โลโวดิมีร์ เซเลนสกี จากผู้นำจับพลัดจับผลูในซีรีส์ตลก...สู่ผู้นำยูเครนในชีวิตจริง

ยูเครนได้นักแสดงตลกเป็นผู้นำคนใหม่

ผลสำรวจเอ็กซิตโพลล์ในยูเครนชี้ว่า โลโวดิมีร์ เซเลนสกี นักแสดงตลกที่เพิ่งผันตัวเข้าสู่วงการการเมือง ได้รับชัยชนะท่วมท้นเหนือคู่แข่งอย่าง ประธานาธิบดี เปโตร โปโรเชงโก ผู้นำคนปัจจุบันของยูเครน ในการเลือกตั้งรอบชี้ขาดเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา ถือเป็นการเปิดประวัติศาสตร์หน้าใหม่ทางการเมืองของประเทศที่ประชาชนไว้วางใจเลือกคนที่ไม่เคยมีประสบการณ์ทางการเมืองมาแทนที่ประธานาธิบดีโปโรเชงโกที่นั่งเก้าอี้มาตั้งแต่ปี 2014

เซเลนสกี หรือที่รู้จักเป็นวงกว้างในชื่อ “เซ” ในวัย 41 ปี เพิ่งประกาศว่าจะลงชิงตำแหน่งผู้นำยูเครนผ่านทางทีวีช่อง 1+1 ซึ่งเป็นสถานีโทรทัศน์ที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับสองของประเทศไปเมื่อวันที่ 31 ธ.ค. ปีที่แล้ว แต่ก่อนหน้านี้เขาเป็นที่รู้จักในฐานะนักแสดงซีรีส์ตลกเรื่อง Servant of the People (ข้ารับใช้ประชาชน) ซึ่งเจ้าตัวรับบทเป็นครูสอนวิชาประวัติศาสตร์ธรรมดาๆ ที่จับพลัดจับผลูได้เป็นประธานาธิบดีของยูเครน หลังจากคลิปที่ครูรายนี้วิพากษ์วิจารณ์การคอร์รัปชั่นของรัฐบาลกลายเป็นไวรัลในโลกโซเชียล ซึ่งก็คล้ายๆ กับชีวิตจริงของเซเลนสกีที่แม้จะไม่เคยมีประสบการณ์การเมืองมาก่อน แต่กลับคว้าชัยชนะถล่มทลายถึง 73.2%

โลโวดิมีร์ เซเลนสกี ดวลปิงปองกับนักข่าว ที่ที่ทำการพรรคในกรุงเคียฟเมื่อวันที่ 31 มี.ค. 2019 ภาพ : SAVILOV / AFP

เซเลนสกีซึ่งมีดีกรีนักกฎหมายจากมหาวิทยาลัยเศรษฐกิจแห่งชาติเคียฟ เริ่มเข้าวงการนักแสดงตลกตั้งแต่วัย 17 ปี ด้วยการเข้าร่วมการแข่งขันนักแสดงตลกระดับนานาชาติ KVN ของรัสเซีย และได้รับการทาบทามให้เข้าร่วมทีมนักแสดงตลกของยูเครนซึ่งเข้าแข่งขันในเมเจอร์ลีกของ KVN และคว้าชัยได้ในปี 1997

ในปีเดียวกันนี้ เซเลนสกียังเป็นแกนนำในการจัดตั้งและหัวหน้าทีม Kvartal 95 ซึ่งรวมนักแสดงตลกที่มาจากเวที KVN เพื่อตระเวนแข่งขันในเวทีเมเจอร์ลีกและออกแสดงส่วนใหญ่ในกรุงมอสโกและประเทศอดีตสมาชิกสหภาพโซเวียต จนกระทั่งในปี 2003 Kvartal 95 ได้เริ่มผลิตรายการทีวี รวมทั้งซีรีส์เรื่อง Servant of the People ให้กับสถานีโทรทัศน์ช่อง 1+1 ของยูเครน

ภาพ : www.kvartal95.com

เซเลนสกี เริ่มเป็นที่รู้จักในยูเครนหลังเข้าร่วมรายการ Dancing With The Stars เวอร์ชั่นยูเครนเมื่อปี 2006 อีก 2 ปีต่อมาว่าที่ผู้นำคนใหม่ของยูเครนยังรับงานแสดงในภาพยนตร์เรื่อง Love In The Big City และ Love In The Big City 2 ตามมาด้วยภาพยนตร์อีกหลายเรื่อง อาทิ Office Romance, Our Time, Rzhecsky Versus Napoleon, Love In The Big City 3 และ First Dates

ปี 2014 เซเลนสกีได้คัดค้านแผนของกระทรวงวัฒนธรรมของยูเครนที่จะห้ามไม่ให้ศิลปินรัสเซียและผลงานที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมจากรัสเซียเข้ายูเครน เนื่องจากมองว่าจะทำให้วัฒนธรรมสูญหาย แต่เจ้าตัวกลับถูกโจมตีว่าเข้าข้างรัสเซีย จนเมื่อปีที่แล้วทางการยูเครนได้สั่งแบนภาพยนตร์เรื่อง Love In The Big City 2 ที่เซเลนสกีร่วมแสดง โดยอ้างว่าภาพยนตร์ดังกล่าวฝ่าฝืนกฎหมายของยูเครน  

นอกจากนี้ เซเลนสกียังบริจาคเงิน 1 ล้านฮรีฟเนีย หรือ 1,184,965 บาท ให้กับกองทัพยูเครนในสงครามภูมิภาคดอนบัสส์ ซึ่งเป็นการสู้รบกันระหว่างรัฐบาลยูเครนกับกองกำลังแบ่งแยกดินแดนในเมืองโดเนตสก์และลูฮันสก์ ซึ่งหลังจากสื่อยูเครนรายงานข่าวการบริจาคครั้งนั้น บรรดานักการเมืองและศิลปินนักแสดงรัสเซียต่างเรียกร้องให้ทางการแบนผลงานของเซเลนสกี เนื่องจากไม่พอใจที่เซเลนสกีหนุนกองทัพยูเครน

ประธานาธิบดี เปโตร โปโรเชงโก ภาพ : Sergei SUPINSKY/AFP

ส่วนในเรื่องการเมืองนั้น แม้เจ้าตัวจะไม่เคยมีประสบการณ์มาก่อน แต่ถือเป็นตัวแทนที่น่าจับตามองอย่างมากและถูกมองว่าเป็นตัวเก็งก่อนประกาศตัวอย่างเป็นทางการเสียอีก  ทั้งยังมีนโยบายหาเสียงแปลกใหม่ ไม่เน้นการปรากฏตัวในสื่อหลัก แต่กลับให้ความสำคัญกับการพูดคุยกับประชาชนผ่านช่องทางโซเชียลมีเดียและยูทูบของตัวเอง เพราะไม่ต้องการเข้าร่วมทอล์กโชว์กับนักการเมืองกลุ่มขั้วอำนาจเก่าที่เจ้าตัวมองว่าเป็นเหมือนการทำพีอาร์และมีแต่ความเสแสร้ง โดยในระหว่างหาเสียงเซเลนสกียังเดินสายทัวร์แจกเสียงหัวเราะกับเพื่อนนักแสดงตลกจาก Kvartal 95 ตามปกติ  

เมื่อเดือน มี.ค.ที่ผ่านมา เซเลนสกีให้สัมภาษณ์ถึงเหตุผลในการตัดสินใจลงเล่นการเมืองกับหนังสือพิมพ์ เด ชปีเกล ของเยอรมันว่า เขาต้องการนำความเชื่อมั่นในตัวนักการเมืองกลับมา และต้องการให้คนที่เหมาะสมและเป็นมืออาชีพเข้ามาทำงานการเมือง  และวันนี้เขาก็ทำได้สำเร็จจากการจับกระแสช่วงที่ชาวยูเครนเบื่อหน่ายการคอร์รัปชั่นของนักการเมืองหน้าเก่า

อดีตประธานาธิบดี โรนัลด์ เรแกน (ขวา) ภาพ : MIKE SARGENT/AFP

การก้าวขึ้นสู่ตำแหน่งผู้นำของเซเลนสกีถูกนำไปเปรียบเทียบกับบรรดาคนดังที่ผันตัวสู่วงการการเมือง อาทิ อดีตประธานาธิบดี โรนัลด์ เรแกน ของสหรัฐ ที่ยึดอาชีพนักแสดงฮอลลีวูดกว่า 2 ทศวรรษ ก่อนจะได้รับเลือกเป็นผู้ว่าการรัฐแคลิฟอร์เนียเมื่อปี 1966 ตามด้วยตำแหน่งประธานาธิบดีคนที่ 40 ของสหรัฐในปี 1981 นับเป็นนักแสดงคนแรกที่ได้นั่งตำแหน่งผู้นำประเทศ

ประธานาธิบดี จิมมี่ โมราเลส ภาพ : Orlando ESTRADA/AFP

หรืออย่างประธานาธิบดี จิมมี โมราเลส ของกัวเตมาลา ดาวตลกชื่อดังที่โด่งดังจากภาพยนตร์เรื่อง A President in a Sombrero ซึ่งเจ้าตัวรับบทคาวบอยที่เกือบจะได้รับเลือกให้เป็นประธานาธิบดีโดยบังเอิญ  เขาสามารถคว้าชัยชนะในการเลือกตั้งจากนโยบายต่อต้านคอร์รัปชั่นเมื่อปี 2015 

ทั้งสองคนนี้ก็ล้วนเป็นมือใหม่ในทางการเมือง แต่สามารถโค่นล้มนักการเมืองรุ่นเก่าด้วยนโยบายที่ตรงใจประชาชนทั้งนั้น