โศกนาฏกรรมความ (ไม่) รู้

โดย...ดร.วรัญญา สะอาดเอี่ยม รีเทนนิส ภาพ  คลังภาพโพสต์ทูเดย์

ในยุคแห่งข้อมูลข่าวสารคนเรามักจะให้เครดิตกับคำว่า “รู้” มากกว่าคำว่า “ไม่รู้” จึงไม่แปลกที่ทุกวันนี้จะมี “คนรู้” มากกว่า “คนไม่รู้”

1.“ไม่รู้” ไม่ใช่เรื่องผิด ไม่ใช่เรื่องเลวร้าย ตราบใดที่เรายอมรับ และพร้อมจะเรียน (ให้) รู้ในสิ่งที่ยังไม่รู้ แต่ก็นั่นแหละ มันเป็นเรื่องยาก-ยากจริงๆ ท่ามกลางสังคมแวดล้อมที่บูชาความรู้-คนรู้ จึงง่ายกว่าที่เราจะไม่ยอมรับว่า ตัวเองไม่รู้ และแสร้งทำเป็นว่า รู้โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบางสถานการณ์ บางบทบาทหน้าที่ที่ทำให้เราต้องตกอยู่ในสภาวะต้องรู้ ไม่รู้...ไม่ได้ นั่นยิ่งทำให้ความ “ไม่รู้” กลายเป็นเรื่องผิดบาปน่ารังเกียจ ไม่ว่าจะเป็นบทบาทของครูบาอาจารย์ ปราชญ์ กูรู-กูรู้ทั้งหลาย หรือแม้แต่ “พ่อแม่” ฯลฯ

บุคคลเหล่านี้ต่างมีความคาดหวังปริมาณมหาศาลรายล้อม-บีบคั้น-ผลักดันให้ต้อง “รู้” อยู่ตลอดเวลาหนักเข้าก็ตกเป็น “เหยื่อ” ของความรู้--รู้ไปซะทุกเรื่อง

2.การเผชิญหน้ากับ “ความไม่รู้” กลายเป็นเรื่องยาก ท้าทายในสังคมในปัจจุบัน และหลายๆ ครั้งก็โหดร้าย...เกิน (บางคน) จะรับได้ เพราะความไม่รู้นี้ อาจนำไปสู่การโดนดูถูกเหยียดหยามเสียหน้า ไม่เป็นที่ยอมรับนับถือ ไม่ได้รับความสนใจกลายเป็นบุคคลไร้ค่า ไร้ตัวตน ฯลฯ หรือบางครั้งแค่ความกลัวว่าอีกฝ่ายจะผิดหวังเสียใจจากความไม่รู้ ทำให้เราหวาดหวั่นที่จะเอ่ยปากบอกใครๆ ว่า ฉันไม่รู้ กระทั่งไม่กล้ายอมรับว่า ตัวเองไม่รู้ และหลอกผู้อื่น หลอกกระทั่งตัวเองว่า ฉันรู้-รู้ไม่จริง 

ความรู้แบบ “รู้ไม่จริง” นั้น เป็นผลิตผลจากการไม่ยอมรับความไม่รู้ของตัวเอง ซึ่งหากถ่ายทอดความรู้ที่ว่านี้ออกไป แน่นอนว่าไม่เป็นประโยชน์-เป็นโทษทั้งต่อตัวเองและผู้อื่นอย่างไม่ต้องสงสัย

3.ลองไหม? ปิดปาก เปิดโอกาสให้สมองคิดไตร่ตรอง ให้หัวใจได้พูดคุยกับตัวเองอย่างจริงๆ จังๆ ว่า ตลอดเส้นทางชีวิตที่ผ่านมา เราให้คุณค่า-เครดิตกับคำว่า “ไม่รู้” สักกี่ครั้ง ทั้งๆ ที่เราทุกคนล้วนเกิดมาพร้อมความไม่รู้ จนมีวลีติดปากใครต่อใครว่า “ไม่มีใครรู้มาตั้งแต่เกิด” ใช่! ทำไมเราจะไม่รู้...ไม่ได้ เพียงอนุญาตให้หัวใจตัวเองยอมรับว่า คนเรานั้น ต่างมีเรื่องที่รู้และไม่รู้-เป็นธรรมดาสามัญ

ฉะนั้น บางเรื่องรู้ บอกรู้ บางเรื่องไม่รู้ บอกไม่รู้ และบางเรื่องไม่รู้ อย่าแสร้งว่ารู้ บางเรื่องที่รู้ อย่าแสร้งว่าไม่รู้ จงซื่อสัตย์ ชัดเจนกับตัวเอง ถอดทิ้งอัตตาตัวตน ไม่ต้องสนใจว่าใครจะรู้สึกอย่างไรกับความ “ไม่รู้” ของตัวเรา เชื่อเหอะว่าความหวาดหวั่นสั่นไหวหนักอึ้งในหัวใจทั้งหมดที่เคยมี จะถูกแทนที่ด้วยความเข้มแข็ง กล้าหาญ เบิกบาน เบาสบาย อย่างที่ไม่เคยรู้สึกมาก่อน

โปรดเอื้อเฟื้อพื้นที่ชีวิตให้กับความ “ไม่รู้...บ้างก็ได้” &O5532;

เกี่ยวกับผู้เขียน

ดร.วรัญญา สะอาดเอี่ยม รีเทนนิสผู้เขียนนักรบสนามชีวิต และนักพูดและนักเขียนที่สร้างแรงบันดาลใจ