โลมาอิรวดี

นพพล ชูกลิ่น

สวัสดีครับ วันนี้ผมอยากให้ท่านผู้อ่านทุกท่านได้มารู้จักกับ “โลมาอิรวดี หรือโลมาหัวบาตรมีครีบหลัง” ถูกค้นพบครั้งแรกที่แม่น้ำอิรวดีในประเทศพม่า จึงเป็นที่มาของชื่อ สามารถพบได้ในแหล่งน้ำจืด 5 แห่งในโลก คือ บริเวณแม่น้ำอิรวดีของประเทศพม่า แม่น้ำโขงประเทศลาวและกัมพูชา แม่น้ำขาวของประเทศอินโดนีเซีย ทะเลสาบซิลิก้าของประเทศอินเดีย และทะเลสาบสงขลาในประเทศไทยเท่านั้น (ทะเลสาบสงขลาติด 2 จังหวัด คือ จ.สงขลา และพัทลุง) ซึ่งในประเทศไทยโลมาอิรวดีเป็นสัตว์สงวน และอยู่ในราชูปถัมภ์ของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ขึ้นทะเบียน CITIES appendix 1 ซึ่งแปลว่าอยู่ในกลุ่มใกล้สูญพันธุ์ที่สุด และขณะนี้พบเพียงแค่ 15-20 ตัวเท่านั้น

จากสถิติช่วง 10 ปีที่ผ่านมา โลมาอิรวดีตายโดยเฉลี่ยประมาณปีละ 8 ตัว แต่ล่าสุดเมื่อปี 2555 พบว่าโลมาอิรวดีตาย 15 ตัว (ข้อมูลจากศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง) เนื่องด้วยสาเหตุปัจจุบันชาวประมงบางส่วน ประกอบอาชีพโดยการใช้อวนลอยจับปลาบึกใหญ่ ซึ่งขนาดตาของอวนพอดีกับขนาดของลูกโลมา จึงทำให้ติดอวนโดยบังเอิญ เมื่อชาวประมงต้องการลากอวนเพื่อจับปลาบึก ซึ่งภายหลังได้มีการตระหนักถึงผลกระทบนี้ เมื่อปี 2555 ทางข้าราชการฝ่ายสงขลา ข้าราชการศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง และสมาคมอนุรักษ์โลมาอิรวดี ได้มีการเจรจากับชาวประมงในเขตพื้นที่ อ.กระแสสินธุ์ จ.สงขลา ขอซื้อคืนอวนจากชาวประมงและทำการเผาทิ้ง แต่ในเขตพื้นที่ ต.ลำปำ และ ต.นาตุง อ.เมือง จ.พัทลุง พบว่ายังมีการใช้วิธีนี้ในการประกอบอาชีพอยู่จำนวน 25 ราย ซึ่งค่าอวนหลงเหลืออยู่อีกประมาณ 9 แสนบาท จึงทำให้เกิดกิจกรรมดีๆ ที่วันนี้ผมอยากนำเสนอให้ท่านผู้อ่านทุกท่านได้มีส่วนร่วมในการช่วยกันรณรงค์อนุรักษ์โลมาอิรวดีในประเทศไทย

โดยโครงการนี้ทางผู้เข้าศึกษาหลักสูตร ผู้นำยุคใหม่ในระบอบประชาธิปไตย รุ่นที่ 2 (ปนป.2) แห่งสถาบันพระปกเกล้า ร่วมกับศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง และสมาคมอนุรักษ์โลมาอิรวดี ได้จัดจำหน่าย “Wristband” เพื่อนำเงินที่ได้จากการจำหน่ายทั้งหมดรวบรวมนำมาซื้ออวนที่หลงเหลืออยู่

แนวทางต่อไปคือ ทางกรมทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม วางแผนทำประชาพิจารณ์และออกกฎหมายห้ามการใช้อวนปลาบึกที่มีขนาดตาใหญ่ ซึ่งเป็นอันตรายต่อโลมาในทะเลสาบสงขลาอีก เพื่อเป็นการป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต พร้อมทั้งฝ่ายอนุรักษ์โลมาต้องการรณรงค์ให้บุคคลทั่วไป Awareness เรื่องปัญหาของโลมามากขึ้น เนื่องจากในระยะยาวควรต้องมีการจัดการเรื่องน้ำเสีย ระบบนิเวศของทะเลสาบที่เป็นแหล่งอาศัยของโลมาอิรวดี ให้ความรู้ในการอยู่ร่วมกันระหว่างประมงกับโลมา เพิ่ม ขยายพันธุ์โลมาอิรวดี ทำแผน Ecotourism ภายหลังจากที่โลมาอิรวดีมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น ซึ่งแผนทั้งในระยะสั้นและระยะยาวนั้นทั้งหมดนี้ ต้องได้รับความร่วมมือจากทุกภาคส่วนยื่นมือเข้ามาช่วยเหลือ รณรงค์ ซึ่งในเบื้องต้นนั้นผู้ที่สนใจสามารถเข้าร่วมโครงการ “Love LOMA IRRAWADDY” ด้วยการติดต่อซื้อ Wristband ได้ที่ พิชชารัตน์ ทองประพาฬ โทร 086-558-5656 หรือ 080-666-5535 หรือสามารถโอนเงินบริจาคได้ที่บัญชีธนาคารกสิกรไทย ชื่อบัญชี “ปนป.2.เพื่อโลมาอิรวดี” เลขที่บัญชี 061-2-69259-9 ครับ