ปริมาณหรือคุณภาพ

คุณ Bill Barnett ซึ่งเป็น Managing Director ของบริษัท C9 Hotelworks Company L’mited ชวนผมไปคุยที่โรงแรมกลางกรุงแห่งหนึ่ง

โดย...คนหลังเขา

คุณ Bill Barnett ซึ่งเป็น Managing Director ของบริษัท C9 Hotelworks Company L’mited ชวนผมไปคุยที่โรงแรมกลางกรุงแห่งหนึ่ง เขาบอกว่าบริษัทของเขาเป็นบริษัทที่ปรึกษาด้านการท่องเที่ยวและโรงแรมในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ตั้งอยู่ที่ภูเก็ต ฝ่ายประชาสัมพันธ์เอาเอกสารที่เขาทำวิจัยมาแจก เอกสารดังกล่าวแม้จะ Positive ต่อภูเก็ตและรัฐบาลไทยในมุมมองของเขา

Bill ชี้ว่า จำนวนผู้โดยสารขาเข้าสนามบินนานาชาติภูเก็ตในครึ่งปีแรกเพิ่มขึ้น 28% เมื่อเทียบกับปีที่ผ่านมา อันแสดงให้เห็นถึงการฟื้นตัวอย่างรวดเร็วของภูเก็ต นับได้ว่าเป็นการฟื้นตัวเท่ากับปี 2550 อันสำแดงได้ว่า เส้นทางสู่การฟื้นฟูตลาดการท่องเที่ยวได้เริ่มต้นขึ้นแล้ว ดูได้จากตัวเลขการเข้าพักในโรงแรมต่างๆ ที่สูงขึ้น จาก 61% ในปี 2552 เป็น 70% ในช่วงเวลาเดียวกันของปีนี้ ผันแปรไปตามอัตราค่าห้องพักมีการลดราคาลง 9% Bill บอกว่า แม้ว่ากลุ่มนักท่องเที่ยวชาวยุโรปผู้ที่มาใช้เวลาในการพักผ่อนอันยาวนานจะหายไป แต่ก็ถูกทดแทนด้วยนักท่องเที่ยวชาวเอเชียที่เดินทางมาพักผ่อนช่วงสั้นๆ
“ที่นักท่องเที่ยวยุโรปหายไปคือการที่เงินยูโรและเงินปอนด์สเตอร์ลิงอ่อนค่าลง”

จากตัวเลขที่เปิดเผยในรายงาน Phuket Market Update ปี 2552 ระบุว่า มีนักท่องเที่ยวเดินทางมาที่เกาะแห่งนี้เป็นจำนวน 1.74 ล้านคน อันเป็นตัวเลขเดียวกันกับในปี 2550 หรือช่วงก่อนที่โลกจะเกิดวิกฤตทางเศรษฐกิจ

“อาจจะเกิดอุปสรรคทางด้านเศรษฐกิจที่ถดถอยและการชุมนุมทางการเมือง แต่ก็ยังมีการเคลื่อนไหวลงทุนด้านโรงแรมในขณะเดียวกัน โดยในอีกสี่ปีข้างหน้าจะมีห้องพักใหม่เพิ่มเข้ามาในตลาดอีก 4,538 ห้อง หรือเพิ่มขึ้นอีก 11%” และแม้ว่าจำนวนห้องพักอาจ “มาก” เกินความต้องการ แต่เรื่องนี้ก็แก้ไขได้ด้วย “การสร้างความต้องการ” เพื่อ “เพิ่มปริมาณการซื้อขายให้มากขึ้น”

Bill กล่าวว่า ผลกระทบจากวิกฤตการเมืองในกรุงเทพฯ ในช่วงเดือน เม.ย. และ พ.ค. แม้จะทำให้ผลการดำเนินงานตกต่ำลง 38% ในช่วงไตรมาส 2 ของปี 2553 เมื่อเทียบกับไตรมาสแรก แต่มีผลกระทบต่อโรงแรมต่างๆ น้อยมาก เพราะเป็นช่วงฤดูกาลท่องเที่ยว และมีการเพิ่มเที่ยวบินต่างประเทศถึงเกาะภูเก็ตโดยตรง

นี่คือทัศนะ Positive ของ Bill ที่มีต่อภูเก็ตซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการท่องเที่ยวไทย และเพื่อความแฟร์ต่อเรื่องนี้ ผมได้สอบถามไปยังคุณอติพจน์ ศรีสุคนธ์ เจ้าของรีสอร์ต The Cliff แห่งกระบี่ เขาให้ความเห็นในเรื่องปริมาณนักท่องเที่ยวที่มากขึ้นว่า ตัวเลขของคนเดินทางจะมีมากก็จริง แต่เราก็ต้องแยกแยะระหว่างนักท่องเที่ยวที่มี “ศักยภาพในการจ่ายเงิน” ในการท่องเที่ยว กับนักท่องเที่ยวที่ “ด้อยศักยภาพในการจ่ายเงิน” ให้ออก ทั้งนี้ทั้งนั้นก็เพื่อที่เราจะ “ไม่หลง” ไปกับ “ตัวเลขที่เพิ่มขึ้น” แต่ “รายได้” กลับ “น้อยลง”

คุณ ส. (นามสมมติ) เจ้าของรีสอร์ตใหญ่แห่งหนึ่งของภูเก็ตให้ความเห็นในเรื่องนี้ว่า นักท่องเที่ยวเป็นคนลืมเร็ว เหตุการณ์เหลืองแดงที่ผ่านมาพวกฝรั่งลืมไปแล้ว คนเข้ามาเพราะเป็นหน้าโลว์ซีซัน ราคาโรงแรม สายการบิน ทัวร์ ถูกมากเป็นพิเศษ รีสอร์ต โรงแรมบางแห่งลดลงถึง 4050% จึงมีสภาพ “ได้แขกแต่ไม่ได้ตังค์” คนทำทัวร์จากต่างประเทศหยุดเคลื่อนไหวไม่ได้ เพราะหยุดแล้วรายได้ของเขาลดลง เขาจึงช่วยดึงแขกมาไทย สัญลักษณ์ของการท่องเที่ยวไทยอยู่ที่ภูเก็ต ศูนย์กลางการบินก็อยู่ที่ภูเก็ต สายการบินราคาประหยัดก็มาตั้งฐานที่ภูเก็ต ดังนั้นภูเก็ตจึงมีคนมามากกว่าที่อื่น รายได้จากการท่องเที่ยวต้องดู

ภาพรวมของประเทศ อย่าพิจารณาตัวเลขที่เพิ่มขึ้นแค่คนเข้ามาภูเก็ต เพราะภูเก็ตหรือไม่ใช่ประเทศไทย ภูเก็ตเป็นส่วนหนึ่งของไทยเท่านั้น รายได้จากการท่องเที่ยวไทยจึงต้องดูรายได้โดยรวมทั้งประเทศ และที่สำคัญคือรายได้ที่เฉลี่ยไปทุกภาคส่วนไม่ใช่รายได้ที่กระจุกอยู่ที่ใดที่หนึ่ง เขากล่าว

ตราบใดที่การเมืองของประเทศไทยยังไม่เสถียรอันเนื่องจากสมดุลในเรื่องอำนาจอธิปไตยแห่งชาติ “ไม่ลงตัว” “ความไม่ลงตัว” ในอำนาจอธิปไตยแห่งชาตินั้นเองที่ทำให้สงครามกลางเมือง “ไม่จบ” เมื่อไม่จบ ก็ย่อมส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจของชาติรวมทั้งเศรษฐกิจการท่องเที่ยวไทย ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเศรษฐกิจชาติให้มีสภาพแบบ “ผีเข้าผีออก” เช่นเดียวกับสังคมตามไปด้วย และเมื่อแรงกระเพื่อมทางการเมือง ส่งผลต่อการประกอบการของผู้ประกอบการ ดังนั้นการ “ลดราคา” เพื่อ “ตัดราคา” จึงเกิดขึ้น เพื่อ “หนีตาย” การโปรโมชันอย่างสุดฤทธิ์สุดเดช การลดราคาตัดราคากันกระหน่ำ แม้จะทำให้มีคนเที่ยวเพิ่มมากขึ้นก็จริง แต่มันก็ไม่ได้หมายความว่า “รายได้” อันงดงามของอุตสาหกรรมไร้ควันชนิดนี้ จะ “เพิ่มขึ้น” ตามปริมาณคนที่เข้ามา และถึงแม้ว่าใครจะเอาคนต่างชาติหรือคนไทยที่ดูน่าเชื่อถือมาพูดหรือเอาตัวเลขมาโชว์ให้ “ดูดี” อย่างไร ก็แก้ไขปัญหาเศรษฐกิจการท่องเที่ยวของชาติไม่ได้ ตราบใดที่ปัญหาทางการเมืองยังไม่ได้รับการแก้ไข