พระราชทานสมณศักดิ์ พระดร.อนิล เป็นเจ้าคุณ

ในโอกาสฉลองพระชันษา 100 ปี สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช 17 ตุลาคม 2556 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทาน สมณศักดิ์เป็นกรณีพิเศษที่พระศากยวงศ์วิสุทธิ์ แก่พระ ดร.อนิลมาน ธมฺมสากิโย ผู้ช่วยเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช และที่พระสุวัฒนมงคล แก่ พระครูอนุกูลกาญจนกิจ (บุญเพิ่ม) เจ้าอาวาสวัดเทวสังฆาราม จ.กาญจนบุรี โดยทั้ง 2 รูปจะเข้า รับพระราชทานสัญญาบัตรและพัดยศ ในวันที่ 3 ตุลาคม 2556 ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม

ดร.พระอนิลมาน เชื้อสายศากยวงศ์ ชาวเนปาล เกิดวันที่ 18 มิถุนายน 2503 บวชเป็นสามเณรในประเทศเนปาล และมาศึกษาพระธรรม ณ วัดบวรนิเวศวิหาร อยู่ในความดูแลสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช มาแต่ต้น

อุปสมบท ณ พระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร โดยมีสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเป็นอุปัชฌาย์ ต่อมาได้รับแต่งตั้งเป็นผู้ช่วยเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช และก็ยังสนองงานเจ้าประคุณสมเด็จจนกระทั่งบัดนี้

พระ ดร.อนิลมาน เคยเล่าให้ฟังว่า การที่ท่านสามารถสื่อสารภาษาไทยและภาษาอังกฤษได้ดี เพราะความเมตตาในสมเด็จพระสังฆราช เมื่อยังเป็นสามเณรนั้น เจ้าประคุณสมเด็จสั่งให้อ่านหนังสือพิมพ์ภาษาอังกฤษให้ฟังในเวลาเช้าทุกวัน และจะทรงซักถามความหมายศัพท์นั้นๆ ที่มีในข่าว ทำให้ต้องทำการบ้านอ่านก่อน เตรียมหาความหมายของศัพท์ หากมีดำรัสถามจะได้ตอบทันท่วงที

 

ท่านเรียนสำเร็จการศึกษาศาสนศาสตรบัณฑิต (ศน.บ) จากคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย ในปี 2525 และศึกษาต่อระดับปริญญาโท ด้านมานุษยวิทยาจากมหาวิทยาลัยตรีภูวัน ประเทศเนปาล ในปี 2530 นอกจากนี้ยังได้ศึกษาต่อระดับปริญญาโท ด้านมานุษยวิทยาสังคมจากวิทยาลัยไครสต์คอลเลจ (Christ College) มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ประเทศอังกฤษ โดยทุนพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในปี 2537 แล้วศึกษาต่อระดับปริญญาเอก ด้านมานุษยวิทยาสังคมจากมหาวิทยาลัยบรูเนล กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ โดยทุนพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อีกเช่นกัน โดยสำเร็จในปี 2543

ปัจจุบันนี้ดำรงตำแหน่งรองอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย ฝ่ายการต่างประเทศ

เกียรติคุณที่ต่างประเทศยกย่อง นอกจากเป็นอาจารย์สอนในมหาวิทยาลัยในประเทศอังกฤษ และสหรัฐอเมริกา คือ เมื่อวันที่ 5 มิ.ย. 2556 องค์กรแพลนเนท เวิร์คช็อป ซึ่งเป็นองค์กรระหว่างประเทศเพื่อพัฒนาโลกที่ยั่งยืน และเป็นองค์กรเครือข่ายขององค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ได้ถวายเหรียญรางวัล “Guardian of the Planet” หรือรางวัล “ผู้พิทักษ์โลก” แด่พระ ดร.อนิลมาน เพราะเห็นว่ามีผลงานด้านอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ท่านเป็น 1 ในจำนวน 100 คน ที่ได้รับการคัดเลือกให้รับรางวัลอันทรงเกียรตินี้

องค์กรแพลนเนท เวิร์คช็อป มีสมาชิกอยู่ 70 ประเทศทั่วโลก

พระ ดร.อนิลมาน กล่าวว่า ตนเป็นผู้ที่ทำงานด้านศาสนาเพียงรายเดียวที่ได้รับคัดเลือกเข้ารับเหรียญรางวัลดังกล่าว หรือเรียกได้ว่าเป็นพระสงฆ์เพียงรูปเดียวที่ได้รับเหรียญรางวัลนี้ เพราะผู้ที่ได้รับเหรียญรางวัลทั้งหมดจะเป็นผู้ที่มีชื่อเสียงมาจากการทำงานด้านสิ่งแวดล้อม พร้อมกันนี้ตนยังได้รับคัดเลือกให้เป็น 1 ใน 6 ในการเข้าพบวุฒิสมาชิกของฝรั่งเศส ที่สำนักงานวุฒิสภาของฝรั่งเศสด้วย สาเหตุที่ได้รับคัดเลือกเข้ารับเหรียญรางวัลในครั้งนี้

 

สืบเนื่องมาจากเมื่อปี 2555 ได้มีกลุ่มเวิลด์ กรีน เกม ซึ่งเป็นองค์กรย่อยของแพลนเนท เวิร์คช็อป เข้ามาสัมภาษณ์ถึงแนวทางในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมตามหลักพระพุทธศาสนา ซึ่งได้อธิบายไปว่าในทางพระพุทธศาสนานั้นมีการสอนเรื่องอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล โดยมีการกล่าวถึงกรณีที่พระอานนท์ให้นำจีวรเก่ามาทำเป็นผ้าปูที่นอน ขณะที่จีวรของพระสงฆ์ในสมัยพุทธกาลก็นำมาจากผ้าห่อศพ จึงกล่าวได้ว่าในทางพระพุทธศาสนาแล้วมีการสอนให้รักษาสิ่งแวดล้อมมาตั้งแต่สมัยพุทธกาลแล้ว พร้อมกันนี้ยังได้เสนอแนวคิดในการทำเกมด้านสิ่งแวดล้อม โดยนำหลักพระพุทธศาสนามาประยุกต์ใช้สำหรับเด็กอายุ 612 ปีด้วย และทางกลุ่มเวิลด์ กรีน เกม เห็นด้วยกับแนวคิดดังกล่าว จึงน่าจะเป็นที่มาที่ทางแพลนเนท เวิร์คช็อป พิจารณามอบเหรียญรางวัลผู้พิทักษ์โลกให้

ส่วนบทบาทในการปกป้องคุ้มครองพระพุทธศาสนานั้น ท่านอนิลมานอยู่ในแถวหน้า ถ้าพบเห็นว่ามีผู้ละเมิด ลบหลู่พระพุทธศาสนาไม่ว่าในรูปแบบใดๆ โดยเฉพาะในยุโรป ท่านได้ใช้ความรู้ลึกซึ้งทางพระพุทธศาสนา อธิบายและแก้ข้อกล่าวหาต่างๆ จนผู้ที่ดูหมิ่นหรือลบหลู่ยอมรับและแก้ไขให้ถูกต้อง

ในงานเฉลิมฉลองในวโรกาสต่างๆ ของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช นั้น ท่านอนิลมานมีบทบาทสำคัญเสมอ ทั้งในด้านนำเสนอข้อมูล เพื่อการเผยแผ่พระเกียรติคุณทั้งภาคภาษาไทยและภาษาอังกฤษ และจัดทำโครงการต่างๆ เสนอ รวมทั้งเคยจัดประชุมสัมมนาทางวิชาการเป็นภาษาบาลี เพื่อเฉลิมฉลองพระชันษา 8 รอบ 96 ปี สมเด็จพระสังฆราช เป็นที่ฮือฮามากเมื่อ 4 ปีที่แล้ว

ในการฉลองพระชันษา 100 ปี วันที่ 17 ตุลาคม 2556 ท่านได้เสนอให้คณะกรรมการจัดประชุมพระธรรมทูตไทยที่เผยแผ่พระพุทธศาสนาในทวีปต่างๆ ทั่วโลก เพื่อประกาศพระเกียรติคุณที่สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ทรงริเริ่มการอบรมพระธรรมทูตของไทย ตั้งแต่ พ.ศ. 2509 ก่อนส่งไปเผยแผ่ในต่างประเทศ จนกระทั่งพระธรรมทูตไทยกระจายอยู่ใน 4 ทวีปทั่วโลกในปัจจุบัน

ส่วนพระครูอนุกูลกาญจนกิจ (บุญเพิ่ม) ที่จะได้รับแต่งตั้งเป็นพระสุวัฒนมงคล นั้น อายุ 55 ปี วุฒิ น.ธ.เอก ป.ธ.4 เป็นเจ้าอาวาสวัดเทวสังฆาราม หรือวัดเหนือ จ.กาญจนบุรี มาตั้งแต่ พ.ศ. 2552

วัดเทวสังฆาราม เป็นวัดที่สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช บรรพชาและอุปสมบท ถือว่าเป็นวัดที่ให้กำเนิดทางสมณเพศแห่งพระองค์ท่านโดยตรง