เปิดที่มาและแนวโน้ม เมื่อ “กาสิโน” จะรุ่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เพราะจีน

สื่อเศรษฐกิจอย่าง The Economist เขียนถึงประเทศไทยและแนวโน้มธุรกิจกาสิโนในอนาคตไว้ได้อย่างน่าสนใจ ซึ่งโพสต์ทูเดย์ได้สรุปและเรียบเรียงมาดังนี้

 

คาสิโนกำลังเฟื่องฟูในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และอีกไม่นาน ประเทศไทยจะกลายเป็นประเทศล่าสุดที่ไหลตามเทรนด์นี้ไป

 

ป่าอันเขียวชอุ่ม ชายหาดที่บริสุทธิ์ เหล้าราคาถูก และกัญชาที่หาได้ง่ายในช่วงนี้ ดูเหมือนว่าประเทศไทยมีทุกสิ่งสำหรับนักท่องเที่ยวทุกประเภท แต่นักพนันที่แสวงหาความเร้าใจไม่ได้สนใจสิ่งเหล่านี้ เพราะนอกจากสลากกินแบ่งที่ออกโดยรัฐบาลกับการแข้งม้าที่รัฐควบคุม การพนันทุกประเภทยังเป็นสิ่งผิดกฎหมาย ดังนั้นผู้ที่ชื่นชอบการเดิมพันจะต้องข้ามพรมแดนประเทศไทยไปยังกัมพูชาและลาวที่มีกาสิโนตอบโจทย์ความต้องการ

 

แต่อีกไม่นานก็ไม่ต้องลำบากเดินทางกันแล้ว เริ่มจากกระแสการเปิดเสรีกัญชาที่มีการลดทอนโทษทางอาญา (decriminalization) ในปี 2565 และการแต่งงานของคนเพศเดียวกันได้รับการรับรองในเดือนมิถุนายน 2567ตอนนี้ประเทศไทยใกล้จะอนุญาตให้มีกาสิโนได้แล้ว เริ่มจากต้นปีเมื่อรัฐสภาไทยสนับสนุนให้มีการศึกษาเกี่ยวกับความเป็นไปได้ของกาสิโน รีสอร์ท ซึ่งเป็นการปูทางไปสู่การออกกฎหมาย ซึ่งอาจเกิดขึ้นในอีกไม่กี่สัปดาห์ตามที่รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลังระบุ

 

 

การเสนอตัวของประเทศไทยเป็นสัญญาณล่าสุด ที่แสดงให้เห็นความเจริญรุ่งเรืองของการพนันที่กำลังกระจายไปทั่วภูมิภาค

ในฟิลิปปินส์ การพนันเป็นสิ่งถูกกฎหมาย จนมีการขออนุญาตสร้างรีสอร์ทอย่างน้อยหนึ่งแห่งทุก ๆ ปี เพิ่มเติมจาก 43 แห่งที่มีอยู่ในปัจจุบัน

รัฐบาลสิงคโปร์ได้ขยายใบอนุญาตของกาสิโนรีสอร์ทสองแห่ง ซึ่งเปิดดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2553

มาเลเซียที่มีประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวมุสลิม ซึ่งการพนันถูกห้าม กำลังสร้างกาสิโนแห่งที่สองสำหรับชาวต่างชาติ ตามรอยกาสิโนแห่งแรกในเก็นติ้งไฮแลนด์ ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับความนิยมมากของมาเลเซียทั้งจากวิวทิวทัศน์อันสวยงามบนภูเขา

ในกัมพูชา จำนวนกาสิโนที่ได้รับใบอนุญาตเพิ่มขึ้นจาก 101 แห่งในปี 2564 เป็น 174 แห่งในปี 2566

ส่วนกาสิโนที่เปิดดำเนินการในเมียนมาร์ ลาว และเวียดนามในเวลานี้มีประมาณ 350 แห่งในภูมิภาค

 

The Economist มองว่า การเติบโตทางเศรษฐกิจในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ทำให้ผู้คนมีรายได้ที่พร้อมใช้ในเกมพนันมากขึ้น แต่ที่สำคัญกว่านั้น คือการผงาดของมังกรจีน ซึ่งเป็นประเทศที่หมกมุ่นอยู่กับการพนันมาอย่างยาวนาน หลายปีที่ผ่านมา ชาวจีนสามารถไปเล่นพนันได้เพียง "มาเก๊า" เท่านั้นเพราะเป็นที่เดียวในจีนที่อนุญาตให้มีกาสิโนอย่างถูกกฎหมายได้ ปัจจุบันเขตบริหารพิเศษมาเก๊าเป็นที่ตั้งของกาสิโนมากกว่า 40 แห่ง แต่เมื่อจีนมั่งคั่งขึ้นแน่นอนว่าศักยภาพในการเล่นและการเดินทางของชาวจีนก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน

 

 

จีนปราบคอรัปชั่น-ฟอกเงินการพนัน จับขาใหญ่เข้าคุก กำหราบพวก Junket

นักพนันจำนวนมากถูกบีบให้เดินทางออกไปเล่นนอกประเทศ จากมาตรการคุมเข้มธุรกิจท่องเที่ยวเพื่อเล่นกาสิโนข้ามพรมแดน ตามแผนต่อต้านการคอร์รัปชั่นของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง สี ผู้นำของจีนที่ดำเนินการปราบปรามการพนันเชิงรุกกับบรรดาเอเย่นทัวร์การพนัน ซึ่งทำให้มาเก๊ากลายเป็นแหล่งเงินฟอกเงินของคนใหญ่คนโตในจีนแผ่นดินใหญ่มาช้านาน

 

มีคำสั่งให้กาสิโนในมาเก๊ากำชับรัดกุมในการควบคุมการฟอกเงิน โดยเฉพาะในกลุ่มธุรกิจนายหน้าทัวร์การพนัน ที่เรียกว่า "Junket" ซึ่งกลายเป็นปัญหาใหญ่ที่สี จิ้นผิงและรัฐบาลจีนรู้ทันและเริ่มการกวาดล้างมาหลายปีแล้ว ทั้งการจับกุม “ขาใหญ่” ทั้งหลายเข้าคุกเป็นจำนวนมากฐานฟอกเงินและคอร์รัปชั่น เมื่อจีนเอาจริงกับเรื่องนี้ ส่งผลให้หุ้นของกาสิโนมาเก๊าพากันร่วงเป็นแถบ เพราะความอยู่รอดของกาสิโนมาเก๊าอิงอยู่กับการฟอกเงินด้วยนั่นเอง 

 

Economist ระบุว่า รายได้จากการเล่นเกมที่กาสิโนของมาเก๊าในปีนี้ คาดว่าจะต่ำกว่าปี 2019 ซึ่งเป็นฐานเดิมก่อนโควิด-19 อยู่ 17% ตามข้อมูลจาก h2 Gambling Capital แม้ว่าจะยังคงอยู่ในระดับสูงก็ตาม

 

 

จากปัจจัยเหล่านี้เองที่ส่งผลให้ธุรกิจกาสิโนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความน่าสนใจ รีสอร์ทแบบครบวงจรทั้ง 2 แห่งของสิงคโปร์ (Resorts World Sentosa และ Marina Bay Sands) กวาดรายได้ 4 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2566 ส่วนในฟิลิปปินส์ ตัวเลขก็แทบจะไม่ต่างกัน

 

อย่างไรก็ตาม ผลของการมีกาสิโนไปไกลกว่าแค่รายได้จากการเล่นเกม แต่กาสิโนยังเป็นแหล่งการจ้างงานและเป็นแม่เหล็กดึงดูดนักท่องเที่ยว ในสิงคโปร์ การจ้างงาน การก่อสร้าง และการท่องเที่ยวล้วนได้รับประโยชน์หลังจากการเปิดขึ้นของกาสิโน ตามคำกล่าวของ Samuel Yin Shao Yang นักวิเคราะห์จาก Maybank ธนาคารของมาเลเซีย

 

ไทยเองก็อาจเจอแจ็คพอตเศรษฐกิจ จนถึงตอนนี้มีนักท่องเที่ยวเข้าประเทศแล้วประมาณ 12 ล้านคนในปีนี้ โดยเกือบ 20% มาจากประเทศจีน จากผลการศึกษาที่นำเสนอต่อรัฐสภาไทยระบุว่า การมีกาสิโนจะช่วยเพิ่มการใช้จ่ายของนักท่องเที่ยวโดยเฉลี่ยได้ 52% ค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมในส่วนนี้อาจช่วยเพิ่มการเติบโตของ GDP ได้ 1% และมีการประเมินว่า กาสิโนใหม่แต่ละแห่งจะสามารถสร้างงานได้อย่างน้อย 30,000 ตำแหน่ง

 

 

หลักใหญ่ใจความอีกประการ (กาสิโน) นำไปสู่ฐานะทางการเงินของรัฐบาล ในฟิลิปปินส์ ภาษีจากรายได้กาสิโนคิดเป็นประมาณ 2% ของรายรับทั้งหมดของรัฐบาลฟิลิปปินส์ในปี 2566 ครึ่งหนึ่งของจำนวนเงินนั้นย้อนกลับไปยังสวัสดิการด้านสุขภาพโดยตรง

 

ในสิงคโปร์ ภาษีการพนันซึ่งรวมถึงกาสิโนและการพนันรูปแบบอื่น ๆ มีสัดส่วน 2% ของรายได้ของรัฐบาล ซึ่งรายรับเสริมดังกล่าวน่าจะได้รับการตอบรับอย่างดีในประเทศไทย เพราะตัวเลข “การใช้จ่ายทางสังคม” (Social-spending)  ของประเทศคาดว่าจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วเมื่อประชากรมีอายุมากขึ้นอย่างรวดเร็ว

 

แต่คนไทยจำนวนมากกลับไม่กระตือรือร้นเหมือนกับรัฐบาลในเรื่องกาสิโน ผลสำรวจความคิดเห็นในปี 2564 พบว่า คนไทยเกือบครึ่งไม่เห็นด้วยกับการทำให้การพนันถูกกฎหมาย จากความกังวลเรื่องอาชญากรรมและศีลธรรม

 

และเมื่อต้นปีนี้ หน่วยงานด้านยาเสพติดระดับภูมิภาคของ UN กล่าวโทษกาสิโนว่าเป็นสาเหตุทำให้อาชญากรรมเพิ่มขึ้นทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

 

ทางการไทยมองประเทศเพื่อนบ้านอย่างสิงคโปร์เป็นโมเดลตัวอย่างสำหรับการนี้ มีการจำกัดการเข้ากาสิโนสำหรับพลเมืองไทยด้วยค่าธรรมเนียมสูงมาก และมีการลงทุนในโครงการฟื้นฟูและการศึกษา ระหว่างปี 2548 ถึง 2563 สัดส่วนของประชากรที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีปัญหาการพนันลดลงจาก 4% เป็น 1.2%

 

อย่างไรก็ตาม ท้ายที่สุดแล้วการเติบโตและความสำเร็จของกาสิโนทั้งหมดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จะขึ้นอยู่กับประเทศจีน แม้รายได้รวมจากการพนันในภูมิภาคยังคงน้อยกว่าครึ่งหนึ่งของมูลค่าในมาเก๊า

 

นักพนันชาวจีนยังคงเป็นวาฬใหญ่ แม้สี จิ้นผิงจะกำลังพยายามลดขนาดพวกมันลง เมื่อต้นปีนี้ ฮุน มาเน็ต ผู้นำกัมพูชา ประกาศว่า เขาจะยุติการออกใบอนุญาตสำหรับกาสิโนใหม่ โดยอ้างถึง “ความยากลำบาก” และความสำคัญของการสร้างงานด้วยวิธีการอื่น ซึ่งคนในวงการเชื่อว่า กัมพูชาได้รับอิทธิพลจากจีน

 

ด้านจีนก็กระดิกนิ้วใส่พลเมืองของตนเช่นกัน ในเดือนมีนาคมสถานทูตจีนในสิงคโปร์ “เตือนอย่างจริงจัง” ว่าการพนันข้ามพรมแดนเป็นสิ่งผิดกฎหมาย แต่ชาวจีนก็หาได้สนใจไม่ เมื่อดูจากจำนวนนักพนันที่ไปออกันอยู่ Marina Bay Sands ในสิงคโปร์ และตราบใดที่พวกเขายังปฏิเสธคำเตือนของรัฐบาลจีน

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ก็จะคว้าชัยชนะไป

 

 

"Junket" หมายถึง การเดินทางที่อ้างภารกิจ แต่ความจริงเป็นการไปพักผ่อน ส่วนใหญ่รัฐบาลเป็นผู้ออกค่าใช้จ่าย

ในการเดินทางที่อ้างภารกิจเหล่านี้มีเม็ดเงินมหาศาลที่ถูกเปลี่ยนมือ แต่แผนรณรงค์เพื่อต่อต้านการคอร์รัปชั่นของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง กำลังสร้างความปั่นป่วนแก่รูปแบบการเดินทางที่อ้างภารกิจ ส่งผลให้เจ้าของกิจการกาสิโนบางแห่งโยกฐานไปยังประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และทำให้ชาวจีนกระเป๋าหนักผู้ชื่นชอบการพนันเดินทางไปยังรีสอร์ทกาสิโนในต่างประเทศ โดยเฉพาะในเวียดนามและกัมพูชา (เครดิต: https://www.bangkokbiznews.com/world/897023)