ลูกโมโหร้าย รับมืออย่างไรดี!

โดย...มีนา

ทำอย่างไรดี ลูกสาววัย 7 ขวบ เป็นเด็กอารมณ์รุนแรงโมโหร้ายมาก หากไม่ได้อะไรดังใจชอบเอามือทุบพื้น ฉีกแขนขาตุ๊กตา หรือไม่ก็ขว้างปาข้าวของ หากเข้าไปกอดก็จะล้มตัวกลิ้งเกลือกอยู่กับพื้นไม่ให้แม่กอด เป็นอย่างนี้ตั้งแต่เริ่มเดินได้ จนอายุ 6 ขวบ คิดว่านิสัยเอาแต่ใจอารมณ์รุนแรงจะหายไป แต่ไม่ดีขึ้นเลย จะทำอย่างไรดี กลัวลูกโตไปจะเป็นปัญหาต่อสังคมและตนเอง ใช้ชีวิตอย่างไม่มีความสุข

สถานการณ์ : ไม่เข้าใจเลยว่าทำไมลูกจึงกลายเป็นเด็กอารมณ์หงุดหงิด ขี้โมโหไปได้ เพราะพ่อแม่คนเดียวกันเลี้ยงพี่สาววัย 9 ขวบมาได้อย่างเป็นเด็กใจเย็น รักพี่รักน้อง ซึ่งต่างจากน้องสาววัย 6 ขวบ ที่พอไม่ได้อะไรก็ออกฤทธิ์ออกเดช พาไปเดินห้างสรรพสินค้าร้องหาของเล่น เมื่อไม่ให้ก็ลงไปดิ้นกลิ้งกับพื้นเป็นที่อับอายของคุณแม่มากๆ

ทางออก : การจะแก้ไขปัญหาใดได้อย่างถูกต้อง คุณพ่อคุณแม่ต้องรู้ถึงสาเหตุของอารมณ์ร้ายๆ ของลูกเสียก่อนว่าเกิดเพราะสาเหตุใด คือ เมื่อลูกเริ่มมีพฤติกรรมแปลกๆ เช่น ไม่ได้ของเล่นแล้วลงไปนอนดิ้นกับพื้น คุณพ่อคุณแม่ต้องถามถึงสาเหตุและรับฟังปัญหาของลูกว่าทำไมเขาจึงต้องอาละวาด เด็กบางคนอาจไม่อยากพูดกับเราตรงๆ หรือไม่สบอารมณ์ที่จะพูดกับเรา เราอาจต้องใช้เทคนิคช่วยเล็กน้อย เช่น พูดจาภาษาเด็ก พูดจาเบี่ยงเบนให้ลูกรู้สึกอารมณ์ดีขึ้น พูดปลอบใจว่า วันนี้แม่ไม่มีสตางค์ ไว้ลูกเรียนดีแล้วแม่จะซื้อของเล่นให้เป็นรางวัล ลองใช้เหตุผลพูดกับเขา สอนให้ลูกฝึกควบคุมอารมณ์ของตนเอง ซึ่งการสอนให้ควบคุมอารมณ์ที่ได้ผลที่สุดคือการสอนโดยผ่านกิจกรรมปกติ เช่น เวลาเล่นกับเพื่อนต้องควบคุมอารมณ์ ไม่ว่าแพ้หรือชนะ ไม่ว่าจะวิ่งชนกันล้ม ไม่ว่าเพื่อนจะหยิบของเราไปเล่น ต้องควบคุมตัวเองให้ได้ เมื่อควบคุมตัวเองได้ ไม่ว่าจะเกิดอารมณ์อะไรก็จะสามารถควบคุมมันได้ทั้งหมด

สถานการณ์ : เวลาเล่นกับพี่ๆ น้องๆ หรือเพื่อนๆ หากลูกสาวไม่ได้อะไรดังใจก็จะลงมือแย่งของเล่น หากเพื่อนไม่ให้อีกก็จะทุบตีเพื่อน หากเพื่อนโมโหก็จะตีคืน ร้องไห้กระจองอแงเป็นที่ปวดหัวเป็นที่สุด ปลอบโยนทั้งสองฝ่ายและปล่อยให้เล่นก็จะเข้าอีหรอบเดิมอีกจะทำอย่างไรดี เพราะอยากให้ลูกรู้จักการเข้าสังคมกับเพื่อนวัยเดียวกันบ้าง

ทางออก : หากผู้ปกครองเห็นว่าลูกน้อยกำลังหงุดหงิดมีทีท่าว่าจะทำร้ายคนอื่นหรือตัวเอง ให้ใช้ความรักของพ่อแม่ปู่ย่าตายายรวบตัวลูกหลานเข้ามากอดและนั่งบนตัก โยกตัวเบาๆ และบอกให้เขาใจเย็นๆ หากหนูตีหรือทำร้ายเพื่อน เพื่อนหรือตัวหนูเองก็จะเจ็บ ไม่สงสารคนอื่นหรือตัวเองบ้างหรือลูก หากลูกอารมณ์เย็นลง เลิกทำร้ายตัวเองหรือผู้อื่น คุณแม่ก็จะปล่อย สังเกตว่าหากลูกเริ่มสงบลงจากการร้องไห้หรือร้องกรี๊ดๆ ก็ค่อยๆ ปล่อยอ้อมกอด โดยไม่ลืมกล่าวคำชมด้วยว่า ลูกเก่ง ลูกเลิกหยิกเลิกตีได้ หนูจะเป็นเด็กดีมาก เข้าสู่การสั่งสอน อบรมบ่มนิสัยขั้นต่อไป สอนให้ลูกใช้วิธีอ่อนโยนเข้าหาเพื่อน เช่น พูดขอด้วยถ้อยคำไพเราะ ไม่หยิกไม่ตีเพื่อน เพราะหากลูกใช้วิธีรุนแรงลูกจะไม่ได้รับอะไรตอบกลับมาเลย สอนเขาให้ทำแบบนี้อย่างสม่ำเสมอ แล้วเจ้าตัวน้อยก็จะค่อยๆ ซึมซับได้ว่าเขาควรจัดการกับอารมณ์ในสถานการณ์เช่นนี้อย่างไร

บางครั้งอาจต้องพาลูกไปพบจิตแพทย์สำหรับเด็ก เพื่อพูดคุยหาต้นเหตุที่ทำให้ลูกหงุดหงิดง่ายกว่าปกติ บางทีอาจเป็นเพราะอาจได้รับการตามใจ และเรียกร้องความสนใจมากเกินไป การย้ายบ้าน ถูกเพื่อนรังแกที่โรงเรียน คุณครูดุ หรือเหตุผลอื่นๆ อีกก็เป็นได้ ซึ่งปัญหาเหล่านี้ควรได้รับการบำบัดทำความเข้าใจให้คลายปมที่ต้นเหตุ พ่อแม่อย่าเข้าใจผิดคิดว่าการพาลูกไปพบจิตแพทย์เป็นเรื่องน่าอาย สมัยนี้เราควรเลี้ยงลูกแบบให้เข้าใจและแก้ไขให้ตรงจุดเพื่อพัฒนาการของลูกน้องจะได้กลายเป็นคนมีสุขภาพจิตดี อยู่อย่างมีความสุข

02.Ask The Expert....

Q.น้องสาวอายุห่างกันหลายปี เคยเป็นเด็กน่ารักหัวอ่อน แต่พอแต่งงานแยกบ้านไปนิสัยเปลี่ยน ไม่น่ารักอ่อนโยนเหมือนเดิม อะไรที่เคยสอนเคยเตือนกันได้ เธอก็มีทีท่าขึงขังไม่ฟัง นิสัยเปลี่ยนไปเยอะ เราจะรับมือหรือทำใจกับเรื่องนี้ได้อย่างไร?

A. นพ.พันธ์ศักดิ์ ศุกระฤกษ์ ผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมสุขภาพไวทัลไลฟ์ ในเครือโรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ กล่าวว่า “คนเราก็ต้องมีการเปลี่ยนแปลง จะให้เขาเชื่อเราตลอดไปได้อย่างไร ลองนึกถึงตัวของเราเองที่ตอนเด็กก็ว่านอนสอนง่ายทำตามที่พ่อแม่แนะนำ พอโตขึ้นเราก็มีความคิดเป็นของตนเองที่อาจจะไม่ตรงกับที่พ่อแม่คิดและเราก็มักจะทำตามที่เราคิดเป็นส่วนใหญ่ ดังนั้น เมื่อน้องเติบใหญ่ขึ้นเธอก็ต้องมีความคิดเป็นของเธอเองบ้าง จะให้มัวมาทำตามที่เราบอกได้อย่างไร เขาว่าคนเราชอบเปลี่ยนแปลงคนอื่นให้ได้ดังใจตน แต่ยากนักหนาที่จะเปลี่ยนแปลงตนเองเพื่อที่จะยอมรับการเปลี่ยนแปลงของคนอื่นบ้าง ถ้าสามารถเข้าใจในความเป็นจริงของชีวิตและยอมรับการเปลี่ยนแปลงบ้างแล้วเราก็คงจะมีความสุขขึ้น

He Said/She Said

เบสนักดนตรี

“ผมชอบผู้หญิงชิลๆ อารมณ์ติสต์ๆ ชอบผู้หญิงแต่งตัวอาร์ต ไม่มอมแมมนะ แต่ดูเหมือนมีอะไรให้น่าค้นหา บางครั้งดูแมนๆ บางครั้งดูเป็นสาวที่มีอารมณ์อาร์ตนี่ใช่เลยครับ”

เก้านักศึกษา

“ชอบผู้ชายที่เป็นตัวของตัวเอง กล้าคิด กล้าทำ และรับผิดชอบกับสิ่งที่ตัวเองทำ ดูแมนดีค่ะ ไม่ชอบเลยผู้ชายที่โลเล เอาแน่เอานอนไม่ได้”

Quote

“ไม่มีใครที่จะสามารถบังคับขู่เข็ญคนอื่นให้ผลิต สร้างสรรค์ผลงานดีๆ แบบนั้นแบบนี้ออกมาได้ตามสั่งเป๊ะๆ แต่ละผลงานที่จะออกมานั้น ควรจะมาจากความกระตือรือร้นในความต้องการแสดงตัวตนที่แท้ของเขาออกมา ซึ่งจะทำให้เพิ่มความมั่นใจในการสร้างสรรค์ผลงานครั้งต่อๆ ไป อีกด้วย การบังคับน่าจะทำให้ต่อมสร้างสรรค์ฝ่อไปเปล่าๆ”

แอนเซล อดัมส์ ช่างภาพชื่อดัง