GISTDA ร่วมกับม.สงขลานครินทร์ พัฒนาระบบความปลอดภัยในการเดินเรือ

          สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือจิสด้า ได้ร่วมมือพัฒนาระบบต้นแบบการใช้ข้อมูลดาวเทียมวงโคจรต่ำ เพื่อบริหารจัดการพาหนะแบบอัจฉริยะ (Smart Mobility) ในพื้นที่ภาคตะวันออก ร่วมกับมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และบริษัทโซนี่กรุ๊ป คอร์เปอเรชั่น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา และวิจัยพัฒนาระบบต้นแบบจากการใช้ข้อมูลดาวเทียมวงโคจรต่ำเพื่อบริหารจัดการพาหนะแบบอัจฉริยะ (Smart Mobility) ในพื้นที่ภาคตะวันออก และยังเป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจอวกาศในประเทศไทยด้วยการต่อยอดจากการพัฒนาระบบต้นแบบในครั้งนี้ด้วย โดยระบบต้นแบบเหล่านี้จะเข้ามาช่วยยกระดับความปลอดภัยทางน้ำไม่ว่าจะเป็นการค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัยทางทะเล ในลักษณะการรับ-ส่งสัญญาณข้อความแจ้งเตือนขณะเกิดภัยพิบัติ (Early Warning System: EWS) การระบุตำแหน่งของผู้ประสบภัยในทะเล

          เนื่องจากในปัจจุบันการขนส่งทางเรือ หรือการขนส่งทางทะเลโดยใช้เรือบรรทุกสินค้าขนาดใหญ่ มักเป็นการขนส่งระหว่างประเทศ เหมาะกับการขนส่งสินค้าที่มีปริมาณมาก ๆ หรือสินค้าที่มีขนาดใหญ่ ทั้งยังเป็นหนึ่งในทางเลือกหลักสำหรับผู้นำเข้า-ส่งออกสินค้าระหว่างประเทศที่ไม่ต้องคำนึงถึงระยะเวลาในการขนส่งมากนัก และมีต้นทุนค่าระวางในการขนส่งต่ำกว่าการขนส่งแบบอื่นๆ โดยมีสิ่งที่ย้ำเตือนเกี่ยวกับความสำคัญของการขนส่งทางเรือคงไม่พ้น เหตุการณ์อุบัติเหตุจากการขนส่งทางเรือในต่างประเทศ เมื่อวันที่ 23 มีนาคม 2564 พบว่า เรือขนส่งสินค้าเกิดอุบัติเหตุถูกลมพัดขวางทำให้เรือไหลมาขวางติดคลองสุเอช ซึ่งเป็นเส้นทางเดินเรือที่สำคัญของโลก รวมไปถึงเหตุการณ์ที่ถือเป็นโศกนาฏกรรมทางน้ำที่เกิดในประเทศไทย คือ เหตุการณ์เรือล่มภูเก็ตหรือเรือท่องเที่ยว "ฟีนิกซ์" ล่มและจมลงใกล้เกาะเฮ จ.ภูเก็ต ในช่วงที่เกิดพายุฉับพลัน เมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 มีผู้เสียชีวิตสี่สิบเจ็ดรายและสามรายสูญหายไป

โดยระบบต้นแบบที่กล่าวไปข้างต้นประกอบไปด้วย 3 ระบบ คือ

          1. การพัฒนาระบบต้นแบบการใช้ข้อมูลดาวเทียมวงโคจรต่ำสำหรับการให้บริการส่งเสริมการเดินเรือสาธารณะทางทะเลในพื้นที่ภาคตะวันออก ซึ่งเป็นระบบต้นแบบการเพิ่มประสิทธิภาพในด้านความปลอดภัยในการเดินเรือประกอบด้วยการค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัยทางทะเล ในลักษณะการรับ-ส่งสัญญาณข้อความแจ้งเตือนขณะเกิดภัยพิบัติ (Early Warning System: EWS) โดยใช้อุปกรณ์สื่อสารไร้สายแบบกว้างที่ใช้พลังงานต่ำ (Low-Power Wide Area) ร่วมกับการรับสัญญาณจากดาวเทียมวงโคจรต่ำ

          2. การพัฒนาระบบต้นแบบการแลกเปลี่ยนข้อมูลจากดาวเทียมวงโคจรต่ำ  เพื่อให้บริการจัดการโลจิสติกส์ทางทะเลและการติดตามวัตถุในทะเล ซึ่งเป็นระบบการสื่อสารแบบ Low Power Wide Area (LPWA) ที่เหมาะสมสำหรับการสื่อสารในพื้นที่ทางทะเล ที่ไม่มีสัญญาณอินเตอร์เน็ตภาคพื้นดิน และสามารถรับสัญญาณจากดาวเทียมวงโคจรต่ำได้ และมีลักษณะการใช้เทคโนโลยีเพื่อการแลกเปลี่ยนข้อมูลจากดาวเทียมในการแจ้งตำแหน่งอัตโนมัติและการประยุกต์ใช้ข้อมูลสถานีเรดาร์ชายฝั่ง (Coastal Radar Station) ของจิสด้าได้

          3. การพัฒนาระบบต้นแบบสำหรับการสื่อสารภาคพื้นดินและการติดตามวัตถุภาคพื้นดิน ในบริเวณที่ไม่มีสัญญาณโทรศัพท์เคลื่อนที่ ซึ่งเป็นระบบต้นแบบการการสื่อสารภาคพื้นดินหรือทางทะเลในบริเวณที่ไม่มีสัญญาณโทรศัพท์เคลื่อนที่ โดยใช้อุปกรณ์สื่อสารไร้สายแบบกว้างที่ใช้พลังงานต่ำ (Low-Power Wide Area) ร่วมกับการรับสัญญาณจากดาวเทียมวงโคจรต่ำ

          สำหรับการพัฒนาครั้งนี้ โดยสรุปถือเป็นการพัฒนาต้นแบบอุปกรณ์สำหรับติดตามและรับส่งสัญญาณขนาดพกพาและมีต้นทุนต่ำ ซึ่งเหมาะกับการใช้แจ้งเตือนสถานะ  ส่งข้อมูลค่าพิกัด/ข้อมูลเชิงตำแหน่ง จากอุปกรณ์สื่อสารไร้สายแบบกว้างที่ใช้พลังงานต่ำ เพื่อสนับสนุนและบริหารจัดการพาหนะแบบอัจฉริยะในประเทศไทย และถือเป็นความร่วมมือระหว่างหน่วยงานภาครัฐ(จิสด้า) ภาคการศึกษา(มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์) และภาคเอกชน(บริษัทโซนี่กรุ๊ป คอร์เปอเรชั่น) ที่จะริเริ่มการพัฒนาการใช้ข้อมูลดาวเทียมวงโคจรต่ำเพื่อบริหารจัดการพาหนะแบบอัจฉริยะ และจะเปิดโอกาสให้มีการสื่อสารข้อมูลแบบใหม่ กับสถานีภาคพื้นชายฝั่ง อันจะก่อให้เกิดการสร้างมูลค่าแบบใหม่และพัฒนาศักยภาพกับผู้ให้บริการ Logistic ทางทะเล กับการเดินเรือของไทย ร่วมถึงส่งเสริมเศรษฐกิจอวกาศในประเทศไทยจากดาวเทียมวงโคจรต่ำ อีกด้วย

          1. การพัฒนาระบบต้นแบบการใช้ข้อมูลดาวเทียมวงโคจรต่ำสำหรับการให้บริการส่งเสริมการเดินเรือสาธารณะทางทะเลในพื้นที่ภาคตะวันออก

          ระบบต้นแบบการเพิ่มประสิทธิภาพในด้านความปลอดภัยในการเดินเรือประกอบด้วยการค้นหาและช่วยเหลือผู้ประสบภัยทางทะเล ในลักษณะการรับ-ส่งสัญญาณข้อความแจ้งเตือนขณะเกิดภัยพิบัติ (Early Warning System: EWS) โดยใช้อุปกรณ์สื่อสารไร้สายแบบกว้างที่ใช้พลังงานต่ำ (Low-Power Wide Area) ร่วมกับการรับสัญญาณจากดาวเทียมวงโคจรต่ำ

          แสดงสัญญาณขอความช่วยเหลือแบบฉุกเฉินในหน้าแผนที่ที่แสดงในต้นแบบเว็บแอพพลิเคชัน

          2. การพัฒนาระบบต้นแบบการแลกเปลี่ยนข้อมูลจากดาวเทียมวงโคจรต่ำ  เพื่อให้บริการจัดการโลจิสติกส์ทางทะเลและการติดตามวัตถุในทะเล

          ระบบการสื่อสารแบบ Low Power Wide Area (LPWA) ที่เหมาะสมสำหรับการสื่อสารในพื้นที่ทางทะเล ที่ไม่มีสัญญาณอินเทอร์เน็ตภาคพื้นดิน และสามารถรับสัญญาณจากดาวเทียมวงโคจรต่ำได้ โดยอุปกรณ์สื่อสาร Low Power Wide Area (LPWA)

          แสดงตัวอย่างข้อมูล End-Node Device จากหมุดตำแหน่งบนแผนที่ของแอพพลิเคชัน

          3. ระบบต้นแบบสำหรับการสื่อสารภาคพื้นดินและการติดตามวัตถุภาคพื้นดิน ในบริเวณที่ไม่มีสัญญาณโทรศัพท์เคลื่อนที่

          ระบบต้นแบบการการสื่อสารภาคพื้นดินหรือทางทะเลในบริเวณที่ไม่มีสัญญาณโทรศัพท์เคลื่อนที่ โดยใช้อุปกรณ์สื่อสารไร้สายแบบกว้างที่ใช้พลังงานต่ำ (Low-Power Wide Area) ร่วมกับการรับสัญญาณจากดาวเทียมวงโคจรต่ำ

          แสดงผลการทดสอบการสื่อสารของอุปกรณ์ LPWA สำหรับติดตามวัตถุบนพื้นดิน