบปูน เทปรับระดับพื้นก่อนติดตั้งวัสดุปิดผิว รวมถึงงานหล่อปูนในแบบหล่อที่ไม่ได้รับน้ำหนัก

ทั้งนี้ เราสามารถเลือกใช้ปูนมอร์ตาร์ได้ 2 รูปแบบ แบบแรกคือ ซื้อปูนซีเมนต์อย่างเดียว (ปูนซีเมนต์ผสม) มาผสมทรายและน้ำเองตามสัดส่วนที่เหมาะสมในแต่ละประเภทงาน แบบที่สองคือซื้อปูนซีเมนต์สำเร็จรูปที่ผสมทรายมาให้แล้ว สามารถผสมน้ำตามสัดส่วนเพื่อใช้งานได้ทันที โดยปูนซีเมนต์สำเร็จรูปจะมีสูตรการผสมตามแต่ละผู้ผลิต เพื่อให้เหมาะกับงานแต่ละประเภทตามที่ระบุไว้

สุดท้าย หากนำผงปูนซีเมนต์มาผสมกับทราย หิน และน้ำจะได้เป็น “คอนกรีต (Concrete)” สำหรับใช้ในงานหล่อโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก ตั้งแต่งานหล่อเสาเข็ม ฐานราก เสา คาน พื้น ฯลฯ ทั้งนี้คอนกรีตจะมีหลายประเภทตามการใช้งาน เช่น คอนกรีตแข็งตัวเร็ว คอนกรีตพรุน (Porous Concrete) คอนกรีตงานใต้น้ำ คอนกรีตทนกรด คอนกรีตกันซึม ฯลฯซึ่งสามารถสั่งผลิตตามกำลังอัด (Strength) ที่วิศวกรออกแบบเพื่อให้เหมาะสมกับงานแต่ละประเภทได้ด้วย