'ดร.ณัฎฐ์'ชี้ช่องแก้ม.6กฎอัยการศึกเพิ่มอำนาจสส.หยุดรัฐประหารในไทย

07 ธันวาคม 2567

'ดร.ณัฎฐ์ วงศ์เนียม' นักกฎหมายมหาชน ผ่า พ.ร.บ.กฎอัยการศึก2457 เปรียบเทียบกฎอัยการศึกเกาหลีใต้ สส.ไทยระงับยับยั้งยกเลิกการรัฐประหารได้ต่อเมื่อได้แก้ไขเพิ่มเติมอำนาจมาตรา6ก่อน

สืบเนื่องจากเหตุการณ์ ประธานาธิบดี ยุน ซอกยอล ประกาศกฎอัยการศึก ไปจนถึงเหตุการณ์ชุลมุนหน้ารัฐสภาของเกาหลี ที่มีประชาชนออกมาช่วยกันต้านทหารที่ออกมาปิดรัฐสภาด้วยการกันทหาร เปิดทางให้ สส.ฝ่ายค้านเข้าสภาไปโหวตคว่ำกฎอัยการศึก ซึ่งเหตุการณ์จบภายในเวลาไม่กี่ ชม.ต่อมามีกระแสต่อต้านการรัฐประหารในประเทศไทยโดยให้ใช้กรณีศึกษาของประเทศเกาหลีใต้มาเป็นโมเดล โดยสบับสนุนร่างกฎหมาย“จัดระเบียบกลาโหม”ฉบับเพื่อไทย 

ดร.ณัฎฐ์ วงศ์เนียม นักกฎหมายมหาชน  กล่าวว่า แม้ประเทศไทยกับประเทศเกาหลีใต้ จะปกครองในระบอบประชาธิปไตย โดยประชาชนเป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตย ไม่ว่าจะเป็นทั้งในรูปแบบและเนื้อหาระบอบประชาธิปไตย แต่มีความแตกต่างกัน  โดยกระบวนการตรากฎหมายของฝ่ายนิติบัญญัติ ประกาศใช้และยกเลิกแตกต่างกัน 

จะเห็นได้จากล่าสุด การยุติการยกเลิกประกาศกฎอัยการศึกของประธานาธิบดี ยุน ซอกยอล เกาหลีใต้ โดยระบบตัวแทนผ่านกลไกลรัฐสภา โดยใช้เสียงข้างมากในรัฐสภา ทำให้การประกาศกฎอัยการศึกถูกยกเลิกโดยปริยาย ส่งผลให้ทหารกลับที่ตั้ง  
        
กฎอัยการศึกของไทยมีสถานะเทียบเท่าพระราชบัญญัติ ให้ตัวแทนประชาชน

แต่ประเทศไทยกลับมีความแตกต่างกัน เพราะกฎอัยการศึกของไทยมีสถานะเทียบเท่ากับพระราชบัญญัติ ตราขึ้นใช้ครั้งแรกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อปี  2450 เรียกว่า “กฎอัยการศึก ร.ศ. 126” มีทั้งสิ้น 9 มาตรา  โดยถอดแบบมาจากกฎอัยการศึกของประเทศสาธารณรัฐฝรั่งเศส 

ต่อมาในปี 2457  รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเห็นว่า อำนาจของทหารตามกฎอัยการศึก ร.ศ. 126  นั้นยึดตามแบบฝรั่งเศส แต่ไทยใช้ตำราพิชัยสงครามตามแบบอินเดีย  ซึ่งไม่สอดคล้องกัน ทรงยกเลิกกฎอัยการศึก ร.ศ.126 และพระราชบัญญัติกฎอัยการศึก พ.ศ.2457 ขึ้นใช้แทน มีทั้งสิ้น 17 มาตรา มีการแก้ไขเพิ่มเติมรวม 5 ครั้ง  
       

ผู้มีอำนาจในการประกาศใช้กฎอัยการศึก
               
(1) พระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ 
               
การประกาศใช้กฎอัยการศึกเป็นพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ โดยทรงประกาศพระบรมราชโองการให้ใช้กฎอัยการศึกในส่วนหนึ่งส่วนใดของพระราชอาณาจักร หรือ ตลอดทั่วทั้งพระราชอาณาจักร ภายใต้เงื่อนไข คือ เมื่อมีเหตุอันจำเป็นเพื่อที่จะได้รักษาความเรียบร้อยปราศจากภัยซึ่งจะมีมาจากภายนอก หรือภายในพระราชอาณาจักร (มาตรา 2)
               
(2) ผู้บังคับบัญชาทหาร
               
ผู้บังคับบัญชาทหารมีอำนาจในการประกาศกฎอัยการศึกเฉพาะในเขตอำนาจหน้าที่ของทหารได้ภายใต้เงื่อนไข คือ
                    
1) เมื่อมีสงคราม หรือ จลาจลเกิดขึ้น ณ แห่งใด
                   
2) มีกำลังอยู่ใต้บังคับไม่น้อยกว่าหนึ่งกองพัน หรือเป็นผู้บังคับบัญชาในป้อมหรือที่มั่นอย่างใด ๆ

                    
3) จะต้องรีบรายงานให้รัฐบาลทราบโดยเร็วที่สุด (มาตรา 4) 
          
ในเวลาสงครามหรือจลาจล แม่ทัพใหญ่หรือแม่ทัพรองมีอำนาจออกข้อบังคับบรรยายความเพิ่มเติมให้การดำเนินการตามความประสงค์ของกฎอัยการศึกได้ และเมื่อได้ประกาศกฎเสนาบดี หรือข้อบังคับของแม่ทัพในทางราชการแล้วให้ถือเป็นส่วนหนึ่งของพระราชบัญญัตินี้ (มาตรา 17)
          
ส่วน ผู้มีอำนาจในการประกาศเลิกใช้กฎอัยการศึก การที่จะเลิกใช้กฎอัยการศึกแห่งใด หมายถึง การยกเลิกกฎอัยการศึกในบางพื้นที่ หรือทั่วราชอาณาจักรจะต้องมีประกาศกระแสพระบรมราชโองการสั่ง (มาตรา 6)
         
จะเห็นล่าสุด การประกาศใช้กฎอัยการศึก ครั้งที่ 14 ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติฉบับที่ 2/2557 เรื่องการประกาศใช้กฎอัยการศึกทั่วราชอาณาจักร โดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติได้ดำเนินการเข้าควบคุมอำนาจการปกครองประเทศ เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 ระยะเวลาที่ใช้ 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 ถึง วันที่ 1  เมษายน พ.ศ.2558
          
ส่วนที่ถามว่า ตามที่หลายฝ่ายต้องการให้ ส.ส.ออกมาต่อสู้ในการรัฐประหารของกองทัพเหมือนในประเทศเกาหลีใต้ ในประเทศไทยสามารถกระทำได้หรือไม่ “ดร.ณัฏฐ์” กล่าวว่า ที่ผ่านมาในประเทศไทย ประกาศใช้กฎอัยการศึก จะกระทำโดยผู้บังคับบัญชาทหาร โดยสถานะกฎอัยการศึก มีสถานะพระราชบัญญัติ จะยกเลิกโดยสภาเสียงข้างมากไม่ได้ จะต้องกระทำยกเลิกโดยประกาศยกเลิกเป็นพระบรมราชโองการฯโดยบัญญัติไว้ในมาตรา 6

หากจะใช้รูปแบบของการยกเลิกกฎอัยการศึกแบบประเทศเกาหลีใต้ ให้อำนาจตัวแทนประชาชนเข้าไปคัดค้านกฎอัยการศึก จะทำให้รัฐประหารยากขึ้น สามารถกระทำได้ โดยวิธีการแก้ไข จะต้องแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติกฎอัยการศึก พ.ศ.2457 มาตรา 6  โดยแก้ไขเพิ่มเติมให้อำนาจในการประกาศยกเลิกกฎอัยการศึก ให้เป็นอำนาจของพระมหากษัตริย์ หรือ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรโดยเสียงข้างมากในสภาก็ได้  
 

Thailand Web Stat