'ฮวงจุ้ย' สุขศาสตร์แห่งปรัชญาตะวันออก (จบ)

ประทีป ตั้งมติธรรมประธานกรรมการ และประธานกรรมการบริหารบริษัท ศุภาลัย จำกัด (มหาชน)

สัปดาห์ที่แล้ว ได้กล่าวถึงหลัก "ฮวงจุ้ย" ของจีนกับไทย ซึ่งทั้งสองประเทศมีภูมิอากาศที่แตกต่างกัน แต่ก็มีภูมิประเทศที่คล้ายคลึงกัน บางเรื่องจึงสามารถนำมาปรับใช้ในเมืองไทยได้ แต่บางเรื่องที่แตกต่างก็อาจจะใช้กับเมืองไทยไม่ได้ โดยได้ยกตัวอย่างไปแล้ว 2 เรื่อง คือ 1. การก่อสร้างอาคาร บ้านเรือน 2.ประตูหน้าบ้าน ขอต่อที่ตัวอย่างต่อไป

3.ที่ดินงอก ที่น้ำเซาะ ตามหลัก ฮวงจุ้ยบอกว่าเราต้องอยู่ฝั่งที่เป็นคุ้งน้ำที่เป็นที่ดินงอก ฝั่งตรงข้ามจะเป็นที่น้ำเซาะดินก็จะหายไป ส่วนฝั่งที่ดินงอกเราจะได้ที่ดินเพิ่มขึ้น อีกทั้งน้ำก็จะพัดพาเอาแร่ธาตุต่างๆ ทำให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์ ซึ่งจะเห็นว่า พ้องกันและสามารถนำมาปรับใช้กันได้ เพราะเป็นเรื่องของภูมิประเทศ ซึ่งไม่ใช่ภูมิอากาศ

4.ทางสามแพร่ง คนส่วนใหญ่เชื่อว่าบ้านเรือนที่อยู่ตรงบริเวณทางสามแพร่งไม่เป็นมงคลต้องติดสิงโตคาบดาบ ซึ่งเหตุผลก็สืบเนื่องมาจากมีรถยนต์วิ่งเข้าหา แสงไฟจากรถยนต์ก็จะสาดส่องรบกวนเข้ามาในบ้าน นอกจากนี้อาจจะเสี่ยงต่อการที่รถพุ่งชนบ้านได้ ซึ่งจะตรงกันข้ามกับอาคารสาธารณะต่างๆ จะชอบตั้งอยู่ตรงทางสามแพร่ง เช่น รัฐสภา ทำเนียบรัฐบาล คฤหาสน์ จะทำให้เห็นความสง่างามของตัวอาคารได้ชัดเจน แต่ถ้าให้ดีอาคารหรือคฤหาสน์นั้นควรตั้งอยู่บนเนิน ถึงมีรถยนต์วิ่งเข้ามาแสงก็สาดไม่ถึง

5.ประตูหน้าต่างตรงกัน ตามหลัก ฮวงจุ้ยบอกว่าประตูหน้าต่างตรงกันจะไม่ดี แต่ตามหลักการออกแบบสถาปัตยกรรม เมืองร้อนจะต้องมีทางลมเข้าและทางลมออก เรียกว่า Cross Ventilation จะตรงกันหรือเยื้องๆ ก็ได้ แต่ประเทศจีนลมจะแรงมาก มีช่องหน้าต่างไม่ต้องกว้าง และต้องไม่ตรงกัน เพราะถ้าตรงกันลมจะพัดของในบ้านกระจุยกระจาย แต่ในประเทศไทยจะต้องมีทางลมออกใหญ่มากกว่าทางลมเข้า เพื่อให้ลมผ่านโดยง่าย

6.ชายคาบ้าน ประเทศเมืองจีนจะมีฝนตกน้อย แต่แดดไม่จัดมากชายคามักจะสั้นไม่ต้องยาว ต่างกับประเทศไทยชายคาบ้านยาวกว่า ในปัจจุบันบ้านจัดสรรชายคาจะไม่ยาวมาก เพราะว่าที่ดินราคาแพงขึ้นเรื่อย ๆ บ้านก็จะอยู่ใกล้ๆ กัน หากทำชายคายาว น้ำฝนจากบ้านเราจะไหลเข้าไปรบกวนบ้านข้างๆ แต่ข้อดีของบ้านอยู่ใกล้ๆ กันก็จะสามารถบังแดดซึ่งกันและกันได้ นอกจากนี้ วัสดุและเทคโนโลยีในการก่อสร้างบ้านจัดสรรมีการพัฒนาขึ้นมากไม่จำเป็นต้องใช้ชายคามากันแดดกันฝนเป็นหลัก ต่างกับบ้านไทยสมัยโบราณที่มีชายคาเตี้ยยาวกันแดดกันฝนได้ดีฝนไม่สาด ซึ่งเหมาะกับอุปนิสัยคนไทยที่ชอบเดินก้ม อ่อนน้อมถ่อมตนจะย่อตัวก็ไม่มีปัญหาเดินชนชายคา จะเห็นว่าประเพณีที่แตกต่างส่งผลให้การออกแบบแตกต่างกันไป

7.ธรณีประตู ประเทศจีนแต่ละบ้าน อาคารสาธารณะ จะสร้างธรณีประตูสูง ซึ่งเป็นเทคนิคการก่อสร้าง เพื่อยึดให้ความมั่นคงแข็งแรง อีกทั้งเป็นเรื่องของการกันน้ำท่วมด้วย การทำธรณีประตูทำให้คนต้องมีความระมัดระวังและมีความสำรวมในการก้าวเดินเข้าออกซึ่งปัจจุบันไม่จำเป็น เมืองไทยส่วนใหญ่ก็ไม่ค่อยมี

นอกจากภูมิอากาศ ภูมิประเทศ เราจะต้องคำนึงถึงการใช้งาน อายุผู้ใช้งาน เพื่อป้องกันและลดการเกิดอุบัติเหตุ ธรณีประตูถ้าไม่จำเป็นก็ไม่ควรทำเพราะอันตราย คนแก่อาจจะสะดุดหกล้ม หัวฟาดพื้นตายได้

8.กระเบื้อง พื้นห้องน้ำ ห้องครัว ควรใช้กระเบื้องกึ่งมันกึ่งด้านจะทำให้ลื่นน้อยลง ส่วนผนังควรใช้แบบลื่นจะได้ทำความสะอาดได้ง่าย สำหรับภายนอก เช่น โรงรถ ชานหน้าบ้าน ถนนทางเข้าบ้าน ควรจะทำกรวดล้างปูกระเบื้องหรือหินที่ไม่ลื่นขึ้นอยู่ที่เราจะชอบแบบไหน

9.ขนาดห้อง ต้องคำนึงถึงความเหมาะสมในการใช้งาน เช่น ผู้สูงอายุถ้าต้องเข้าห้องน้ำบ่อย ถ้าห้องนอนใหญ่ไป เช่น 100 ตร.ม. จะเดินเข้าออกห้องน้ำก็เหนื่อยแล้ว ขนาดของห้องน้ำใหญ่ไปกลับไม่ค่อยดี เพราะถ้าเกิดคว้าราวจับที่ผนังไม่ทัน ก็จะเกิดอุบัติเหตุหกล้มได้ แต่ถ้าหากห้องน้ำเล็กมีราวจับก็จะไม่อันตราย บางทีห้องเล็กแคบจึงดีกว่าห้องใหญ่ในด้านความปลอดภัย

10.ขนาดบ้าน บ้านที่มีขนาดใหญ่โอ่โถงมากเกินไป ทำให้คนในครอบครัวอยู่คนละมุมบ้าน ความสัมพันธ์ ความสนิทสนม ความสุขในครอบครัวก็จะลดลง เพราะไม่ค่อยเจอกัน ตะโกนกันก็ไม่ได้ยิน ฉะนั้น แต่ละครอบครัวจะต้องพิจารณาให้เกิดความเหมาะสมว่าอยากได้แบบไหนอย่างไร

11.หัวเตียง ตามหลักฮวงจุ้ยคานเหนือหัวเตียง เวลานอนแล้วมองขึ้นไปมีคานไม่ดี เหตุผลก็คือ ในสมัยโบราณเป็นคานไม้ ถ้าเกิดแผ่นดินไหวคานอาจจะร่วงหล่นลงมาทับเป็นอันตราย ถึงเดี๋ยวนี้ประเทศไทยจะเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก แต่มองดูแล้วก็ไม่สบายตา ส่วนการหันหัวเตียงไปทางตะวันตกไม่ดีเพราะผนังจะร้อน แต่เดี๋ยวนี้มีเครื่องปรับอากาศช่วยได้ไม่มีปัญหา แต่การทำบ้านจัดสรรเราก็จะพยายามหลีกเลี่ยงในสิ่งที่ลูกค้าไม่ชอบถ้าทำได้

12.ส้วม คนไทยถือว่าจะไม่สร้างส้วมอยู่หน้าบ้าน คนจีนก็ถือเช่นกัน เนื่องจากเห็นว่า ไม่น่าดู ส่งกลิ่นเหม็น ดังนั้น เราก็พยายามหลีกเลี่ยงการออกแบบเพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของลูกค้า

จากตัวอย่างต่างๆ ที่เล่ามาพอสังเขป จะเห็นได้ว่า "ฮวงจุ้ย" หรือ FENG SHUI นั้น เป็นศาสตร์แห่งความสุขหรือเป็นวิทยาศาสตร์ที่อธิบายด้วยเหตุผลได้ความสุขในการอยู่อาศัย จึงเป็นสิ่งที่เราช่วยกันคิดและช่วยกันสร้างขึ้นมาได้