การพูดที่ดี

การพูดที่ดี น้ำเสียงสุภาพ มีความเป็นมิตร มีความหวังดี ปรารถนาดี และมีความจริงใจ จะทำให้อีกฝ่ายรู้สึกดีไว้วางใจ ส่งผลให้การทำงานหรือทำธุรกิจร่วมกัน มีโอกาสสำเร็จได้ง่าย

*************************

คอลัมน์ ตลาดนัดการเงิน โดย...กำพล สุทธิพิเชษฐ์ ผู้อำนวยการฝ่ายอาวุโส ธนาคารกสิกรไทย

มนุษย์เป็นสัตว์สังคม เราไม่สามารถอยู่หรือทำงานหรือทำธุรกิจคนเดียวได้ และการสื่อสารระหว่างกันเราก็ใช้การพูดเป็นหลัก ดังนั้นการพูดที่ดีก็เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้งานสำเร็จ การพูดที่ดีเป็นอย่างไรเดี๋ยววันนี้เรามาคุยกัน ไม่ใช่เรื่องการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพที่เต็มไปด้วยเทคนิคต่างๆ และไม่ใช่การนำเสนอที่ดีด้วย เพราะการนำเสนอนั้นมันขั้นตอนสุดท้ายของงานแล้ว แต่เป็นเรื่องง่ายๆ ที่เรามักลืมกัน หรืออาจคิดไม่ทัน

ต่อให้คุณรูปร่างหน้าตาดีมาจากไหน หรือเป็นคนมีความรู้เก่งกาจมาจากไหนก็ตาม หากคำพูดที่พูดออกมาหรือน้ำเสียงที่ใช้ในการสนทนาไม่น่าฟัง ก็อาจทำให้คุณเป็นคนขี้เหร่ที่สุดในโลกได้เลย เพราะคำพูดและน้ำเสียงที่สื่อออกมาระหว่างการพูดนั้นเป็นเรื่องสำคัญต่อการสร้างความประทับใจให้เกิดกับคู่สนทนาของคุณ

มีคำพูดที่ว่า "ปากเป็นเอก เลขเป็นโท อักษรเป็นตรี" ซึ่งใช้ได้ในทุกยุคทุกสมัย ความหมายของปาก คือ เรื่องของคำพูด เลข คือ เรื่องของเงิน และอักษร คือ เรื่องของความรู้ คำพูดไม่น่าฟัง น้ำเสียงไม่รื่นหูสามารถทำให้เราดูไม่ดีได้อย่างง่าย หากคุณสักแต่พูดตามใจตัวเอง คำพูดที่ไม่คิดหน้าคิดหลังอาจทำร้ายเราได้มากกว่าที่คิด ใครๆ ก็ไม่อยากอยู่ใกล้ ไม่อยากทำงานด้วย แต่ถ้าเราอยากให้คนอื่นประทับใจ ให้รู้สึกดีต่อเรา ก็ต้องเป็นคนที่เวลาพูดนั้นมีถ้อยคำที่หวานหู สุภาพ มีน้ำเสียงน่าฟัง มีความเป็นมิตรในคำพูด มีความปราณีในน้ำเสียง ไม่พูดเหน็บแนม

ส่วนหนึ่งของการพูดที่ดี คือ การให้ความสำคัญกับคู่สนทนา เป็นเรื่องแปลกแต่จริง การที่จะเป็นคนพูดที่ดีกลับต้องเป็นคนฟังที่ดีก่อน การเป็นผู้ฟังที่ดีจะทำให้คู่สนทนาเรารู้สึกประทับใจ เขาจะรู้สึกว่าตัวเองเป็นคนสำคัญสำหรับเรา เราถึงได้ตั้งใจฟังเขาขนาดนี้ เมื่อไรก็ตามที่เขารู้สึกว่าเราให้เขาเป็นคนสำคัญ เขาก็จะให้เราเป็นคนสำคัญของเขา

คิดก่อนพูดเสมอ อย่างที่มีคำกล่าวว่า "ก่อนพูดเราเป็นนายคำพูด หลังพูดคำพูดเป็นนายเรา" นั่นคือเหตุผลว่าทำไมเราต้องคิดก่อนพูด ต้องตระหนักอยู่ตลอดเวลาว่า ความอยากพูดของเราจะไม่ทำให้เราประสบความสำเร็จได้ หากความอยากพูดหรือคำพูดที่ออกมาไม่ได้ผ่านกระบวนการคิดที่รอบคอบ โดยเฉพาะเวลาที่พูดตามอารมณ์ ถ้าเราใส่ใจและจำให้ขึ้นใจว่า สิ่งที่เราพูดออกไปมีผลกระทบต่อภาพลักษณ์ของเราในสายตาของอีกฝ่ายเสมอ หากคำพูดนั้นได้ผ่านความคิด และมีเหตุผลรองรับ พูดด้วยน้ำเสียงสุภาพ เจือไปด้วยความเป็นมิตร มีความหวังดีและปรารถนาดี มีความจริงใจ อีกฝ่ายจะรู้สึกดีและไว้วางใจเรา ในสายตาเขาเราจะเป็นคนที่น่าเคารพ น่าเชื่อถือ เวลาทำงานกันหรือทำธุรกิจกัน โอกาสที่จะได้รับความร่วมมืออย่างดีก็สูง งานก็จะสำเร็จได้ง่าย

พูดให้เข้าใจง่าย เพื่อให้การพูดคุยของคุณไม่น่าเบื่อจนอีกฝ่ายต้องหันหน้าหนี คุณต้องกำหนดให้ชัดว่าต้องการพูดเรื่องอะไร เพื่อป้องกันความคิดที่สับสนของตัวเอง ถ้าความคิดเราไม่มีจุดมุ่งหมาย เราก็จะพูดเรื่องนี้กระโดดไปเรื่องนู้นแล้วพูดไปเรื่องอื่นเรื่อยๆ หลงลืมประเด็นสำคัญ ฉะนั้นสิ่งที่สำคัญของการสนทนาระหว่างกัน ไม่ว่าคนนั้นจะเป็นนายจ้าง หัวหน้างาน เพื่อนร่วมงาน ลูกน้อง ลูกค้า คู่ค้า หรือใครก็ตาม และไม่ว่าการพูดนั้นจะเป็นทางการในเรื่องของการทำงาน หรือเป็นกันเองระหว่างเพื่อนฝูง สิ่งต้องระลึกไว้เสมอคือ การพูดที่ตรงประเด็น ตรงจุดที่ต้องการ ไม่อ้อมค้อม บอกจุดประสงค์ที่ชัดเจน เพื่อให้คู่สนทนาเข้าใจง่าย โดยไม่จำเป็นต้องเดาว่าคุณต้องการสิ่งใดกันแน่ การพูดแบบวกวน น้ำท่วมทุ่ง หรือไหลไปเรื่อยเปื่อย จะทำให้เราเป็นที่น่ารำคาญของคู่สนทนาอย่างมาก และในครั้งต่อไปเขาก็จะไม่อยากคุยกับเราอีก ไม่อยากประชุมกับเราอีก เพราะรู้สึกว่าเสียเวลาโดยเปล่าประโยชน์

พูดด้วยภาษากาย คนที่เป็นนักพูดเก่งๆ ส่วนมากจะใช้ภาษากายเก่ง ซึ่งไม่น่าแปลกอะไร เพราะเราใช้ภาษากายสื่อสารกันระหว่างที่มีการคุยกันถึงร้อยละ 70 มากกว่าคำพูดเสียอีก ภาษากายเป็นภาษาท่าทางที่เกิดจากความรู้สึกภายในที่สื่อสารออกมาเป็นการเคลื่อนไหวของร่างกายภายนอก

ภาษากายที่ควรใช้เพื่อแสดงให้คู่สนทนาเห็นว่าเราสนใจและใส่ใจในการที่จะคุยกับเขา สายตาและแววตาต้องมองไปที่ใบหน้าของอีกฝ่าย อย่าวอกแวกไปทางไหน ขณะที่ฟังเขาพูดปากของเราควรจะฉีกยิ้มพอประมาณ เพื่อแสดงให้เห็นว่าเรามีความสุขกับเรื่องที่เขาพูด พร้อมจะเปิดรับรู้เรื่องราวของเขาอย่างเต็มที่ ใบหน้าควรยื่นหน้าเข้าไปใกล้นิดหน่อย เพื่อแสดงให้เห็นว่าเราสนใจเรื่องของเขาเป็นพิเศษ ลำตัวก็เช่นกันต้องหันลำตัวด้านหน้าไปหาเขา แล้วโน้มตัวไปข้างหน้าหน่อย เพราะเป็นการส่งสารว่าเราสนใจในเรื่องที่เขาพูด

สิ่งที่สำคัญที่จะช่วยให้เราประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน การเรียน ความรัก และมีความสุข อยู่ตรงไหนก็มีแต่คนรัก คนชื่นชม มีแต่คนอยากใกล้ชิดและผูกมิตรด้วย สิ่งนั้นก็คือ คำพูดของเรา คำพูดที่ดีของเราจะทำให้เรากลายเป็นที่ยอมรับของผู้คนที่อยู่รอบตัว และรวมถึงทุกคนที่มีโอกาสได้พบปะพูดคุยด้วย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของงาน เรื่องส่วนตัว ซึ่งคำพูดที่ดีเหล่านี้จะทำให้เราทำงานต่างๆ สำเร็จได้ด้วยดี เพราะใครๆ ก็อยากช่วย อีกทั้งเป็นปัจจัยภายในที่เราสามารถควบคุมได้ด้วย ก็ไม่ยากแค่เริ่มฝึกตัวเองให้พูดจาดีๆ กับผู้อื่นบ่อยๆ ผมรับรองงานอะไรที่ว่ายากๆ ก็จะสำเร็จโดยง่าย