เติมความรู้แรงงานต่างด้าวดูแลตนเองและผู้สูงอายุในยุคโควิด-19

โดย ผศ.ดร.กภ.ภครตี ชัยวัฒน์

**************************** 

ท่ามกลางสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือ COVID-19 การดูแลตนเองให้ปลอดเชื้อและป้องกันการแพร่เชื้อ ถูกหยิบยกประเด็นพูดถึง และกลายเป็นส่วนหนึ่งของการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน และยิ่งตอกย้ำความสำคัญเมื่อการแพร่ระบาดระลอกใหม่เกิดขึ้นในช่วงต้นปี 2564 ในจังหวัดที่มีกลุ่มแรงงานผู้โยกย้ายถิ่นฐาน หรือที่เราคุ้นชินกันในชื่อเรียกว่า “แรงงานต่างด้าว” กลุ่มเหล่านี้เป็นแหล่งแรงงานที่สำคัญในสังคมสูงวัย หรือสังคมที่ขาดวัยแรงงานของประเทศ เราจึงต้องช่วยกันดูแลให้ความช่วยเหลือให้เขาทราบวิธีดูแลตนเองและผู้สูงอายุติดเตียงให้ถูกต้องและปลอดภัย

คณะกายภาพบำบัด มหาวิทยาลัยมหิดล ภายใต้ “โครงการส่งเสริมการย้ายถิ่นฐานที่ปลอดภัย การพัฒนาทักษะฝีมือแรงงาน และการจ้างงาน”  รับทุนสนับสนุนจากองค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน (International Organization for Migration; IOM) จัดโครงการ “อบรมพัฒนาทักษะการดูแลผู้สูงอายุสำหรับผู้โยกย้ายถิ่น ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาด COVID-19” (Elderly Caregiving Skills Development for Migrants During and After the COVID-19 Pandemic)  โดยได้รับความร่วมมือจากท่าน จีระเกียรติ ภูมิสวัสดิ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี หน่วยงานภาครัฐและเอกชน ไม่ว่าจะเป็น สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด สำนักงานแรงงานจังหวัด สำนักงานพัฒนาฝีมือแรงงานจังหวัด โรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา บริษัทริเวอร์แควอินเตอร์เนชัลแนล อุตสาหกรรมอาหาร จำกัด และตลาดแก่งเสี้ยน มาเก็ต

โครงการนี้ เริ่มจากการสำรวจชุมชน บริการสุขภาพทางกายภาพบำบัด นำมารวบรวมเนื้อหาต่างๆ โดยไม่ได้เพียงแค่เพื่อการดูแลผู้สูงอายุและตนเองเท่านั้น แต่ยังนำความรู้และทักษะที่ได้ไปดูแลคนในครอบครัวหรือเพื่อนร่วมงานได้อีกด้วย เป็นที่เข้าใจกันดีว่าความแตกต่างของภาษาอาจทำให้มีความจำกัดในการสื่อสาร ทางทีมกายภาพบำบัดชุมชนจึงได้จัดทำคู่มือและคลิปวิดิโอที่เป็นภาษาพม่า เพื่อให้แรงงานต่างด้าวสามารถเข้าถึงองค์ความรู้ที่เราต้องการสื่อสารได้อย่างถูกต้อง ครบถ้วน และให้ความร่วมมือในการนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้จริง

คณะกายภาพบำบัด มหาวิทยาลัยมหิดล ได้จัดการอบรมเชิงปฏิบัติการ ในหัวข้อ การดูแลรักษาความสะอาด การเคลื่อนย้ายผู้สูงอายุในรูปแบบต่างๆ การออกกำลังกายเพื่อการส่งเสริมกิจวัตรประจำวันผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นไปตามมาตรการการดูแลตามสถานการณ์การแพร่ระบาดของ COVID-19 กระทรวงสาธารณสุข เมื่อวันที่ 26-29 พฤศจิกายน 2563 ณ วัดท่าน้ำตื้น อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี โดยมีแรงงานต่างด้าวเข้าร่วม 150 คน ชาวพม่า จุดมุ่งหมายของเราไม่ใช่แค่การให้ ทักษะความรู้ แต่เราต้องการสร้างผู้นำทางความคิด ให้เขาเหล่านั้น ได้นำเอาองค์ความรู้ที่ได้ไปบอกต่อให้เพื่อน ให้พ่อแม่ และให้คนใกล้ชิด เพื่อให้ทุกๆ คนมีสุขภาพที่ดี ในภาวะที่มีการระบาดของ COVID-19 ไปพร้อมๆ กัน

จากการประเมินการอบรมครั้งแรก จะมีอะไรภูมิใจไปกว่าการที่ได้เห็นการนำไปปฏิบัติจริง เช่น ล้างมือตามขั้นตอนมาตรฐาน ใส่หน้ากากอนามัย และสามารถยกผู้สูงอายุได้โดยไม่ปวดหลัง หลังจากสิ่งที่เราได้ให้การอบรม เรายังมีการลงไปสำรวจ เพื่อเตรียมจัดอบรมครั้งที่ 2 ซึ่งในครั้งนี้ จะมีเนื้อหาเดียวกัน นั่นคือ ให้แรงงานต่างด้าว สามารถดูแลตนเองและครอบครัวให้ปลอดภัยจากเชื้อไวรัส Covid-19 โดยมีแผนที่จะจัดอีกครั้งในเดือนเมษายน 2564 แต่ในรอบนี้จะเน้นการสร้างผู้นำทางความคิด เพื่อที่จะไปเผยแผ่องค์ความรู้ และดูแลชุมชนต่อไป เพราะเชื้อไวรัส Covid-19 คงจะอยู่กับเราไปอีกสักพัก จนกว่าทุกคนจะได้รับวัคซีน เรามุ่งที่จะส่งเสริมให้องค์ความรู้นี้ฝังรากลงลึกเท่าที่จะทำได้ เพื่อความปลอดภัยของทุกคน ไม่ใช่เฉพาะแค่คนไทย เพราะแรงงานต่างด้าวเป็นฟันเฟืองตัวเล็กๆ ที่ร่วมขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ อาหารที่เรารับประทาน บ้านที่เราอาศัยอยู่ เสื้อผ้าที่เราสวมใส่ ผู้สูงอายุที่เราให้เขาช่วยดูแล ต่างก็ต้องการแรงงานเหล่านี้ทั้งสิ้น เราไม่ควรมองแรงงานต่างด้าวในทางลบและควรมีกระบวนการพัฒนาให้ฟันเฟืองตัวเล็กๆ เหล่านี้ มีความแข็งแรง รู้จักหน้าที่ เพื่อจะได้อยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน พึ่งพาอาศัยกัน และผ่านวิกฤต COVID 19 นี้ไปด้วยกัน

เรียบเรียงโดย : งานสื่อสารองค์กร มหาวิทยาลัยมหิดล