ไฟดับครั้งใหญ่ในสเปน-โปรตุเกส สะท้อนจุดอ่อนสังคมสมัยใหม่

ความโกลาหลเริ่มต้นในชั่วพริบตา

 

เหตุการณ์ไฟฟ้าดับเริ่มต้นเมื่อเวลาประมาณ 12.30 น. ตามเวลาท้องถิ่น (17.30 น. ตามเวลาประเทศไทย) โดยส่งผลกระทบรุนแรงต่อเมืองใหญ่หลายแห่งที่เป็นศูนย์กลางสำคัญของยุโรปตอนใต้ ทั้งมาดริด ลิสบอน บาร์เซโลนา เซบีญา และบาเลนเซีย

 

ภายในเวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมง ความสับสนวุ่นวายได้แผ่ขยายไปทั่วพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ ชีวิตประจำวันของผู้คนหลายสิบล้านคนต้องหยุดชะงักทันที ขณะเดียวกัน:

 

-ชาวเมืองต้องหันมาใช้เงินสดแทนบัตรเครดิต เนื่องจากระบบการชำระเงินอิเล็กทรอนิกส์ล่ม

-ตำรวจต้องใช้สัญญาณมือในการอำนวยความสะดวกด้านการจราจรแทนสัญญาณไฟ

-ร้านอาหาร ซูเปอร์มาร์เก็ต และร้านค้าจำนวนมากต้องปิดให้บริการ

-หน้าจอตู้เอทีเอ็มว่างเปล่า ประชาชนไม่สามารถถอนเงินได้

-การเชื่อมต่อ Wi-Fi และโทรศัพท์ล้มเหลว ตัดขาดการติดต่อสื่อสาร

 

ความวุ่นวายที่สนามบินและระบบขนส่ง

 

ภาคการขนส่งได้รับผลกระทบอย่างรุนแรง โดยเฉพาะในสนามบินสำคัญของสเปนและโปรตุเกส ซึ่งเป็นสนามบินที่มีผู้ใช้บริการมากที่สุดในสหภาพยุโรป:

 

-เที่ยวบินหลายร้อยเที่ยวต้องยกเลิกหรือเลื่อนออกไปอย่างกะทันหัน

-ผู้โดยสารนับร้อยต้องยืนต่อแถวในความมืด โดยไม่มีเครื่องปรับอากาศหรือระบบน้ำประปา

-ร้านค้าภายในสนามบินรับชำระเฉพาะเงินสดเท่านั้น ทำให้นักท่องเที่ยวต่างชาติประสบปัญหา

 

ระบบรถไฟก็ไม่ต่างกัน:

 

-ชาวสเปนราว 35,000 คนติดอยู่บนรถไฟมากกว่า 100 ขบวน

-ความมืดมิดปกคลุมอุโมงค์รถไฟใต้ดิน ทางเข้าสถานีถูกปิดล้อมด้วยเทปห้ามเข้า

-รถไฟระยะกลางและระยะไกลไม่สามารถให้บริการได้จนถึงวันถัดไปเป็นอย่างน้อย

 

ภาพสะท้อนความตื่นตระหนกของสังคม

 

ด้วยความไม่แน่นอนว่าไฟฟ้าจะกลับมาเมื่อใด ผู้คนจำนวนมากในกรุงมาดริดแห่กันไปที่ซูเปอร์มาร์เก็ตเพื่อตุนสิ่งของจำเป็น เช่น น้ำ ไข่ นม และอาหารกระป๋อง สะท้อนให้เห็นถึงความตระหนกและการเตรียมรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินที่ไม่แน่นอน

 

เหตุการณ์น่าสลดใจเกิดขึ้นเมื่อหลายคนติดอยู่ในลิฟต์เป็นเวลาหลายชั่วโมง โดยเฉพาะในมาดริดที่นักดับเพลิงต้องเข้าช่วยเหลือผู้ประสบเหตุติดค้างในลิฟต์ถึง 174 ครั้ง

 

แม้แต่วงการกีฬาก็ไม่รอด เมื่อการแข่งขันเทนนิสรายการ Madrid Open ต้องยุติลงกะทันหันและแฟนๆ ต้องเดินออกจากสนามในความมืด

 

การรับมือกับภาวะฉุกเฉิน

 

แม้จะเผชิญกับความวุ่นวาย แต่ระบบสำคัญบางส่วนยังคงทำงานได้

 

โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ในสเปนยังสามารถดำเนินงานได้อย่างปลอดภัย

 

สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติของโปรตุเกสได้ใช้แผนฉุกเฉิน โดยให้ระบบโทรศัพท์และระบบสารสนเทศทำงานผ่านเครื่องปั่นไฟสำรอง

 

บทเรียนสำคัญสำหรับทุกประเทศ

 

แม้ว่าไฟฟ้าส่วนใหญ่จะกลับมาใช้งานได้แล้ว แต่ผลกระทบระยะยาวยังคงต้องใช้เวลาหลายวันกว่าจะประเมินได้ครบถ้วน โดยเฉพาะในภาคการขนส่งและการท่องเที่ยว ที่ความล่าช้าของเที่ยวบินอาจยืดเยื้อไปตลอดทั้งสัปดาห์

 

เหตุการณ์ครั้งนี้เป็นบทเรียนสำคัญสำหรับทุกประเทศทั่วโลก ในการทบทวนความพร้อมรับมือกับภาวะฉุกเฉินด้านพลังงาน และความเปราะบางของโครงสร้างพื้นฐานในสังคมสมัยใหม่ที่พึ่งพาเทคโนโลยีอย่างสิ้นเชิง การพึ่งพาเทคโนโลยีและระบบไฟฟ้าที่มากเกินไปโดยปราศจากแผนสำรองที่เพียงพอ สามารถนำไปสู่ความเสียหายทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างมหาศาลได้ในเวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมง

 

ประเทศไทยและประเทศอื่นๆ ควรถือเป็นกรณีศึกษาในการเตรียมความพร้อมรับมือกับเหตุการณ์ไฟฟ้าดับในวงกว้าง โดยเฉพาะในพื้นที่เขตเมืองขนาดใหญ่ที่มีประชากรหนาแน่นและพึ่งพาระบบไฟฟ้าในทุกมิติของการดำเนินชีวิต