เขาว่ากันว่า ซาอุฯจะล้มละลาย เป็นไปได้จริงหรือ?

โดย เจษฎา สุขทิศ, CFA &ชยนนท์ รักกาญจนันท์,  AFPT INFINITI Global Investors, The Ultimate Investment Solution

ท่ามกลางภาวะราคาน้ำมันตกต่ำเช่นทุกวันนี้ มีข่าวลือหลายกระแสออกมาออกมา บ้างก็ว่า ราคาน้ำมันจะต่ำไปมากกว่านี้ หรือ อีกความเห็นก็มีบอกว่า ราคาน่าจะเริ่มกลับมาได้บ้างในช่วงครึ่งปีหลัง วันนี้เรามานั่งฟัง 2 หนุ่มถกกันเรื่องนี้ และผลกระทบที่เขาลือกันว่า อาจนำพาซาอุฯ ยักษ์ใหญ่แห่งกลุ่ม OPEC เข้าสู่ช่วงเวลาที่ยากลำบากกว่าเดิม

ชยนนท์ ตอนนี้โลกกำลังเผชิญปัญหา Oversupply ในน้ำมันดิบ สาเหตุก็มาจากหลายประเด็น แต่ที่นักวิเคราะห์คาดว่ามันคือประเด็นหลักก็คือ การพัฒนาแหล่งน้ำมันดิบที่ชื่อ Shale Oil Shale Gas จากฝากฝั่งสหรัฐฯ ทำให้กลุ่มสมาชิก OPEC ตัดสินใจกันว่า จะคงปริมาณกำลังการผลิตน้ำมันเพื่อรักษา Market Share และทำให้ราคาน้ำมันร่วงลงจนต่ำกว่าราคาต้นทุนของผู้ผลิตนอกกลุ่ม OPEC สิ่งที่คาดหวังก็คือ ทำให้บริษัทผู้ผลิตเหล่านั้นอยู่ไม่ได้ และออกจากตลาดไป

เจษฎา ประเด็นคือ ดูเหมือนผู้ผลิต Shale Oil จะปรับตัวและลดกำลังการผลิตได้ในช่วงระยะเวลาสั้นๆนี่สิครับ กำลังการผลิตน้ำมันในภาพรวมทั้งโลกมันเลยยังไม่ลดลง และส่งผลให้ราคาน้ำมันยังทรงตัวในระดับต่ำเช่นตอนนี้

ชยนนท์  จะบอกว่ากลุ่ม OPEC พลาด ก็ไม่น่าเป็นอย่างนั้น เพราะถ้าลดกำลังการผลิตไปเพื่อให้ราคาน้ำมันสูงขึ้น มันอาจยิ่งจูงใจให้มีผู้ผลิต Shale Oil ในตลาดมากขึ้นกกว่าวันนี้ ไม่เป็นผลดีต่อกลุ่มเขาในระยะยาวนะ ผมมองว่า OPEC ไม่มีทางเลือกมาก

เจษฎา  แต่มันเป็นทางเลือกที่ทำให้ตัวเองเจ็บตัวนี่สิครับ

ชยนนท์  เจ็บไม่นานมั้งครับ กลุ่ม OPEC รวยจากราคาน้ำมันมาตั้งหลายปี เงินทุนสำรองก็มีเยอะ มีกองทุน Sovereign Wealth Fund อีกไม่น้อย น่าจะสู้ได้ในระยะยาวนะ
เจษฎา  ไม่แน่นะครับ เพราะจากข่าวที่ออกมา พี่ใหญ่ของ OPEC อย่างซาอุดิอาราเบีย เริ่มมีการตัดงบประมาณประเทศลงกว่า 20% และบริษัทผู้ผลิตน้ำมันอันดับหนึ่งของโลกอย่าง ซาอุดิ อารามโค (Saudi Aramco) มีไอเดียว่า อาจจะเสนอขายหุ้น IPO บางส่วนของธุรกิจ ถ้าถามว่า ซาอุดิ อารามโค ใหญ่ขนาดไหน ก็ต้องบอกว่า ใหญ่กว่ายักษ์ใหญ่อย่าง EXXON ในสหรัฐฯเกิน 10 เท่า มีปริมาณน้ำมันสำรองถึง 2.6 แสนล้านบาเรล์ คิดเป็นสัดส่วนเกินกว่า 15% ของปริมาณน้ำมันสำรองของโลกทีเดียว ซึ่งถ้า IPO เข้าตลาดจริง ก็อาจจะกลายเป็นหุ้นที่มีขนาด Market Cap ใหญ่ที่สุดในโลกเลยก็ว่าได้

ชยนนท์  ที่บริษัทมีแนวคิดที่จะ IPO เนี่ย แสดงว่าระดมทุนทางอื่นไม่ได้สินะ จริงๆ ดูๆไป การที่ราคาน้ำมันตกต่ำอยู่แบบนี้ ไม่เป็นผลดีกับซาอุฯเลย ไม่รู้ว่าที่รัฐบาลซาอุฯมีค่าใช้จ่ายเกินดุลมาเกือบๆทศวรรษครึ่งจะพอไหม

เจษฎา  ที่คุณแบงค์บอกว่า ซาอุฯมีเงินทุนสำรองเยอะ Sovereign Wealth Fund ก็ยังเหลือเนี่ย เราเริ่มเห็นมันลดลงเรื่อยๆนะครับ ส่วนหนึ่งก็มาชดเชยการขาดดุลการค้าช่วงราคาน้ำมันต่ำนี่ละ แถมยังมีงบประมาณทหาร ทำสงครามในลิเบียอีกจำนวนไม่น้อย ถ้ายังใช้จ่ายเยอะแบบนี้ แล้วราคาน้ำมันตกต่ำแบบนี้ รายได้เข้ารัฐฯก็น้อยลงเรื่อยๆ ต้องดึงเงินทุนสำรองมาใช้เรื่อยๆ อาการน่าเป้นห่วงเหมือนกันนะ

ชยนนท์ ผมว่าราคาน้ำมันน่าจะต่ำแบบนี้ไปอีกระยะหนึ่งเลยนะคุณเจท ไหนจะเรื่อง Shale Oil ไหนจะเรื่องทะเลาะและทั้งลดทั้งตัดความสัมพันธ์ทางการทูตกับอิหร่าน ระยะยาวทั้งสองประเทศนี้จะไม่ร่วมมือกันพยุงราคาน้ำมันเหมือนในอดีต แล้วแข่งกับผลิตละก็ ไม่เห็นวี่แววว่ากำลังการผลิตจะลดลงได้เลยนะ

เจษฎา  IMF มีออกรายงานเมื่อไตรมาส 4 ปีที่แล้วว่า หากราคาน้ำมันยังต่ำอยู่แบบนี้ ซาอุดิอาราเบียอาจเจอวิกฤตครั้งใหญ่ภายใน 5 ปีเลยนะครับ ล่าสุด กูรูการลงทุนระดับโลกอย่าง Marc Faber บอกว่า วิกฤตอาจมาเร็วกว่านั้นนะ โดยมีเงื่อนไขว่า มันจะเป็นไปได้ถ้าราคาน้ำมันต่ำกว่า $40 ไปอีกซัก 3 ปีข้างหน้า

ชยนนท์  ถึงจุดนี้ ผมไม่กล้าเดาแล้วครับคุณเจท ตอนราคาน้ำมันลงมาแถวๆ $80 ก็มีนักวิเคราะห์บอกว่า เดี๋ยวเราก็เห็นมันขึ้นไปเหนือ $100 ขอให้ใจเย็นๆ มาวันนี้ราคาน้ำมันต่ำกว่า $40 กลายเป็นว่า มีคนพูดถึง $25 หรือต่ำกว่านั้นลงไปอีก แล้วเหตุผลมันก็เข้าท่าเสียด้วยสิ

เจษฎา  ผมเชื่อว่า ที่ราคาต่ำกว่า $40 อยู่ได้ไม่นานหรอกครับ ไม่มีผู้ผลิตคนไหนได้ประโยชน์ในระยะยาว ดังนั้น มันต้องดีดขึ้นไม่ช้าก็เร็ว ผมเลยมองว่า ที่เขาลือกันว่า ซาอุดิอาราเบีย อาจถึงขั้นล้มละลาย ผมว่า ไม่เกิดครับ ไว้ราคาน้ำมันปลายปี มันยังอยู่ระดับนี้เราค่อยมาประเมินสถานการณ์กันอีกทีดีกว่าครับ