กองทุนหุ้นยุโรป

เมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมานี้ ผมได้มีโอกาสไปร่วมบรรยายในการสัมมนาเล็กๆ ของโครงการให้ทำงานผ่านกองทุนรวม ในงาน SET in the City ที่จัดขึ้นที่สยามพารากอน ซึ่งจากบทสนทนาตลอดช่วง 4 วันที่ผ่านมานั้น หนึ่งในคำถามที่ผมได้รับจากผู้ลงทุนมากที่สุดนั้นก็คือ คำถามเกี่ยวกับกองทุนหุ้นยุโรป ซึ่งอาจจะเป็นไปได้ว่านักลงทุนส่วนใหญ่อาจมีความกังวลต่อสถานการณ์การก่อการร้ายที่เกิดขึ้นอยู่ในยุโรปโดยเฉพาะฝรั่งเศส ณ ขณะนี้ วันนี้ผมเลยถือโอกาสนำเรื่องของกองทุนหุ้นยุโรปมาเล่าให้นักลงทุนฟังกัน

ก่อนอื่นต้องยอมรับว่ากองทุนหุ้นยุโรปนั้น ได้รับความนิยมจากผู้ลงทุนอย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ 2 ติดต่อกัน โดยในปี 2557 และ 2558 ที่ผ่านมานี้ มีเม็ดเงินลงทุนสุทธิไหลเข้ากองทุนหุ้นยุโรปนี้เฉลี่ยปีละ 1.35 หมื่นล้านบาท นับเป็นอันดับต้นๆ ของเม็ดเงินลงทุนในกองทุนต่างประเทศ ปัจจุบันมีเปิดดำเนินการทั้งสิ้น 27 กองทุน มูลค่าทรัพย์สินสุทธิรวม 3.5 หมื่นล้านบาท ซึ่งสิ่งหนึ่งที่ดึงดูดให้นักลงทุนหันมาสนใจการลงทุนในกองทุนหุ้นยุโรปนี้คงหนีไม่พ้นผลตอบแทนในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมานี้ที่ดูโดดเด่น โดยสามารถทำผลตอบแทนย้อนหลังช่วง 3 ปีที่ผ่านมานี้ได้ถึงเฉลี่ย 9.7% ต่อปี และนับตั้งแต่ต้นปีมานี้ทำผลตอบแทนได้ที่เฉลี่ย 11.39% ข้อมูล ณ วันที่ 30 ต.ค. 2558

แต่จุดที่น่าเป็นกังวลสำหรับนักลงทุนที่นำเงินมากมายมาลงทุนในกองทุนหุ้นยุโรปนี้เท่าที่ผมสังเกตได้จากงานนี้ก็คือ ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับกองทุนหุ้นยุโรปที่พวกเขากำลังลงทุนอยู่นั้นเอง ความกังวลนี้เริ่มต้นตั้งแต่เรื่องที่นักลงทุนกว่า 80% ที่ร่วมสัมมนานั้นยังไม่ทราบแม้กระทั่งชื่อกองทุนแม่ Master Fund ที่ตัวเองกำลังลงทุนอยู่ และพอผมถามลึกลงไปอีกว่าท่านนักลงทุนทราบหรือไม่ว่า กองทุนหุ้นยุโรปที่ท่านลงทุนอยู่นั้นลงทุนหุ้นอะไรอยู่บ้าง คำตอบที่ได้รับในวันนั้นกลับยิ่งทำให้ผมกังวลเพิ่มมากขึ้น นั่นคือไม่มีผู้ลงทุนท่านใดทราบเลยว่ากองทุนนั้นกำลังถือหุ้นอะไรอยู่บ้าง

ประเด็นนี้ผมถือว่าสำคัญมากๆ และเป็นความเสี่ยงอย่างมากต่อการลงทุน ซึ่งไม่เพียงแต่การลงทุนในหุ้นยุโรปเท่านั้น การลงทุนทุกประเภทสินทรัพย์หากท่านยังไม่เข้าใจถึงสิ่งที่กำลังลงทุนอยู่นั้น ผมถือว่าเป็นความเสี่ยงที่สูงที่สุด และยิ่งเป็นการลงทุนในต่างประเทศออกไปนอกจากความคุ้นเคยของเราแล้วนั้น นักลงทุนยิ่งต้องให้ความสนใจหาความรู้และรายละเอียดให้ได้มากที่สุด เนื่องจากการลงทุนในโลกปัจจุบันนี้มีความซับซ้อนและหลากหลายมาก ผลตอบแทนของแต่ละกองทุนก็แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ ไม่ใช่ว่ากองทุนหุ้นยุโรปจะเหมือนกันไปหมดทุกกอง ซึ่งที่มาของความต่างนั้นก็คือพอร์ตการลงทุนที่แตกต่างกันนั่นเอง มีทั้งยุโรปแบบที่พัฒนาแล้ว ยุโรปกำลังพัฒนา และผมเชื่อหลายท่านคงไม่อยากลงทุนยุโรปแบบกรีซไหมครับ

ซึ่งเท่าที่ผมทำการวิเคราะห์ดูแล้วนั้น กองทุนหุ้นยุโรปที่ขายอยู่ในประเทศไทยนี้ ไปลงทุนในกองทุน Master Fund คนละกองทุนกัน จะมีเพียงของทุนของ บลจ.กสิกรไทย และ บลจ.กรุงศรี เท่านั้นที่มีการลงทุนในกองทุน Master Fund
กองเดียวกัน ซึ่งโดยส่วนใหญ่กว่า 80% นั้นกองทุนหุ้นยุโรปเหล่านี้จะเน้นลงทุนบริษัทขนาดใหญ่ (มาร์เก็ตแคปสูงๆ) และมีเพียง 2 กองทุนของ บลจ.กรุงไทย และ บลจ.ยูโอบี เท่านั้นที่ลงทุนหุ้นขนาดเล็ก และโดยเฉลี่ยจากพอร์ตการลงทุนกองทุนหุ้นยุโรปนี้เกือบ 40% จะเน้นลงทุนบริษัทในประเทศอังกฤษ 18% ลงทุนในเยอรมนี 14% ในฝรั่งเศส และลงทุนอิตาลีและสเปนใกล้เคียงกันที่ 5-6%

จริงๆ แล้วนั้นผมอยากให้นักลงทุนทำการดูให้ลึกไปมากกว่านี้อีก อาทิ กลุ่มอุตสาหกรรมที่กองทุนลงทุนรวมไปถึงหุ้น 10 อันดับแรกที่กองทุนลงทุนอยู่ ซึ่งบางทีอาจจะเป็นหุ้นที่เราไม่รู้จักเลยก็เป็นได้ และนั่นยิ่งเป็นเหตุผลที่เราควรยิ่งจะต้องศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม ซึ่งข้อมูลหล่านี้ส่วนใหญ่จะอยู่ตาม Fund Factsheet กองทุน Master Fund หรือไม่นักลงทุนก็ควรถามหาข้อมูลตรงส่วนนี้เพิ่มเติมจากเจ้าหน้าที่ขายหน่วยลงทุนให้กับเรา หรือสอบถามความเห็นทางการลงทุนกับผู้จัดการกองทุนก็ได้

และไม่ใช่เฉพาะการลงทุนในหุ้นยุโรปเท่านั้น ผมอยากแนะนำให้ผู้ลงทุนทำแบบนี้กับการลงทุนในทุกประเภทสินทรัพย์เพื่อประโยชน์ต่อการลงทุนของท่านเอง ซึ่งอาจจะดูซับซ้อนและยากไปหน่อย แต่เชื่อผมเถอะครับว่าคุ้มค่าเสียเวลาอย่างแน่นอน การลงทุนโดยปราศจากความรู้และความเข้าใจนั้นอันตรายเป็นอย่างมากครับ