75 ปี Casablanca รักระหว่างรบที่ไม่ลืมเลือน

โดย  เพ็ญแข สร้อยทอง

เดือน พ.ย.นี้ หนังสุดคลาสสิก เรื่อง Casablanca จะนำกลับมาลงโรงในสหรัฐ เพื่อฉลองในวาระครบรอบ 75 ปี

Casablanca ออกฉายครั้งแรกที่นิวยอร์กในเดือน พ.ย. 1942 ปรากฏว่า บรรดานักวิจารณ์ไม่ปลื้มเอาเสียเลย แต่หลังจากที่หนังออกฉายทั่วสหรัฐในเวลาต่อมา ประชาชนคนดูทั่วไปกลับชื่นชอบอย่างมาก หนังได้รับรางวัลออสการ์ สาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ผู้กำกับยอดเยี่ยม และบทภาพยนตร์ดัดแปลงยอดเยี่ยม ประจำปี 1944 ก่อนกลายหนังในหนังยอดนิยมตลอดกาล สถาบันภาพยนตร์อเมริกันยกย่องให้เป็นหนังในอันดับท็อป 5 ภาพยนตร์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่เคยสร้างออกมา

หนังโรแมนติก-ดราม่า Casablanca กำกับโดย ไมเคิล เคอร์ติส โดยดัดแปลงเรื่องจากบทละคร  Everybody Comes to Rick’s งานของ เมอร์เรย์ เบอร์เนตต์ และโจอัน อลิสัน (ซึ่งไม่เคยถูกนำไปสร้างเป็นละครก่อนหน้าที่จะนำมาสร้างเป็นหนัง) นำแสดงโดย ฮัมฟีย์ โบการ์ต, อิงกริด เบิร์กแมน และ พอล เฮนรีด

หนังเล่าเรื่องราวของ “การต่อสู้และการหาผลประโยชน์” เมื่อชาวยุโรปจำนวนมากพยายามหนีไปอเมริกาผ่านทางโมร็อกโกในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ระหว่างนั้นคู่รักที่พลัดพรากได้มาพบกันอีกครั้ง

หลังช้ำรักจากสาวงามในปารีส หนุ่มอเมริกันอย่าง ริค (ฮัมฟีย์ โบการ์ต) มาเปิดบาร์อยู่ที่คาซาบลังกา โมร็อกโก ซึ่งเป็นดินแดนภายใต้ปกครองของฝรั่งเศส ในวันที่นาซีกำลังเรืองอำนาจ วิคเตอร์ (พอล เฮนรีด) ผู้นำการต่อต้านเช็กซึ่งต้องการจะหนีไปอเมริกา ก็เดินทางมาคาซาบลังกาพร้อมกับ อิลซา (อิงกริด เบิร์กแมน) ผู้เป็นภรรยา และเธอคนเดียวกันนี้ ก็คือ รักครั้งเก่าของ ริค ซึ่งนี่ทำให้ชายหนุ่มมายืนอยู่ในจุดที่ต้องเลือก 

หลายทศวรรษผ่านไป หลังจาก ริค และอิลซา กล่าวคำอำลาบนถนนที่ปกคลุมด้วยสายหมอกและสายลม แฟนๆ ยังคงหลงใหลในหนังเรื่องนี้ ซึ่งเป็นทั้งหนังรัก หนังสงคราม และยังมีช่วงเวลาแห่งความตลกขบขันโดยเฉพาะจากเจ้าหน้าที่ผู้ทุจริต ซึ่งแสดงโดย คลอด เรนส์ อีกหนึ่งเสน่ห์ของหนังเรื่องนี้คือ ความ “แฟนตาซี” และ “เอ็กโซติก” ที่นำเสนอออกมา

Casablanca ได้รับคำชื่นชมเรื่องบท ซึ่งกระชับ เฉียบคม หลายประโยคและวลีในหนังกลายมาอมตะ พล็อตที่เรียบง่าย แต่ก็ซับซ้อน หน้าฉากคือ รักสามเส้าระหว่าง ริค อิลซา และวิกเตอร์ แต่มีหลายเรื่องราวซ่อนอยู่ จึงต้องดูมากกว่าหนึ่งครั้ง เพื่อจะค้นพบสิ่งที่อยู่ลึกๆ

เคมีระหว่าง ฮัมฟีย์ โบการ์ต และอิงกริด เบิร์กแมน ในหนังเรื่องนี้ เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ผู้คนชื่นชอบ หนังเรื่องนี้ทำให้ ฮัมฟีย์ หรือโบกี้ ก้าวขึ้นมาเป็นพระเอกแถวหน้า และเป็นสุดยอดนักแสดงนำชายตลอดกาล โดยที่ก่อนหน้านั้นเขาเล่นแต่หนังเกรดบีในบทแกงสเตอร์ ซึ่งต้องขอบคุณพระเอกแนวหน้ายุคนั้นที่ต่างก็ปฏิเสธบทนี้กันหมด ขณะที่บท อิลซา ก็เป็นบทที่โด่งดังและเป็นที่จดจำยืนยาวของนักแสดงหญิงเชื้อสายสวีเดนอย่าง อิงกริด เบิร์กแมน เช่นกัน ขณะที่นักแสดงสมทบคนอื่นๆ ล้วนแต่ยอดเยี่ยม

หนังยังมีช่วงเวลาที่น่าจดจำมากมาย รวมทั้งเพลงประกอบภาพยนตร์ ที่โดดเด่น คือ เพลง As Time Goes By ที่มีเนื้อท่อนแรก ว่า... You must remember this/A kiss is still a kiss/A sigh is still (just) a sigh/The fundamental things apply/As time goes by... ในเรื่องตัวละครชื่อ แซม บรรเลงเพลงนี้ด้วยเปียโนในคาเฟ่ อเมริเกนของ ริค ซึ่งประทับใจคนดูไม่รู้ลืม ต่อมาภายหลัง เมื่อเปียโนตัวนี้ถูกนำออกประมูล ราคาก็พุ่งไปถึง 3 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

เพลงอื่นๆ ที่ประกอบในหนังรวมทั้งเพลงชาติของเยอรมนีและฝรั่งเศส เพลง It Had to Be You, Shine, Avalon, Perfidia, The Very Thought of You และ Knock on Wood

เดือน พ.ย.นี้ อาจจะไม่มีโรงภาพยนตร์ใกล้บ้านนำ Casablanca มาฉาย แต่มูฟวี่โกเออร์ทั้งหลายก็ร่วมฉลอง 75 ปีของ Casablanca ได้ด้วยการไปหาดีวีดีมาดูกัน แล้วหลักฐาน พยาน และเหตุผลที่ว่า ทำไมรักระหว่างรบครั้งนี้จึงไม่เคยถูกลืมเลือนจะปรากฏออกมาให้ประจักษ์