“นวัตกรรม” คือ อะไร? อะไร อะไร ก็นวัตกรรม!
คำว่า “นวัตกรรม” เป็นคำที่ถูกใช้บ่อยๆ ช่วงนี้จะได้ยินมากในวงการรถยนต์ โทรศัพท์มือถือหรือเครื่องใช้ไฟฟ้าประจำบ้านที่มีหน้าตาเปลี่ยนไปจากแต่ก่อน เลยอาจทำให้หลายๆ คนตีความเป็นเรื่องของเทคโนโลยี จะถามว่าคิดอย่างนั้นผิดไหม? ก็ไม่ถึงกับผิด แต่ก็ไม่ได้ถูกต้อง 100%
เพราะ "นวัตกรรม" แท้แล้วนั้นมีความหมายที่ลึกซึ้งกว่า ที่พอจะสรุปและพูดให้ง่ายขึ้นได้ว่า "นวัตกรรม" คือผลลัพธ์ของบางสิ่งบางอย่างที่ใหม่และก่อให้เกิดคุณค่า ไม่ว่า "บางสิ่ง" นั้นจะเป็นอะไร สินค้าหรือผลิตภัณฑ์ กระบวนการ การบริการ หรือแม้แต่รูปแบบหรือโครงสร้างก็ตาม
บางสิ่งบางอย่างนั้นจะยังเป็นนวัตกรรมไม่ได้ถ้าไม่มีความใหม่ ทีนี้ อะไรคือความใหม่ ต้องใหม่ขนาดไหนถึงเรียกว่าใหม่ ใหม่ของใคร?
คำว่า “ใหม่” มีความหมายตามพจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 หมายถึง เพิ่งมี เพิ่งปรากฏ มีอีกนอกจากที่เคยมีอยู่แล้ว ส่วนความใหม่ของนวัตกรรมนั้น British Standard BS 7000-1:2008 ได้กำหนดระดับความใหม่ไว้ถึง 9 ระดับ เริ่มต้นด้วย ระดับบุคคล ระดับแผนก ระดับส่วน ระดับองค์กร ระดับตลาด ระดับอุตสาหกรรม ระดับประเทศ ระดับภูมิภาค และระดับโลก เห็นได้เราสามารถส่งเสริมและพัฒนาให้เกิดความใหม่ต่อไปได้เรื่อยๆ ในระดับที่แตกต่างกัน
ความใหม่ ใหม่แล้วยังไง คือนวัตกรรมแล้วหรือยัง?
ยังครับ ต้องใหม่แล้วต้องเกิดคุณค่าด้วยถึงจะเรียกได้ว่านวัตกรรม คุณค่านั้นรวมไปถึงประโยชน์ที่จะได้รับ และจะเกิดขึ้นจริงก็ต่อเมื่อถูกนำไปใช้เท่านั้น คุณค่าเป็นปัจเจกที่ขึ้นอยู่กับผู้ใช้นั้นๆ และความจำเป็น ของที่เหมือนกันแต่ให้คุณค่าหรือประโยชน์ในบริบทที่แตกต่างกัน คุณค่าในการได้รับประโยชน์หรือผลตอบแทนที่มากขึ้น เพื่อลดปัญหาเรื่องคน ความชำนาญ/ขาดแคลน เครื่องจักร เพิ่มกำลังการผลิต วัตถุดิบ หรือกระบวนการ รวมไปถึงการสร้างอารมณ์ร่วม เกิดเป็นคุณค่าทางจิตใจ ให้กับผู้ใช้งาน
เทคโนโลยีจึงเป็นส่วนที่มามีบทบาทในกระบวนการต่างๆ ขององค์ประกอบของนวัตกรรม พูดให้เข้าใจง่ายๆ อีกครั้งก็คือ เทคโนโลยีเป็นเครื่องมือในการพัฒนา สร้างสรรค์บางสิ่งบางอย่างให้มีความแตกต่าง เพื่อตอบโจทย์บางสิ่งบางอย่าง และ "นวัตกรรม" จะเกิดขึ้นเมื่อบางสิ่งบางอย่างนั้นก่อให้เกิดให้เพื่อให้เกิดคุณค่าและประโยชน์ต่อผู้ใช้นั่นเอง
ดร. ฉันฑิต สว่างเนตร