‘หญิงสาว’ ใน ‘สงกรานต์’

โดย...เสกสรร โรจนเมธากุล

เทศกาลสงกรานต์มาถึงทีไร ภาครัฐมักจะส่งเสริมให้ประชาชนเล่นสงกรานต์กันอย่างอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีไทย โดยสื่อสารผ่านคำขวัญ อาทิ วิถีไทย รวมถึงผ่านมาตรการ เช่น การห้ามแต่งกายโป๊เปลือย ห้าม (ผู้ชาย) ลวนลาม (ผู้หญิง) โดยให้เหตุผลว่าขัดกับวัฒนธรรมอันดีงามของไทย และดูเหมือนว่า “เพศหญิง” ได้กลายเป็นเพศที่ถูกเฝ้าระวังทางวัฒนธรรมเสียมากกว่า

แต่สภาพความเป็นจริงในปัจจุบันนั้น ประเพณีสงกรานต์ไม่เหมือนเช่นอดีตอีกต่อไป ไม่ใช่สงกรานต์แบบภาพในอุดมคติของกระทรวงวัฒนธรรมที่มีหญิงชายแต่งชุดไทย ห่มสไบ นุ่งโจงกระเบนมายืนใช้ขันใบเล็กๆ ตักน้ำลอยดอกมะลิมารดใส่กันอีกต่อไปแล้ว เทศกาลสงกรานต์ในปัจจุบันกลายเป็น “สงครามน้ำ” (Water Festival) คือการสาดน้ำใส่กันเพื่อความสนุกสนาน และไม่ใช่มีแค่คนไทยด้วยกัน แต่มีนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้ามาร่วมในเทศกาลสาดน้ำนี้ด้วยมากขึ้นทุกๆ ปี

ทุกปีๆ ภาครัฐก็จะต้องทำทั้งสองบทบาท คือ ทั้งรณรงค์ส่งเสริมการเล่นสงกรานต์อย่างอนุรักษ์ประเพณีไทย และส่งเสริมการท่องเที่ยวเพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวต่างชาติ ที่จะนำมาซึ่งเม็ดเงินกระตุ้นเศรษฐกิจ

สงกรานต์ปีนี้ถนนสีลมถือเป็นแลนด์มาร์คหนึ่งของการเล่นน้ำในกรุงเทพมหานคร ในช่วงพิธีเปิดงาน (เมื่อวันที่ 12 เม.ย.) ซึ่งเป็นบทบาทของภาครัฐ ก็มีการสร้างภาพวัฒนธรรมอันดีงามผ่านการรำไทยของเหล่าหญิงสาวที่มาในชุดไทย แต่ถัดไปอีกไม่กี่ซอย เมื่อสัญญาณแห่งความสนุกสนานในเทศกาลสาดน้ำบนถนนสายนี้เริ่มต้นขึ้น เหล่าหญิงสาวอีกกลุ่มหนึ่ง ในการแต่งกายอีกแบบหนึ่ง ที่มาในอีกบทบาทหนึ่ง ก็เริ่มทำหน้าที่ของเธอเช่นกัน

เป็นภาพสะท้อนลักษณะผสมของเทศกาลสงกรานต์ในปัจจุบันได้เป็นอย่างดี &O5532;