
โมเดล ‘หมอนวดไทย’ รายได้ระดับ CEO เฉียด 2 แสนบาทต่อเดือน
เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา กระทรวงสาธารณสุขนำโดย นายสมศักดิ์ เทพสุทิน เจ้ากระทรวงฯ ได้ออกมาแถลงใหญ่ นโยบาย ‘เปลี่ยนกระทรวงใช้เงิน เป็นกระทรวงหาเงิน’ ด้วย 7 ข้อ 6 ธุรกิจสำคัญที่จะโกยรายได้ให้แก่รัฐ
หัวหอกสำคัญที่จะพากระทรวงฯ ไปถึงฝันอย่างหนึ่งคือ การส่งเสริมภูมิปัญญา ‘นวด’ ไทย
หลายคนอาจสงสัยว่า ‘หมอนวด’ จะสร้างรายได้ให้แก่ประเทศมากขนาดไหน และนี่คือตัวแรกที่ถูกเปิดเผย จากกระทรวงสาธารณสุขในงานดังกล่าว พบว่า
หากสามารถยกระดับและเพิ่มขีดความสามารถของ ‘หมอนวด’ ไทยได้
จะสร้างมูลค่าทางตรงเกือบ 2 แสนล้านบาท!
มากกว่านั้น ท่ามกลางสภาพเศรษฐกิจที่ไม่รู้ทิศทาง อาชีพ ‘หมอนวด’ ที่สามารถสร้างรายได้นั้นกลับขาดแคลนรวมกว่า 70,000 ตำแหน่ง
โพสต์ทูเดย์ ไม่รอช้า สัมภาษณ์พิเศษ นพ.สมฤกษ์ จึงสมาน อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เพื่อหาคำตอบมาให้กับคนไทยว่า อาชีพนี้จะเป็น ‘โอกาส’ ใหม่นอกจากสร้างรายได้ให้แก่รัฐแล้ว ยังเป็นโอกาสให้แก่คนที่กำลังมองลู่ทางประกอบอาชีพได้อย่างไร
ระดับ ‘หมอนวด วิชาชีพ’ รายได้ 2 ล้านต่อปี!
นพ.สมฤกษ์ จึงสมาน อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ให้ข้อมูลกับโพสต์ทูเดย์ ว่า หมอนวดนั้นจะแบ่งเป็น 'หมอนวดอาชีพ' และ 'หมอนวดวิชาชีพ' เริ่มจาก 'หมอนวดวิชาชีพ' คือ กลุ่มที่เรียนการนวดไทย 372 ชั่วโมง และผู้ที่เรียนจบแพทย์แผนไทย ซึ่งเรียนมา 4 ปี กลุ่มนี้จะถูกขึ้นทะเบียนเป็นวิชาชีพกับสภาแพทย์แผนไทย จึงถือว่าเป็น ‘วิชาชีพ’
“ ความเชี่ยวชาญของกลุ่มที่เรียนเป็นวิชาชีพ จะเรียนทฤษฎี ไม่ว่าจะเป็นการวินิจฉัยโรค การนวดตามอาการ ปัจจุบันมีคนอยู่ในระบบราว 40,000 - 50,000 คน ทำงานอยู่ในคลินิก หรือโรงพยาบาลทั้งเอกชนและรัฐ ซึ่งจะได้รายได้ตามอัตราจ้าง .. แต่ทางทีมมาคิดดูว่า หากคนกลุ่มนี้ให้บริการกับนักท่องเที่ยวหรือในภาคเอกชน จะได้รายได้มากกว่านั้น”
ประกอบกับรัฐมนตรีสมศักดิ์ ได้ให้แนวทางแก่ทางกรมฯ ว่าควรจะส่งเสริมคนในกลุ่มนี้ให้มีความเก่ง ‘เฉพาะทาง’
“ กรมฯ ไปดูว่าถ้ากำหนดให้มีความเป็นเฉพาะทางจะมีกี่ด้าน และกำหนดมา 7 ด้าน ซึ่งถ้าหากว่าคนกลุ่มนี้เชี่ยวชาญใน 7 ด้านนี้อย่างจริงจัง รายได้จะขยับจาก 500 บาทต่อเคสเป็น 800 บาทต่อเคส ซึ่งตัวเลขดังกล่าวผ่านการประชุมในคณะกรรมยกระดับการนวดไทย ซึ่งประกอบด้วยกรมสนับสนุนบริการ กรมการแพทย์แผนไทยฯ กระทรวงแรงงาน ภาคเอกชน และสมาพันธ์หมอนวดเป็นกรรมการ”
สำหรับอาการ 7 ด้านประกอบด้วย
- กลุ่มปวดกล้ามเนื้อและเยื่อพังผืด (Office syndrome)
- โรคหัวไหล่ติด
- โรคนิ้วล็อก
- ภาวะกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท (ปวดสลักเพชร)
- หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
- อัมพฤกษ์ อัมพาต
- กลุ่มระบบสืบพันธุ์
โพสต์ทูเดย์ คำนวณรายได้ตามการให้บริการที่ปรับเป็นชั่วโมงละ 800 บาท พบว่า ในวันหนึ่งหมอนวดวิชาชีพสามารถรับได้ 10 เคสต่อวัน ตกวันละ 8,000 บาท เดือนหนึ่งทำงานราว 22 วัน จะทำให้หมอนวดวิชาชีพมีรายได้ต่อเดือนราว 176,000 บาทเลยทีเดียว
“ กลุ่มนี้ขาดแคลนอยู่ราว 20,000 คน” นพ.สมฤกษ์กล่าว เมื่อคำนวณตัวเลขทั้งระบบ หากมีการเพิ่ม 'หมอนวด' วิชาชีพในระบบจะสามารถผลักดันเศรษฐกิจได้กว่า 8.4 หมื่นล้านบาท และมีตัวเลขเกี่ยวกับมูลค่าสมุนไพรที่จะได้ประโยชน์อีก 1.4 หมื่นล้านบาท!
ยกระดับ ‘หมอนวดอาชีพ’ ไทยขาดกว่า 50,000 ตำแหน่ง
“ ที่ขาดแคลนจริงๆ จะเป็นกลุ่มนวดอาชีพ” นพ.สมฤกษ์ ให้ข้อมูลเพิ่มเติม
“ ตั้งแต่ก่อนโควิดประเทศไทยมีหมอนวดราวแสนกว่าคน แต่ตอนนี้มีอยู่ในระบบเพียง 60,000 คน จึงทำให้ขาดไปประมาณ 50,000 คน จึงมีแผนที่จะอบรมหมอนวดใหม่ขึ้นมา “
ทั้งนี้ มีการคาดการณ์จากกรมแพทย์แผนไทยฯ ว่ามูลค่าทางเศรษฐกิจของกลุ่มหมอนวดอาชีพจะอยู่ที่ราว 3 หมื่นล้านบาท นอกจากนี้ยังสามารถผลักดันอุตสาหกรรมสมุนไพรไทยซึ่งเกี่ยวโยงกับการนวดไทยได้อีก 4.5 พันล้านบาทเลยทีเดียว
อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยฯ เผยถึงกระบวนการดำเนินงานของทางกรมฯ ในปัจจุบันว่า ตอนนี้กำลังตามตัวเลขที่แท้จริงจากทุกจังหวัด เพื่อให้ทราบตัวเลขที่ขาดจริง
“ในขณะเดียวกันทางกรมฯ ก็ไม่ได้รอข้อมูลตรงนี้อย่างเดียว ทางกรมฯได้จัดงบประมาณตั้งเป้าอบรม 1,000 คนแรก ซึ่งจะมีค่าใช้จ่ายราว 15,000 บาทต่อคน รวมการจัดงบประมาณกองทุนเพื่ออบรมราว 15 ล้าน ซึ่งการอบรมครั้งนี้เราได้ติดต่อไปที่ภาคเอกชนซึ่งต้องการและอยากให้เราส่งคนที่อบรมแล้วไปที่เขา เพราะสถานประกอบการก็อุ่นใจว่าได้อบรมจริงๆ เมื่อหมอนวดเข้าไปทำงานแล้ว จึงมีเงินคืนให้กับกองทุนเพื่อจะหมุนเวียนอบรมรายใหม่ๆ ต่อไป”
สำหรับ 'หมอนวดอาชีพ' จะต้องเรียนจบหลักสูตร 60-150 ชั่วโมง เน้นการนวดเพื่อผ่อนคลาย โดยรายรับจะอยู่ที่ชั่วโมงละ 150 บาท เมื่อคำนวณว่า 1 วันสามารถรับได้ 6 คน หมอนวดอาชีพจะมีรายได้ต่อเดือนราว 20,000 บาท อย่างไรก็ตาม หมอนวดอาชีพกลุ่มนี้สามารถพัฒนาตัวเองเป็นหมอนวดวิชาชีพได้ ถ้ามีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านได้อีกทางหนึ่ง
อัปสกิล ‘หมอนวด’ สู่รายได้ 4,800 บาทต่อชั่วโมง!
สำหรับหมอนวดอาชีพซึ่งตามปกติมีรายได้อยู่ที่ราว 150 บาทต่อชั่วโมง ล่าสุดกระทรวงสาธารณสุข โดยรมว.สมศักดิ์ เทพสุทิน ให้ข้อมูลว่าหากมีสกิลด้านภาษาเพิ่ม อาจจะสามารถทำรายได้ถึง 4,800 บาทต่อชั่วโมงเลยทีเดียว
นพ.สมฤกษ์ จึงสมาน ได้อธิบายถึงการส่งเสริมของกรมฯ ในประเด็นนี้ว่า ยกตัวอย่าง ตลาดในตะวันออกกลาง ที่กระทรวงฯ เพิ่งได้พูดคุยกับทูตและผู้ประกอบการเรียกว่าเป็นการเริ่มต้นที่ดี
“ ปัญหาของตะวันออกกลาง คือเขาไม่มั่นใจว่าหมอนวดเนี่ยเป็นหมอนวดจริง ไม่ใช่แอบแฝง และถูกหลักด้านวัฒนธรรมของเขาหรือไม่ โดยเฉพาะเรื่องของฮาลาล”
กรมการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือกจึงได้มีการจัดอบรม ซึ่งเรียกว่าหลักสูตรภาษาและวัฒนธรรม เริ่มต้นจำนวนกว่าร้อยคน เพื่อให้เรียนรู้ทั้งวัฒนธรรมและภาษา อีกทั้งยังได้เติมเรื่องของมารยาทในการบริการ มีการจัดประเมินฝีมือและมอบเหรียญเพื่อให้ ‘หมอนวด’ มีความภาคภูมิใจในวิชาชีพของตนเอง
“วันนั้นมีการพบปะและมีการแมชชิ่งทางธุรกิจไปกว่า 200 ล้านครับ” นพ.สมฤกษ์ให้ข้อมูล โดยระบุเพิ่มเติมว่าหากประชาชนคนไหนอยากที่จะสมัคร อีกภายในสองอาทิตย์ จะมีการประชาสัมพันธ์และรับสมัคร ซึ่งสามารถติดตามกันได้ต่อไป
ทั้งนี้ เรื่องความมั่นใจต่อ ‘หมอนวด’ เป็นสิ่งสำคัญ จากข่าวที่ปรากฎในสื่อออนไลน์บ่อยครั้ง อธิบดียืนยันว่า ทางกรมฯ ได้เร่งดำเนินการเรื่องนี้อย่างต่อเนื่อง นอกจากจะสำรวจหมอนวดทั่วประเทศแล้ว ยังมีการจัดทำฐานข้อมูล และแอปพลิเคชันที่รวบรวมฐานข้อมูลของหมอนวดซึ่งผ่านการอบรมเอาไว้ เพื่อให้ทางผู้ประกอบการมั่นใจว่าหมอนวดที่ทำงานด้วยมีศักยภาพ หรือประชาชนสามารถเข้าไปเช็คได้อีกทางหนึ่ง นอกจากนี้ทางกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ยังออกตรวจตราเชิงรุกตามสถานประกอบการต่างๆ อีกด้วย
เมื่อถามถึงบทบาทของกรมการแพทย์แผนไทยและทางเลือก ที่เป็นส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนนโยบายเศรษฐกิจสุขภาพของกระทรวงฯ ก็ได้รับคำตอบว่า
“ผมคิดว่าเป็นโอกาสของกรมฯ ในการโตนะครับถือว่ากรมฯ นี้เป็นกรมฯ เล็กนะครับ ขณะเดียวกันบุคลากรที่อยู่ในกลุ่มก็มีโอกาสที่จะได้ได้ขยับความสามารถตัวเอง และเพื่อจะทําให้เกิดความมั่นใจ เราต้องจับมือทํางานกับแพทย์แผนปัจจุบัน เพราะฉะนั้นเราต้องเก่งขึ้น
.. ตอนนี้กรมก็ได้ทำงานร่วมกับวิทยาลัยออร์โธปิดิกส์ เพื่อให้แพทย์ออร์โธปิดิกส์เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งที่จะสนับสนุนเรื่องนวดไทยด้วยครับ”
น่าจับตาเป็นอย่างมาก เมื่อเห็นตัวเลขคาดการณ์การเติบโตของอาชีพ 'นวดไทย' ซึ่งทะลุแสนล้านบาท กับระยะเวลาการทำงานอีกเพียง 6 เดือนสำหรับปีนี้ หากเป็นไปตามนโยบายที่ตั้งไว้ อาชีพ 'หมอนวด' บนพื้นฐานการใช้ภูมิปัญญาไทย จะกลายเป็นอาชีพที่นอกจากจะสามารถหารายได้มาชดเชยส่วนที่ต้องจ่ายไปกับค่ารักษาพยาบาลแล้ว ยังสามารถสร้างงานสร้างอาชีพ และยังส่งผลไปยังอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่อง ทั้งท่องเที่ยวและตลาดสมุนไพรไทยได้อีกทางหนึ่ง.