อีสปอร์ต โอกาสใหม่ทางธุรกิจ
กีฬาอี-สปอร์ตแม้จะยังไม่เป็นที่ยอมรับอย่างแพร่หลาย แต่ในมุมมองของนักธุรกิจต่างยอมรับ
เรื่อง โยธิน อยู่จงดี
กีฬาอี-สปอร์ตแม้จะยังไม่เป็นที่ยอมรับอย่างแพร่หลาย แต่ในมุมมองของนักธุรกิจต่างยอมรับว่าเป็นตลาดใหม่ที่หอมหวาน และสร้างโอกาสทางธุรกิจให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายคนรุ่นใหม่ได้ดีที่สุดช่องทางหนึ่ง
ไม่เพียงแต่นักธุรกิจที่เห็นโอกาสนี้ เด็กรุ่นใหม่หลายคนก็อยากจะเข้ามาสู่วงการอี-สปอร์ตในมิติต่างๆ ตั้งแต่เป็นนักกีฬาอี-สปอร์ต มองหาช่องทางขายสินค้าใหม่ๆ ที่จับกลุ่มผู้เล่น ไปจนถึงนักแคสต์เกม ที่เล่นเกมไม่เก่งแต่มีลูกเล่นในการนำเสนอ ก็สามารถสร้างรายได้ตั้งแต่ยังเรียนไม่จบเสียด้วยซ้ำ
อี-สปอร์ตหนุนธุรกิจไอที
นิธิพัทธ์ ประวีณวงศ์วุฒิ ผู้อำนวยการฝ่ายการตลาด บริษัท เอเซอร์ คอมพิวเตอร์ กล่าวว่า ทุกวันนี้มีปัจจัยหลายอย่างที่หนุนให้กีฬาอี-สปอร์ตเติบโตอย่างรวดเร็ว “ตั้งแต่ความเร็วอินเทอร์เน็ตที่ทำให้คนที่อยู่ต่างสถานที่สามารถเข้ามาเล่นด้วยกันได้เหมือนอยู่เครื่องเดียวกัน รวมทั้งฮาร์ดแวร์หลายอย่างที่สนับสนุนการเล่นก็จะทำให้กีฬาอี-สปอร์ตเป็นกีฬาที่โตเร็วมากๆ อย่างน่าตกใจ มีคนเข้ามาเล่นนับล้านๆ คน มีเกมใหม่ๆ ออกมามากมาย
ฮาร์ดแวร์มีราคาถูกลง มีการแข่งขันทัวร์นาเมนต์ให้รางวัลกับผู้เข้าแข่งขัน มีสมาพันธ์อี-สปอร์ตโลกตั้งขึ้น ตามด้วยการตั้งสมาคมอี-สปอร์ตในประเทศต่างๆ เพราะฉะนั้นภาพของอี-สปอร์ตจึงเป็นที่ยอมรับในต่างประเทศและสามารถที่จะทำเป็นอาชีพได้ และเมื่อทำเป็นอาชีพได้ก็จะมีอาชีพใหม่หรือการเติบโตของธุรกิจใหม่ๆ ตามมาจากกีฬาอี-สปอร์ต เช่น นักพากย์เกม อาชีพคนทำแอนิเมชั่น ดีไซน์คาแรกเตอร์ กราฟฟิกดีไซน์ โดยเฉพาะในส่วนของอุตสาหกรรมเกมฮาร์ดแวร์และอุปกรณ์ต่างๆ เติบโตอย่างก้าวกระโดด
เอเซอร์เองเป็นหนึ่งในผู้ผลิตอุปกรณ์ในการเล่นกีฬาประเภทนี้ ทำให้เราเข้าไปเกี่ยวเนื่องโดยที่เป็นส่วนหนึ่งของระบบอุตสาหกรรมนี้ไปโดยปริยาย ถ้าเปรียบเทียบกับกีฬาชนิดอื่นเราก็คือผู้ผลิตอุปกรณ์กีฬา หากเปรียบเทียบกับการเล่นกอล์ฟ เราก็คือผู้ผลิตไม้กอล์ฟที่มีการใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ ทำให้ผู้เล่นมีตัวเลือกของอุปกรณ์มากขึ้น
สำหรับคนที่รักการเล่นเกมเขาจะให้ความสำคัญกับอุปกรณ์ก็จะต้องเป็นเครื่องที่มีประสิทธิภาพสูง ตามประสาเด็กเล่นเกมก็จะเรียกว่าเป็นเครื่องที่แรง หากเทียบกับกีฬามอเตอร์สปอร์ต คุณเล่นเก่งมากเลยแต่เครื่องไม่แรง แต่รถวิ่งไม่เร็วก็แพ้อยู่ดี ดังนั้นในเรื่องของอุปกรณ์การแข่งขันก็ต้องมีสมรรถภาพที่สูงในระดับหนึ่ง
อย่างน้อยๆ ก็เพียงพอที่จะสามารถเล่นได้อย่างลื่นไหล เข้าเล่นแล้วไม่ติดขัด นอกจากเรื่องของตัวเครื่องแล้ว อุปกรณ์เสริมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับกีฬาอี-สปอร์ตก็เติบโตเป็นที่ต้องการเช่นกัน อย่างหูฟังก็มีส่วนอย่างมากในการเล่น โดยเฉพาะกีฬาประเภทชู้ตติ้งซึ่งจะต้องจับทิศทางการยิงได้อย่างแม่นยำถูกต้อง หูฟังทั่วไปที่ออกเป็นเสียงสเตริโอจะแยกได้แค่เสียงมาซ้ายหรือขวา แต่นักกีฬาอี-สปอร์ตจะใช้หูฟัง 3 มิติ สามารถแยกได้ว่าเสียงมาทางด้านหน้าหรือด้านหลัง มีทิศทางที่ชัดเจนก็จะทำให้ผู้เล่นรู้ทิศทางและสามารถหันไปโต้ตอบได้ในทันที
หรืออย่างอุปกรณ์คีย์บอร์ดก็จะต้องมีความแม่นยำแล้วก็มีความเสถียรในการเล่นคีย์บอร์ดที่ดี ต้องตอบสนองการกดในทันที ซึ่งบทที่กดแล้วไม่ไปก็มี หรือบางทียังไม่กดไปเลยก็มี ก็จะมีผลต่อการเล่นอย่างมากเช่นกัน ซึ่งเราจะเห็นได้ว่าทุกวันนี้มีคีย์บอร์ดสำหรับนักกีฬาอี-สปอร์ตออกมาโดยเฉพาะ ปรับแต่งหนักเบาความไว มีฟังก์ชั่นใช้งานที่มากกว่าคีย์บอร์ดทั่วไป ซึ่งจะเห็นได้ว่าผลิตภัณฑ์หลายอย่างที่เกี่ยวข้องมีการพัฒนาและเติบโตไปพร้อมๆ กับกีฬาอี-สปอร์ต
เพิ่มฐานแฟนคลับด้วยอี-สปอร์ต
ไม่เพียงแต่ธุรกิจไอทีเท่านั้นที่ได้รับผลบวกจากการเติบโตของธุรกิจอี-สปอร์ต ธุรกิจอื่นๆ ที่ดูไม่เกี่ยวข้องกันเลยอย่างสโมสรฟุตบอล ธุรกิจบันเทิง และผู้ผลิตสินค้าต่างๆ ก็กระโดดเข้ามาร่วมวงอี-สปอร์ตกับเขาด้วย เช่น ทีมอี-สปอร์ตที่เข้าแข่งในลีกอาชีพอย่างทีมโตโยต้า ไดมอนด์ คอบบร้า และทีมเวิร์กพอยท์ ไฟท์ติ้ง ฟิช ก็ได้บริษัทยักษ์ใหญ่เข้ามาเป็นสปอนเซอร์หลักให้กับทีม
แม้กระทั่งทีมฟุตบอลอย่างสโมสรบีจี ปทุม ยูไนเต็ด ก็ยังต้องมีทีมอี-สปอร์ตเป็นของตัวเอง เพื่อส่งเข้าแข่งขันชิงชัยในเกมฟุตบอลออนไลน์ เรียกได้ว่านอกจากจะแข่งในสนามจริงแล้วต้องมีชื่อทีมแข่งในเกมออนไลน์อีกด้วย ซึ่งพวกเขานอกจากจะได้เงินรางวัลเป็นสิ่งตอบแทนแล้ว ยังได้ฐานลูกค้าใหม่ๆ ที่ชื่นชอบในเกมการแข่งขันอี-สปอร์ตอีกด้วย
วรเดช กฤตยาเกียรณ ผู้อำนวยการฝ่ายสื่อสารการตลาด สโมสรบีจี ปทุม ยูไนเต็ด กล่าวว่า สโมสรบีจี ปทุม ยูไนเต็ด มีทีมอี-สปอร์ตมานานหลายปีแล้ว “ตอนแรกเราก็ไม่คิดว่ากีฬาอี-สปอร์ตจะได้รับความนิยมจากกลุ่มคนดูเยอะขนาดนี้
ครั้งแรกที่ผมเห็นคนนิยมดูกีฬาอี-สปอร์ตที่เป็นในรูปแบบของเกมฟุตบอลก็คือ ตอนที่นั่งรถเดินทางไปทำงาน ผมเห็นเด็กวัยรุ่นข้างๆ กำลังดูบางอย่างในสมาร์ทโฟน เป็นเกมมือถือ แต่เขาไม่ได้เล่น ผมก็ถามน้องเขาไปว่ากำลังดูอะไร เด็กบอกว่ากำลังดูเกมการแข่งขันของผู้เล่นคนอื่นอยู่ จากคำตอบนั้นทำให้เรารู้ว่าทุกการแข่งขันไม่ว่าจะเป็นกีฬาที่มีคนเล่นจริง หรือแข่งกันในเกมคอมพิวเตอร์ก็มีคนดูเสมอ เพราะเป็นเกมการแข่งขัน
มองย้อนกลับมาที่การแข่งขันกีฬาจริงๆ ในขณะที่จำนวนคนดูลดลง นี่อาจจะเป็นอีกช่องทางหนึ่งที่ทำให้คนรุ่นใหม่ที่ดูเกมการแข่งขันในเกมฟุตบอล หันมาดูการแข่งกีฬาจริงๆ เพิ่มมากขึ้น เพราะเกมฟุตบอลหรือเกมประเภทกีฬาไม่เหมือนกับเกมแนวอื่นๆ ที่ใช้ตัวละครสมมติ เกมแนวนี้ใช้ข้อมูลจากนักกีฬาที่มีตัวตนและสังกัดอยู่จริง ดังนั้นการที่จะเล่นเกมแนวนี้ก็ต้องรู้จักนักเตะตัวจริง ได้ดูการแข่งขันจริงมาบ้าง เพื่อให้รู้แผนการเล่นและการวางตำแหน่งนักเตะของแต่ละทีม
เราจึงจ้างนักกีฬาอี-สปอร์ตที่มีความสามารถในระดับต้นๆ ของประเทศมาเป็นสมาชิกในทีม และมีนักแข่งต่างชาติเข้ามาร่วมทีม มีห้องสำหรับฝีกซ้อมโดยเฉพาะ ถ้าหากคุณได้ดูเกมการแข่งจะเห็นได้ว่ารูปแบบการเล่นไม่ต่างจากเกมการแข่งจริงๆ แต่เดินเกมเร็วมาก แข่งจริงใช้เวลาประมาณ 90 นาที แต่ในเกมจะใช้เวลาประมาณ 30 นาทีเท่านั้น
อีกอย่างหนึ่งตอนนี้สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยก็ได้มีการกำหนดให้ทีมฟุตบอลทุกทีมมีนักกีฬาอี-สปอร์ตของตัวเอง ซึ่งเราทำทีมกีฬาอี-สปอร์ตเป็นเจ้าแรกก่อนที่จะมีประกาศตรงนี้ออกมา นอกจากทีมอี-สปอร์ตแล้ว เรื่องการนำรายชื่อนักเตะตัวจริงของเราเข้าไปใส่ในเกมคอมพิวเตอร์ก็เป็นอีกหนึ่งเรื่องที่เราคิดว่าสำคัญ
จะเห็นได้ว่าที่ผ่านมาเกมฟุตบอลนั้นไม่ค่อยมีชื่อสโมสรและนักเตะชาวไทยในเกมเท่าไหร่นัก แต่ตอนนี้มีชื่อสโมสรของเรา รายชื่อนักเตะตัวจริงเข้าไปอยู่ในเกมแล้ว ส่วนเรื่องค่าพลังนักเตะในเกม กำลังอยู่ในระหว่างการปรับปรุงให้ค่าที่ออกมาใกล้เคียงความเป็นจริงมากที่สุด สุดท้ายแล้วผมว่าเป็นโอกาสที่เราจะได้สนับสนุนเด็กไทยให้ไปไกลในระดับโลก ในขณะเดียวกันอี-สปอร์ตก็ช่วยหนุนให้คนรุ่นใหม่หันมาดูเกมการแข่งขัน และเลือกทีมที่ชอบที่สุดของตัวเอง เพราะอย่างไรเกมกีฬาฟุตบอลไม่ว่าจะชมการแข่งขันจริงหรือดูในเกมออนไลน์ก็สนุกเหมือนกัน”
โอกาสทางธุรกิจที่ส่งผลดีต่อเด็กไทย
นิธิพัทธ์ แสดงทัศนะต่อกีฬาอี-สปอร์ตอีกว่า เด็กไทยมีศักยภาพมากในการที่จะเล่นกีฬาประเภทนี้ “ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เด็กไทยมีอันดับแรงกิ้งในระดับโลกเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ มีการแข่งขันในระดับโลก ถือว่าเป็นโอกาสของเด็กไทยที่จะคว้าเหรียญทองได้ไม่ยาก เผลอๆ มีโอกาสมากกว่าการเล่นกีฬาประเภทอื่นด้วยซ้ำ
สิ่งที่ขาดไปในปัจจุบันก็คือเรื่องของการบริหารจัดการที่เป็นรูปแบบของการบริหารกีฬาจริงๆ เหมือนกับการเป็นนักฟุตบอลอาชีพต้องสังกัดทีมสโมสรให้เล่นมีรายได้ที่แน่นอน ช่วงคัดตัวทีมชาติก็ต้องมีการแข่งคัดตัวเก็บตัวทีมชาติเป็นตัวแทนประเทศ ไม่ได้ต่างจากกีฬาอาชีพประเภทอื่นเลย
สิ่งที่ควรจะเสริมเข้ามาก็คือการบริหารจัดการที่เป็นระบบจริงๆ แบบมืออาชีพ แล้วให้คนที่มีความรู้ที่มีองค์ความรู้ในด้านเกมจริงๆ เข้ามาบริหาร
รายได้นักกีฬาอี-สปอร์ตตอนนี้เท่าที่ทราบจะอยู่ประมาณ 1.5-2 หมื่นบาท/เดือน แต่ว่าเขาก็จะมีรายได้อย่างอื่นด้วย เพราะไม่ได้มีแค่สปอนเซอร์จากเจ้าเดียว อาจจะได้สปอนเซอร์จากผู้ผลิตฮาร์ดแวร์ คีย์บอร์ด เมาส์ หรือธุรกิจอื่นที่สนใจอยากจะเข้ามาสนับสนุนโดยใช้ชื่อติดอยู่ที่เสื้อหรือชื่อทีม
ดังนั้น หากเรามองกีฬาอี-สปอร์ต อย่ามองเพียงด้านเดียวว่าเป็นแค่เด็กนั่งเล่นอยู่หน้าโต๊ะเกม ที่จริงแล้วอยากให้มองภาพรวมว่ามีอะไรที่เกี่ยวเนื่องกับอุตสาหกรรมขนาดนี้มหาศาลแค่ไหน และโอกาสที่เราจะได้จากกีฬาอี-สปอร์ตนั้นมีค่อนข้างที่จะสูงมากแล้วยังเติบโตไปได้เรื่อยๆ”