“โรงไฟฟ้าดิจิทัล-ยืดหยุ่น” ตอบโจทย์ช่วงเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาด

การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) จึงได้พัฒนาโรงไฟฟ้าของ กฟผ. ให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นสู่การเป็น โรงไฟฟ้ายืดหยุ่น (Flexible Power Plant) และ โรงไฟฟ้าดิจิทัล (Digital Power Plant) เพื่อรองรับพลังงานหมุนเวียนที่จะเข้าสู่ระบบเพิ่มมากขึ้นในช่วงเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาด

โรงไฟฟ้ายืดหยุ่นเสริมแกร่งระบบไฟฟ้า

การเพิ่มขึ้นของพลังงานหมุนเวียนทำให้โรงไฟฟ้าหลักมีความจำเป็นต้องเดินเครื่องในอัตราต่ำเพื่อช่วยเหลือระบบ หากการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนหายไปอย่างกะทันหัน โรงไฟฟ้าของ กฟผ. จึงต้องรับบทบาทในส่วนนี้ เพราะการเดินเครื่องในอัตราที่ต่ำจะต้องใช้เชื้อเพลิงมากกว่าปกติทำให้มีค่าใช้จ่ายสูงขึ้น

กฟผ. ได้นำเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาปรับปรุงโรงไฟฟ้าวังน้อยชุดที่ 4 จ.พระนครศรีอยุธยา ให้เป็นโรงไฟฟ้ายืดหยุ่นที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น สามารถตอบสนองต่อการเดินเครื่องได้ไว เช่น จากเดิมต้องใช้เวลาสำหรับเริ่มเดินเครื่องผลิตไฟฟ้า 4 ชั่วโมง ลดเวลาเหลือเพียง 2 ชั่วโมง สามารถเดินเครื่องในอัตราต่ำที่สุดได้ดีกว่าเดิม จาก 450 เมกะวัตต์ เป็น 300 เมกะวัตต์ หรือเพิ่มกำลังผลิตไฟฟ้าได้รวดเร็วยิ่งขึ้นจาก 15 เมกะวัตต์ต่อนาที เป็น 50 เมกะวัตต์ต่อนาที

หากในอนาคตเมื่อพลังงานหมุนเวียนเข้ามาในระบบมากขึ้นก็จำเป็นต้องมีโรงไฟฟ้ายืดหยุ่นที่สามารถเดินเครื่องเพื่อช่วยเหลือระบบในลักษณะนี้เพิ่มตามไปด้วย ซึ่ง กฟผ. มีแผนปรับปรุงโรงไฟฟ้าอื่น ๆ ให้เป็นโรงไฟฟ้ายืดหยุ่นเพิ่มเติม ได้แก่ โรงไฟฟ้าบางปะกง โรงไฟฟ้าพระนครใต้

โรงไฟฟ้าดิจิทัลก้าวล้ำด้วยเทคโนโลยีอันชาญฉลาด

นอกจากนี้ กฟผ. ยังตั้งเป้าพัฒนาโรงไฟฟ้าของ กฟผ. สู่การเป็นโรงไฟฟ้าดิจิทัล ซึ่งถือเป็นโรงไฟฟ้าที่มีกระบวนการทำงานที่มีประสิทธิภาพสูง มีความแม่นยำ ถูกต้อง และรวดเร็ว ควบคุมสั่งการผ่านระบบดิจิทัลที่สามารถวิเคราะห์และประมวลผลการทำงานแบบอัตโนมัติ ทำให้โรงไฟฟ้ามีศักยภาพและมีความพร้อมจ่ายสูง ได้แก่

• ระบบ PMAS (Predictive Maintenance Analytics System) เป็นระบบที่สามารถคาดการณ์ความขัดข้องเสียหายของเครื่องจักรและแจ้งเตือนล่วงหน้าแบบอัตโนมัติ เพื่อให้ตัดสินใจวางแผนงานบำรุงรักษาได้อย่างเหมาะสม
• ระบบ PMDS (Performance Monitoring and Loss Diagnostic System) เป็นระบบวิเคราะห์ข้อมูลสำหรับติดตามสมรรถนะของอุปกรณ์ภายในโรงไฟฟ้าให้มีประสิทธิภาพสูงสุดตลอดเวลา ช่วยลดผลกระทบความสูญเสียจากการเดินเครื่องผลิตไฟฟ้า

ทั้งนี้ กฟผ. ได้นำร่องระบบดังกล่าวเข้ามาใช้ในโรงไฟฟ้าต่าง ๆ อาทิ โรงไฟฟ้าพระนครเหนือ ชุดที่ 1, 2 โรงไฟฟ้าจะนะ ชุดที่ 2 โรงไฟฟ้าพระนครใต้ชุดที่ 3-4

การพัฒนาโรงไฟฟ้าของ กฟผ. ไม่เพียงมุ่งเน้นการปรับปรุงโรงไฟฟ้าให้มีความทันสมัย ประสิทธิภาพสูง รองรับเทคโนโลยีใหม่ ๆ เท่านั้น หากแต่ยังมีเป้าหมายสำคัญคือการดูแลระบบไฟฟ้าของประเทศให้เปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาดได้อย่างราบรื่น โดยคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของผู้ใช้ไฟฟ้าและการแก้ปัญหาภาวะโลกร้อนอย่างยั่งยืน