สร้างวัฒนธรรม 'ชอบเรียนรู้'

ดร.อัจฉรา จุ้ยเจริญ

ปัจจุบันการสร้างวัฒนธรรมให้คนในองค์กรมีความสนอกสนใจในการเรียนรู้ และใส่ใจพัฒนาตนเองอยู่เสมอ ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะปริมาณและความคาดหวังในการสร้างผลงานทำให้คนในองค์กรใช้เวลาแต่ละวันไปกับการบรรลุเป้าหมายระยะสั้น จนลืมเลือนการเรียนรู้เพื่อความสำเร็จในระยะยาว

การสร้างวัฒนธรรมองค์กรให้คนชอบเรียนรู้อยู่เสมอ เริ่มจากการลองประเมินสถานการณ์ปัจจุบันในองค์กรก่อนว่ามีองค์ประกอบใน 9 ข้อนี้หรือไม่

1.สังเกตได้ว่าบุคลากรมีความสนใจเข้ามามีส่วนร่วมในการเรียนรู้ ถึงแม้จะเป็นเรื่องใหม่ๆ ที่พวกเขายังไม่คุ้นเคยมาก่อน

2.ในทีมงานต่างๆ ผู้นำทีมมักมีการสนทนาที่กระตุ้นให้สมาชิกในทีมฝึกคิดด้วยตนเอง และกล้าที่จะแสดงความคิดเห็นที่เป็นประโยชน์ ถึงแม้จะแตกต่างจากผู้อื่น

3.ความคิดเห็นใหม่ๆ ไม่โดนฆ่า หรืออีกนัยหนึ่งคือ การทดลองไอเดียใหม่ๆ ในทีมงานต่างๆ ได้รับการรับฟังหรือการสนับสนุน

4.ความผิดพลาดที่เกิดขึ้นในงาน คนมองว่าเป็นโอกาสในการเรียนรู้ และเป็นโอกาสในการนำมาพัฒนาให้ดีขึ้น

5.การพัฒนาและโอกาสในการเรียนรู้ในองค์กร ไม่ได้ถูกจำกัดไว้ที่ระดับใดระดับหนึ่งในองค์กร แต่ได้รับโอกาสทุกระดับ อย่างไรก็ตามมีการจัดให้เหมาะสมกับเวลาของแต่ละระดับ

6.องค์กรเสนอรูปแบบการเรียนรู้ที่หลากหลาย ไม่น่าเบื่อ เช่น การเรียนรู้โดยการรับฟังและคิดสะท้อนตามไปด้วย (Learning by listening and reflection) เรียนรู้โดยการนำมาถ่ายทอดต่อให้ผู้อื่นฟัง (Learning by sharing) และเรียนรู้โดยการลงมือปฏิบัติ (Learning by doing) เป็นต้น

7.บุคลากรรับรู้ได้ว่า องค์กรของเรามีแผนหรือระบบการพัฒนาผู้สืบทอด หรือมีคู่มือเพื่อให้แนวทางพัฒนาตนเองเพื่อไปสู่ตำแหน่งที่สนใจในอนาคต และสนับสนุนให้บุคลากรมีความก้าวหน้า

8.บุคลากรมองว่า โอกาสในการไปเรียนรู้ หรือเข้าอบรม เป็นรางวัลที่ได้รับ

9.สิ่งแวดล้อมในองค์กรสนับสนุนนวัตกรรม เช่น สถานที่ทำงานที่มีพื้นที่ ที่เปิดให้นำความคิดเห็นที่เป็นประโยชน์มาแบ่งปันกัน

ในการสร้างวัฒนธรรมที่กระตุ้นความชอบ และสนใจเรียนรู้ หากพบว่ายังขาดข้อใดไป ก็สามารถเพิ่มเสริมสนับสนุนในแต่ละข้อได้ เช่น ในข้อ 1-4 ผู้นำของทีมควรเพิ่มการสนทนาแบบโค้ชกับทีมงาน เพราะการโค้ชหมายถึงการตั้งคำถามที่ดีด้วย เพื่อกระตุ้นความสนใจให้คนเข้ามามีส่วนร่วม

ในข้อ 5 และ 6 องค์กรสามารถเพิ่มรูปแบบการเรียนรู้ที่ผสมผสานวิธีการต่างๆ เพิ่มการเรียนรู้ผ่านสื่อที่มีประโยชน์ต่างๆ นอกเวลาอบรมด้วย ที่สำคัญการออกแบบเหล่านี้ควรปรับให้เหมาะสมกับการเรียนรู้ด้วยตนเอง (Self-directed learning style) ของผู้เข้าร่วมด้วย

ในข้อ 7-9 เป็นการเสริมเรื่องแรงจูงใจให้คนสนใจเรียนรู้ ซึ่งมีทั้งด้านจิตใจ และกระตุ้นด้วยสิ่งแวดล้อมภายนอก