สหรัฐฯกำลังสร้างฟาร์มสังเคราะห์เนื้อขนาดใหญ่ที่สุดในโลก

การขาดแคลนอาหารเป็นประเด็นทีได้รับการพูดถึงและสนใจจากทั่วโลก ภายหลังสงครามยูเครน – รัสเซียยืดเยื้อทำให้ทั่วโลกเริ่มประสบปัญหา หลายประเทศพยายามจำกัดควบคุมการส่งออกเพื่อลดผลกระทบ ช่วยตรึงราคาไม่ให้สินค้าประเภทอาหารและวัตถุดิบถีบตัวสูงไปกว่านี้

 

        ปัจจุบันปัญหาขาดแคลนอาหารเริ่มส่งผลกระทบและกำลังจะทวีความรุนแรง หลายประเทศยังไม่มีวิธีหรือมองเห็นทางแก้เป็นรูปธรรม แต่บางส่วนเริ่มผลักดันมองหาทางเลือกทดแทน เช่น สหรัฐฯที่กำลังสร้างฟาร์มเนื้อสังเคราะห์ขนาดใหญ่ที่สุดในโลก

 

        แน่นอนนี่เป็นเรื่องน่าทึ่งแต่ก่อนอื่นคงต้องอธิบายเรื่องเนื้อสังเคราะห์เสียก่อนว่ามันคืออะไร

 

Cultured meat อาหารจากห้องแลป ตัวเลือกทดแทนเนื้อสัตว์แบบใหม่

 

        คนจำนวนมากอาจคุ้นเคยกับ เนื้อเทียม หรือ Plant based meat กันมาบ้าง กับการนำพืชมาแต่งกลิ่นและรสชาติให้เหมือนเนื้อสัตว์ ด้วยการเป็นอาหารที่ขยายตัวได้รับความนิยมมากขึ้นในหมู่คนรุ่นใหม่ที่ใส่ใจสุขภาพ รวมถึงผู้รับประทานมังสวิรัติเองก็เริ่มมองหาเนื้อชนิดนี้เป็นทางเลือก เพื่อให้สามารถเพลิดเพลินในรสชาติรวมถึงได้สารอาหารอย่างครบถ้วน

 

        แต่สำหรับ เนื้อสังเคราะห์ หรือ Cultured meat นั้นต่างออกไป นี่คือเนื้อสัตว์ของจริงซึ่งมีองค์ประกอบของเนื้อที่เราคุ้นเคยดีทุกประการ ข้อแตกต่างมีเพียงมันไม่ได้ถูกแล่ออกมาจากร่างกายสิ่งมีชีวิตจริง แต่ถูกเพาะภายในห้องแลป อาศัยเซลล์ต้นกำเนิดมาให้สารอาหารสร้างชิ้นเนื้อตามต้องการ ออกมาเป็นผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์ให้เราได้กินกัน

 

        จุดเด่นของเนื้อสังเคราะห์คือ ผลผลิตเนื้อสัตว์ที่ออกมามีรูปลักษณ์ กลิ่น จนถึงรสชาติเหมือนเนื้อทั่วไป เพราะอันที่จริงสิ่งนี้คือเนื้อเยื่อของสัตว์จริง แค่ไม่ได้ผ่านขั้นตอนเลี้ยงดูจัดการภายในฟาร์มแบบเดิมแต่ถูกเพาะในห้องแลป ถือเป็นนวัตกรรมในการสร้างอาหารอีกรูปแบบที่เกิดขึ้นบนโลก

 

        เมื่อถึงตรงนี้อาจมีท่านที่รู้สึกฉงนในกรรมวิธีการผลิตเนื้อสังเคราะห์ขึ้นมา เมื่อปัจจุบันเราก็มีฟาร์มปศุสัตว์อยู่ทั่วโลก หากต้องการเนื้อสัตว์การเลี้ยงในฟาร์มให้ถึงเวลาแล้วจัดจำหน่ายน่าจะเป็นวิธีที่แน่นอนกว่า เหตุใดจึงต้องยุ่งยากพึ่งพาเครื่องมือวิทยาศาสตร์ในการสร้างเนื้อออกมาสักชิ้นด้วย?

 

        ด้วยเหตุนี้จึงต้องขออธิบายข้อดีของเนื้อสังเคราะห์เสียหน่อยเพื่อขยายความเข้าใจเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องนี้

ข้อดีของเนื้อสังเคราะห์ เมื่อวันที่ฟาร์มและปศุสัตว์ไม่ตอบโจทย์อีกต่อไป

 

        การทำฟาร์มปศุสัตว์แบบเดิมคือสิ่งที่อยู่กับคนเรามานานนับพันปี ได้รับการพัฒนามายาวนานจากรุ่นสู่รุ่น น่าเสียดายที่ในปัจจุบันสิ่งเหล่านี้กลับไม่ตอบโจทย์ ด้วยปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมกับความเปลี่ยนแปลงทางสภาพอากาศ ผลการวิจัยพบว่าหนึ่งในต้นตอสำคัญของเรื่องนี้คือ ฟาร์มปศุสัตว์ที่เป็นแหล่งอาหารสำคัญของคนเรา

 

        ข้อมูลจาก องค์กรอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ(FAO) พบว่า การทำฟาร์มมีสัดส่วนการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์กว่า 7.1 กิกะตัน/ปี คิดเป็น 14.6% ของการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทั้งระบบบนโลก เป็นเหตุให้นานาชาติเริ่มมองหาลู่ทางอื่นทดแทนเพื่อแก้ไขปัญหา

 

        ภาวะโลกร้อนเรื่องที่หลายคนเริ่มตระหนักได้ว่ามันไม่ใช่เรื่องเล็ก ผลกระทบที่เกิดขึ้นคือการแปรปรวนของสภาพอากาศ ภัยธรรมชาติทวีความรุนแรงจนรู้สึกได้ เช่นเดียวกับผลผลิตทางการเกษตรไม่เป็นไปตามเป้า สิ่งเหล่านี้เป็นผลพวงที่เริ่มเห็นชัด ทำให้หลายคนเริ่มมองหาทางแก้ไขนำสิ่งอื่นมาทดแทน และสำหรับผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์คือเนื้อสังเคราะห์นี่เอง

 

        จุดเด่นที่ทำให้เนื้อสังเคราะห์ดีกว่าเนื้อสัตว์จากฟาร์มได้แก่

 

        1. การทำฟาร์มเนื้อสังเคราะห์อาศัยแค่ชิ้นเนื้อกับสารอาหาร แตกต่างจากฟาร์มที่ต้องเลี้ยงสัตว์ทั้งตัวขึ้นมา อัตราการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศจึงเทียบกันไม่ได้ ในอัตราผลผลิตเนื้อสัตว์ปริมาณเท่ากัน เนื้อสังเคราะห์เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมกว่ามาก

 

        2. ปัจจุบันพื้นที่ทางการเกษตรส่วนมากอยู่ในภาคปศุสัตว์ เห็นได้ชัดว่านี่เป็นอุตสาหกรรมกินพื้นที่มหาศาลเพื่อเลี้ยงดูปศุสัตว์ แต่เนื้อสังเคราะห์นอกจากโรงงานผลิตและห้องแลปใช้พื้นที่น้อยกว่ากันมาก

 

        3. ปริมาณทรัพยากรในการผลิตเนื้อสัตว์ เนื้อสังเคราะห์ใช้น้อยกว่ากันมาก ทั้งในด้านระยะเวลา สารอาหาร หรือการดูแลรักษา แม้จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์ที่มีราคาสูงไปบ้าง แต่ในระยะยาวจะช่วยประหยัดทรัพยากรและงบประมาณมหาศาล

 

        ด้วยเหตุนี้สหรัฐฯที่เริ่มเล็งเห็นข้อดีของเนื้อสังเคราะห์จึงเริ่มพัฒนาโครงการฟาร์มเนื้อสังเคราะห์อย่างจริงจัง

 

 

สู่ยุคใหม่แห่งฟาร์มปศุสัตว์กับโรงงานผลิตเนื้อสังเคราะห์

 

        แนวคิดนี้เริ่มต้นจาก Good Meat บริษัทที่เน้นพัฒนาวิจัยการผลิตและผลักดันเนื้อสังเคราะห์สู่ตลาด กับแผนการจัดตั้งโรงงานผลิตเนื้อสังเคราะห์ขนาดใหญ่ที่สุดในโลก โดยจะติดตั้งเครื่องปฏิกรณ์ชีวภาพที่ใช้ในอุตสาหกรรมยา ในขนาดความจุ 250,000 ลิตร ซึ่งมีความสูงในระดับตึกสี่ชั้น เป็นจำนวน 10 เครื่อง

 

        จุดหมายในการจัดตั้งโรงงานคือ การลดต้นทุนการผลิตให้เหลือน้อยที่สุด หนึ่งในจุดตายสำคัญทำให้เนื้อสังเคราะห์เป็นทางเลือกที่ไม่ได้รับความนิยมวงกว้าง ทางบริษัทกล่าวว่าการผลิตจำนวนมากจะช่วยแก้ปัญหาได้ เพื่อให้เนื้อสังเคราะห์ได้รับความนิยมมากขึ้นในตลาด

 

        ปัจจุบันทางบริษัทอยู่ในขั้นการจัดหาพื้นที่ในการจัดตั้งโรงงาน จากนั้นเมื่อทำการเลือกสถานที่ ติดตั้งเครื่องและวางระบบทั้งหมดเสร็จสิ้นจะสามารถเริ่มต้นผลิตได้ในปี 2024 โดยมีเป้าหมายว่าจะสามารถผลิตเนื้อออกสู่ตลาดได้ราว 13,700 ตัน ภายในปี 2030

 

        แม้ปัจจุบันการวางขายเนื้อสังเคราะห์ของทางบริษัทจะยังไม่ได้รับการอนุมัติจาก คณะกรรมการอาหารและยาแห่งสหรัฐฯ (FDA) สำหรับการวางขายในประเทศ แต่มีการจัดตั้งโรงงานผลิตภายในประเทศสิงค์โปร์ และได้รับอนุญาตให้วางขายเนื้อสังเคราะห์ได้ในหลายประเทศในโลกแล้วเช่นกัน

 

        จึงเป็นที่น่าสนใจว่าการเปิดตัวโรงงานในครั้งนี้ จะผลักดันเทคโนโลยีการผลิตเนื้อสังเคราะห์ไปถึงจุดไหน

 

 

        ในประเทศไทยเองก็เริ่มมีการวิจัยในการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อนำไปสู่การผลิตเนื้อสังเคราะห์ จากฝีมือบริษัทสตาร์อัพ ไบโอ อิงค์ จำกัด ของคณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาฯ เพื่อให้ประเทศไทยสามารถรักษาความมั่นคงด้านอาหารมากขึ้น ป้องกันไม่ให้เหตุการณ์เนื้อหมูขาดตลาดจาก อหิวาต์แอฟริกาในสุกร หวนกลับมาซ้ำรอย

 

        ก็ได้แต่คาดหวังว่าการวิจัยนี้จะช่วยแก้ปัญหาความมั่นคงด้านอาหาร แม้เราจะรู้ว่ามันคงไม่สำเร็จในเร็ววันก็ตาม

 

 

 

        ที่มา

 

        https://www.nationtv.tv/original/378860422

 

        https://blog.pttexpresso.com/cultured-meat/

 

        https://www.bangkokbiznews.com/social/987737

 

        https://www.chula.ac.th/highlight/57243/

 

        https://interestingengineering.com/worlds-largest-cultivated-meat-facility