‘อาหารออร์แกนิก’ เปลี่ยนโลก

อาหารออร์แกนิกเข้ามามีบทบาทกับชีวิตของคนมากยิ่งขึ้น ต่างจากสมัยก่อนที่มองว่าอาหารออร์แกนิกนั้นเป็นเรื่องสิ้นเปลือง แต่เมื่อเวลาผ่านไปพบว่า ประโยชน์ของอาหารออร์แกนิกมีมากมาย ไม่ได้เป็นเพียงกระแสความนิยมหรือแฟชั่นการเลือกรับประทานอาหาร แต่เป็นเพราะคนส่วนใหญ่ให้ความสำคัญในเรื่องของการดูแลสุขภาพมากยิ่งขึ้นนั่นเอง ถึงแม้ว่าราคาจะสูงกว่าอาหารทั่วไป แต่สำหรับคนกลุ่มนี้เลือกลงทุนเพื่อสุขภาพดีกว่าการเสียเงินรักษาความเจ็บป่วยของตัวเองในอนาคต

ยิ่งความสนใจเรื่องการดูแลสุขภาพมากขึ้นเท่าไร อาหารออร์แกนิกก็มีความต้องการสูงขึ้นเช่นเดียวกัน และยิ่งรอบตัวมีแต่มลภาวะทั้งด้านสิ่งแวดล้อมและอารมณ์ความเครียดด้วยแล้ว การกินก็จะกลายเป็นการบำบัดอย่างหนึ่งไปในตัว เพราะฉะนั้นจึงไม่สามารถปฏิเสธได้ว่า นวัตกรรมอาหารประเภทเกษตรอินทรีย์ หรือออร์แกนิก นั้นได้เข้ามาแทรกซึมในการเลือกอาหารของคนในวันนี้อย่างแนบเนียน และคาดว่าจะกลายเป็นส่วนหนึ่งที่ขาดไม่ได้ของวิถีชีวิตผู้คนในอนาคต

กลุ่มอาหารออร์แกนิก (Organic Food) หรือที่เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “อาหารเกษตรอินทรีย์” ถือเป็น 1 ใน 4 กลุ่มของนวัตกรรมอาหาร ที่ผู้คนให้ความสนใจอย่างมากในปัจจุบัน นอกเหนือจากกลุ่มอาหารและเครื่องดื่มเสริมสุขภาพ หรือ Functional Foods กลุ่มอาหารทางการแพทย์ หรือ Medical Foods และสุดท้ายกลุ่มอาหารที่ผลิตขึ้นมาใหม่ทางนวัตกรรม หรือ Novel Foods สำหรับกลุ่มอาหาร
ออร์แกนิก (Organic Food) นั้นคือ อาหารที่ผ่านการผลิตทางการเกษตรโดยไม่ใช้สารเคมี ปุ๋ยเคมี หรือวัตถุสังเคราะห์ใดๆ ทั้งสิ้น

กระบวนการผลิตไม่มีการใช้สารเคมีในการกำจัดศัตรูพืช ก่อนการปลูกจะต้องเตรียมหน้าดินก่อนด้วยวิธีธรรมชาติ ทุกขั้นตอนการผลิตจะไร้สารปนเปื้อนที่เกิดจากโรงงานอุตสาหกรรมหรือมนุษย์ จะไม่ผ่านการฉายรังสี ไม่เพิ่มเติมสิ่งปรุงแต่งลงไปในอาหาร ถ้าเป็นอาหารที่มาจากการทำปศุสัตว์ ก็จะต้องไม่มีการใช้สารปฏิชีวภาพ ไม่ใช้สารเร่งฮอร์โมน และต้องเลี้ยงสัตว์ด้วยอาหารที่มีสุขอนามัย กล่าวสรุปคือ โดยหลักการสำคัญของการเกษตรแบบออร์แกนิก ต้องปลอดสารพิษในทุกขั้นตอน โดยการปลูกนั้นจะต้องใช้ความอุดมสมบูรณ์ของดินที่ปลอดสารพิษเป็นตัวแปรสำคัญ รวมทั้งหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมี การใช้ฮอร์โมนเร่งการเจริญเติบโตและการตัดต่อพันธุกรรมต่างๆ

ที่สำคัญ เน้นให้ผลิตผลต่างๆ ออกตามฤดูกาลเท่านั้น ทั้งนี้เกษตรกรออร์แกนิกต้องทำงานหนักในทุกขั้นตอนของการเพาะปลูก รวมทั้งอาศัยความรักและการทุ่มเทแรงกายพร้อมระบบการจัดการที่ดีเพื่อให้ได้ผลผลิตคุณภาพเยี่ยม ซึ่งในด้านการเพิ่มผลผลิตและการเก็บรักษาผลิตผลภายใต้กรอบจำกัดของมาตรฐานเกษตรอินทรีย์นั้นจำเป็นต้องพึ่งพานวัตกรรมสมัยใหม่ เพียงแต่เป็นนวัตกรรมที่นำย้อนสู่รากฐานดั้งเดิมที่มีมาช้านาน นั่นคือ การเกษตรโดยวิถีธรรมชาติ

แซม-พีรโชติ จรัญวงศ์ นายกสมาคมการค้าเกษตรอินทรีย์ ให้ความเห็นว่า ปฏิเสธไม่ได้ว่าผลิตภัณฑ์ออร์แกนิกนั้นมีราคาสูงกว่าอาหารอื่นๆ ทั่วไป เนื่องจากมีต้นทุนการผลิตที่สูง “ตั้งแต่ขั้นตอนการเตรียมดินที่ต้องใช้เวลานาน การเลือกปลูกแต่พืชผักตามฤดูกาล การหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีในทุกขั้นตอน การเก็บเกี่ยวและการจัดส่งที่คำนึงถึงความสดใหม่อยู่เสมอ

หากพิจารณาให้ลึกซึ้งถึงข้อดีที่จะได้รับกลับคืนมานั้นมีมากมาย อีกทั้งในปัจจุบันหลายหน่วยงานพยายามมุ่งให้ความรู้เกษตกรถึงข้อดีของการเกษตรออร์แกนิกในระยะยาว ที่จะให้ผลผลิตในปริมาณสูงกว่าการเกษตรทั่วไป และมีการนำเข้าสินค้าออร์แกนิกหลายประเภทจากทั่วโลกเพื่อจำหน่าย ทำให้ผลิตภัณฑ์ออร์แกนิกในท้องตลาดมีราคาไม่แพงจนเกินไป เพื่อให้เป็นทางเลือกใหม่สำหรับผู้บริโภคที่จะสามารถใช้ชีวิตในแบบออร์แกนิกได้อย่างยั่งยืนและมีสุขภาพดีอีกด้วย

แนวโน้มและทิศทางของการทำนวัตกรรมในอุตสาหกรรมอาหารแห่งอนาคต บ้านเรามีความได้เปรียบอยู่แล้วในเชิงวัตถุดิบและฝีมือสะสม จึงเชื่อได้ว่าหากเกษตรกรไทยและผู้ประกอบการไทยหันมาทำนวัตกรรมในเรื่องอาหารแบบใหม่ๆ กันให้มากขึ้น โอกาสทางเศรษฐกิจทั้งของเกษตรกรหรือของประเทศจะดีขึ้นอย่างเป็นรูปธรรมอย่างแน่นอน”

ปัจจุบันหน่วยงานภาครัฐและเอกชนต่างให้ความสำคัญในเรื่องนี้เป็นอย่างมาก จะเห็นได้จากการจัดงานแสดงสินค้าต่างๆ มากมาย เพื่อให้ผู้ประกอบการของไทยได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนซึ่งกันและกัน รวมไปถึงการขยายฐานตลาดไปยังตลาดนานาประเทศได้อีกทางหนึ่งด้วย ล่าสุด กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เพิ่งจัดงาน THAIFEX – World of Food Asia 2015 ซึ่งเป็นงานแสดงสินค้าครั้งยิ่งใหญ่ระดับต้นๆ ของโลก (วันนี้วันสุดท้าย) ที่ศูนย์แสดงสินค้าและการประชุม อิมแพค เมืองทองธานี

งานนี้เห็นได้ว่า ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมไทยมีความสามารถ และมีความคิดสร้างสรรค์ในการพัฒนานวัตกรรมอาหารในรูปแบบใหม่ๆ รวมทั้งอาหารออร์แกนิกได้เป็นอย่างดี ทั้งภาครัฐเองได้ให้การส่งเสริม สนับสนุน และเปิดโอกาสโดยการสร้างช่องทางในการเจรจาการค้าและธุรกิจเพื่อสร้างความเชื่อมโยงทางการค้ากับนานาประเทศอย่างต่อเนื่อง เชื่อว่าปัจจัยหลักเหล่านี้จะสามารถผลักดันให้อุตสาหกรรมอาหารไทยได้เติบโตในภูมิภาคเอเชีย และในตลาดโลกได้อย่างต่อเนื่อง