ข้าวเกรียบว่าวโบราณประยุกต์ ของดีเมืองชัยนาท

โดย...ชูเดช สีหวงษ์

ขนมประจำถิ่นของชัยนาทชนิดหนึ่ง คือ “ข้าวเกรียบว่าว” หลายๆ ท่านอาจะเคยเห็น เคยชิมกันมาบ้าง คงจำหน้าตาของขนมที่ทำจากข้าวนำมาปิ้งบนเตาไฟ แล้วจะพองตัวเป็นแผ่นกลมๆ ขนาดใหญ่เท่าฝากระติกน้ำ รสชาติหวานๆ มันๆ กลมกล่อมกำลังดี เวลาเคี้ยวก็จะลิ้มสัมผัสถึงความกรอบและขนมละลายในปากส่งกลิ่นหอมขึ้นจมูก เป็นที่นิยมรับประทานเป็นของว่างของคนทั่วไป แต่การซื้อหาพกพาไปเป็นของฝากก็มักจะไม่เป็นที่นิยม เพราะข้าวเกรียบว่าวแบบดั้งเดิมมีขนาดใหญ่และตกป่นง่าย ไม่สวยงาม

ครอบครัวของ ดนัย ท้วมเอื้อ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 5 ต.แพรกศรีราชา อ.สรรคบุรี จ.ชัยนาท เป็นผู้สืบทอดการทำข้าวเกรียบว่าวโบราณมาจากรุ่นตายรุ่นยาย ตระหนักดีในข้อนี้ จึงได้เข้าหลักสูตรการพัฒนาสินค้า OTOP กับ จ.ชัยนาท ซึ่งได้แนวทางมาปรับใช้จนเป็น “ข้าวเกรียบว่าวประยุกต์” ในปัจจุบัน แนวทางแก้ปัญหาก็คือการปรับรูปร่างของข้าวเกรียบ โดยพับให้เป็นรูปสี่เหลี่ยมระหว่างที่นำขึ้นปิ้งบนเตาไฟ เพื่อการบรรจุลงถุงหรือบรรจุภัณฑ์ทำได้ง่ายและสวยงาม ซึ่งถือว่าเป็นการแก้ไขปัญหาได้อย่างตรงจุด จากข้าวเกรียบว่าวโบราณที่ผู้คนไม่นิยมซื้อเป็นของฝาก กลับกลายเป็นของฝากของที่ระลึกที่ผู้คนนิยมซื้อหา ทั้งคนในพื้นที่และนักท่องเที่ยวจากต่างจังหวัด

 

ดนัย เล่าว่า ได้รับการถ่ายทอดวิชาการทำข้าวเกรียบว่าวจากคุณแม่และคุณยาย ซึ่งปัจจุบันถือว่าบ้าน “ท้วมเอื้อ” เป็นตระกูลเดียวใน อ.สรรคบุรี ที่ยังคงอนุรักษ์การทำขนมข้าวเกรียบว่าวโบราณนี้ไว้ และยังมีการถ่ายทอดต่อให้รุ่นลูกด้วย

ข้าวเกรียบว่าวโบราณจะทำจากข้าวเหนียวนึ่ง นำมาตำให้ละเอียดแล้วนำมาปั้นแล้วคลึง ปรุงรสด้วยน้ำตาลทราย ไข่แดง น้ำมันพืช และงาคั่ว จากนั้นคลึงแผ่ออกเป็นแผ่นกลมขนาด 5-6 นิ้ว ด้วยไม้นวดทาน้ำมันพืช จากนั้นผึ่งลมให้แห้ง เวลาจะรับประทานก็นำมาปิ้งบนเตาถ่าน โดยใช้ไม้ไผ่แก่จัดมาสับด้านปลายเสียบด้วยลิ่มไม้ให้แยกออกเหมือนมือคน แต่ภาษาคนทำข้าวเกรียบจะเรียกว่า “มือเสือ” แป้งข้าวเหนียวเมื่อโดนความร้อนจากเตาถ่านก็จะพองตัวส่งกลิ่นหอมกรุ่น ประมาณ 1 นาทีก็จะสุกพองทั่วแผ่จนสามารถรับประทานได้

 

“สมัยก่อนที่ทำข้าวเกรียบว่าวโบราณเป็นแผ่นวงกลมขนาดใหญ่ ลูกค้าไม่นิยมเพราะนำกลับบ้าน เพราะถือหรือขนลำบาก ทำให้การออกร้านขายข้าวเกรียบตามงานต่างๆ มียอดขายไม่มากนัก เคยเจอกับประสบการณ์ที่แย่ที่สุดในชีวิตคือไปขายที่ตลาดนัดแห่งหนึ่งตนเองเริ่มตั้งร้านตั้งแต่บ่าย 2 โมงนั่งปิ้งเตรียมไว้ขายจนกระทั่ง 6 โมงเย็นตนขายข้าวเกรียบได้เงินเพียงแค่ 20 บาท น้ำตาไหลโดยไม่ได้ตั้งใจมันก็พรูออกมา แต่ก็ไม่ท้อและไม่เลิกอาชีพนี้เพราะไม่อยากให้ขนมไทยโบราณอย่างข้าวเกรียบว่าวต้องสูญหายไป”

 

จนกระทั่งเมื่อต้นปี 2557 ดนัยได้เข้าร่วมอบรมหลักสูตรการพัฒนาผลิตภัณฑ์สินค้าโอท็อปกับทางจังหวัด จนได้คำแนะนำให้พับเป็นสี่เหลี่ยมแล้วบรรจุถุงให้สวยงามดังที่เห็นในปัจจุบัน ซึ่ง “ข้าวเกรียบว่าวโบราณประยุกต์” ของผู้ใหญ่ดนัยในปัจจบัน 1 ถุงบรรจุ 5 แผ่น ราคา 20 บาท หรือแผ่นละ 4 บาท โดยจะตระเวนขายตามงานกิจกรรมสินค้า OTOP และกิจกรรมต่างๆ ของจังหวัด และเคยเข้าร่วมในงานมหกรรมสินค้า OTOP ระดับประเทศที่กรุงเทพฯ ซึ่งสร้างความภาคภูมิใจให้กับคนตระกูล “ท้วมเอื้อ” มาแล้ว และถึงแม้ว่ารายได้จากอาชีพการทำขนมข้าวเกรียบโบราณขายนี้ จะไม่ถึงกับทำให้ตนเองร่ำรวย แต่ก็สามารถมีรายได้เลี้ยงดูคนในครอบครัวของตนทั้งลูกๆ หลานๆ และญาติ ร่วม 20 ชีวิตได้อย่างไม่ขัดสน เพราะปัจจุบันชื่อเสียงความอร่อยของ “ข้าวเกรียบว่าวโบราณประยุกต์ผู้ใหญ่ดนัย” โด่งดังไปแล้วทั่วทุกภาคของประเทศ มีรายการสั่งซื้อมาอย่างไม่ขาดสาย

สำหรับท่านที่อยากลองลิ้มรสชาติของ “ข้าวเกรียบว่าวโบราณประยุกต์ผู้ใหญ่ดนัย” ของดีเมืองชัยนาท ติดต่อสั่งซื้อล่วงหน้าที่ได้ที่โทร. 08-7840-7616