กล้วยไม้หายากศาลายา บานสะพรั่งกลางศูนย์การค้า
“อ.ศาลายา จ.นครปฐม เป็นพื้นที่ปลูกกล้วยไม้ใหญ่ที่สุดในโลกนะครับ!!!...” เกษตรกรเจ้าของฟาร์มกล้วยไม้ “มานะออร์คิด” เอกณัฏฐ์ คูเจริญชัยมานที
โดย...ปอย ภาพ วิศิษฐ์ แถมเงิน
“อ.ศาลายา จ.นครปฐม เป็นพื้นที่ปลูกกล้วยไม้ใหญ่ที่สุดในโลกนะครับ!!!...” เกษตรกรเจ้าของฟาร์มกล้วยไม้ “มานะออร์คิด” เอกณัฏฐ์ คูเจริญชัยมานที บอกในสิ่งที่หลายๆ คนไม่เคยรู้ แล้วความที่เป็นพืชเศรษฐกิจของดีของเด่นที่นี่ ทำให้การมาเยือนของ “เซ็นทรัล พลาซา ศาลายา” จึงเลือกจัดพิธีเปิดยิ่งใหญ่ในธีม Symphony Orchidstra ต้อนรับนักช็อปปิ้งชาวนครปฐมให้ร่วมชื่นชมความสวยงามของดอกกล้วยไม้หลากสายพันธุ์ ด้วยอุโมงค์กล้วยไม้ The Splendid Orchid Tunnel ตั้งแต่ประตูทางเข้าศูนย์การค้าสร้างสรรค์บรรยากาศสวนกล้วยไม้สุดอลังการ ไฮไลต์โชว์ความงาม “หวายกุลนาถ กรีนแซฟไฟน์” กล้วยไม้ลูกผสม 3 สี ใน 1 ดอก เกิดจากการนำกล้วยไม้พันธุ์หวายหลายชนิดมาผสมพันธุ์ให้เกิดสีสันใหม่ โดยจุดเด่นของกล้วยไม้ชนิดนี้คือ สามารถให้สีได้ถึง 3 สีภายในดอกเดียว ได้แก่ เขียว ขาว และม่วง พร้อมพัฒนาสายพันธุ์ให้ดอกมีความทนทาน สามารถบานอยู่บนต้นได้นานถึง 1 เดือน
ส่วนดอกนี้โชว์เปิดตัวครั้งแรกที่นี่! กล้วยไม้หวายทรงฟาแลนด์ “หวายดีวรรณ พิงค์ บัตเตอร์ฟลาย” จุดเด่นของกล้วยไม้ชนิดนี้ เกษตรกรพัฒนาสายพันธุ์หวายพื้นเมืองให้มีลักษณะก้านช่อดอกใหญ่และแข็งแรง ทำให้จัดแต่งช่อดอกได้สวยก้านโค้งได้เหมือนกับกล้วยไม้ฟาแลนนอฟซิส ซึ่งไม่มีกล้วยไม้หวายชนิดใดก้านโน้มสวยได้เช่นนี้ หาชมได้ที่สวนของผู้พัฒนาสายพันธุ์นี้ใน จ.นครปฐม เท่านั้น ที่สำคัญก็ยังไม่ได้ทำการปล่อยออกสู่ตลาด จึงหาชมไม่ได้ทั่วไป
ดอกโชว์ความบิ๊กไม่กลัวใคร “หวายศาลายา เรด จัมโบ้” เกิดจากการนำลักษณะเด่นของกล้วยไม้หวายหลายชนิดมาผสมพัฒนาสายพันธุ์กลีบดอกให้สีเข้มจัด จนกลายเป็นหวายดอกยักษ์และมีขนาดใหญ่กว่ากล้วยไม้หวายทั่วไป 3 เท่า หรือกล้วยไม้กลีบหน้าตาแปลกแต่ก็น่ารัก “นางอั้วตีนกบปากฝอย” เป็นกล้วยไม้ดินจุดเด่นอยู่ที่ลักษณะของดอกคล้ายนกกำลังบิน เป็นกล้วยไม้อีกหนึ่งชนิดที่หาชมได้ยากมาก เนื่องจากออกดอกเพียงแค่ปีละ 1 ครั้ง ในช่วงย่างเข้าฤดูฝน ใครพลาดชมปีนี้ก็ต้องรอลุ้นอีกครั้งในปีหน้า
ศูนย์การค้าขนาดใหญ่ถึง 1.8 แสน ตร.ม. บนที่ดินกว่า 70 ไร่ มูลค่าโครงการกว่า 3,900 ล้านบาท กับการก้าวออกมาปักหลักตามรอบปริมณฑลที่มีการขยายตัวของเมืองและมีศักยภาพทางเศรษฐกิจสูง การสร้างสรรค์ศูนย์การค้าแห่งที่ 25 ของซีพีเอ็นในรูปแบบไลฟ์สไตล์ช็อปปิ้งเซ็นเตอร์สุดอลังการโครงการนี้ วางตัวเป็นศูนย์การชุมชนเปิดโอกาสให้เกษตรกรเดินเข้าห้างร่วมกันครีเอทพื้นที่ของชาวนครปฐมได้อย่างอลังการงดงาม
เกษตรเดินเข้าห้าง
มาเที่ยวห้างใหม่แกะกล่องในวันนี้ ก็เลยได้พบปะแลกเปลี่ยนพูดคุยกับเกษตรกรไทยยุคติดต่อกันด้วยสมาร์ทโฟน เกษตรกรเจ้าของฟาร์มกล้วยไม้ “มานะออร์คิด” เอกณัฏฐ์ คูเจริญชัยมานที คือเจ้าของสวนกล้วยไม้ 200 ไร่ ผู้วิจัยและเพาะพันธุ์กล้วยไม้ลูกผสม “หวายกุลนาถ กรีนแซฟไฟน์” “หวายศาลายา เรด จัมโบ้” และที่สุดของความภาคภูมิใจกล้วยไม้หวายทรงฟาแลนด์ “หวายดีวรรณ พิงค์ บัตเตอร์ฟลาย”
“อดทนทำ อดทนรอคอย” คือมอตโตของเกษตรกรสวนกล้วยไม้ ผู้เริ่มต้นจากที่ดิน 1 ไร่ในปี 2532 จนกลายเป็นเจ้าของที่ดิน 200 ไร่ ในระยะเวลาเพียง 25 ปี เอกณัฏฐ์ บอกว่า โชคดีที่ได้เรียนรู้งานวิจัยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อกล้วยไม้กระทรวงเกษตรฯ และพัฒนากล้วยไม้พันธุ์ใหม่ๆ อยู่ตลอดเวลา
“ผมเรียนจบแค่ มศ.5 เรียนรามคำแหงไม่จบ เพราะออกมาทำสวนก่อน ผมเป็นเกษตรกรที่มีจิตวิญญาณคนปลูกต้นไม้ แต่แนวคิดชาวสวนยุคใหม่ก็ต้องเป็นนักธุรกิจด้วย ที่ต้องหาช่องทางขายผลผลิตให้ได้ด้วย จึงจะประสบความสำเร็จนะครับ” เอกณัฏฐ์ เริ่มต้นสนทนาดูมีมาดเสี่ยนักธุรกิจ ซึ่งเมื่อถามถึงรายได้ต่อปีสำหรับเจ้าของฟาร์มขนาด 200 ไร่ รายได้เฉลี่ยปีละ 2030 ล้านบาทคือคำตอบ
เอกณัฏฐ์ อธิบายด้วยภาษากล้วยไม้เกี่ยวกับดอกที่นำมาโชว์คราวนี้ “กล้วยไม้มีปาก มีหู รูปดอกดูแล้วเหมือนใบหน้าคนนะครับ หวายกุลนาถ กรีนแซฟไฟน์ มี 3 สี ผสมจาก 3 สายพันธุ์ หวายสีขาว เขียว ก็จะได้สีใหม่คือดอกสีเขียวอ่อนๆ แล้วจึงนำดอกที่ได้ชุดนี้มาผสมใหม่อีกครั้งกับพันธุ์ปากสีม่วง เราต้องคิดทำในสิ่งที่คนอื่นทำได้ยาก ผมยกตัวอย่างกล้วยไม้หวายดีวรรณ พิงค์ บัตเตอร์ฟลาย เป็นผลงานจากฟาร์มของผมที่ปรับปรุงพันธุ์จากความสวยโดดเด่นของกล้วยไม้ฟาแลนนอฟซิส ที่ช่อก้านโค้งสวยอ่อนหวาน ต้นไม้แต่ละต้นผมก็เปรียบเหมือนคนที่มีบุคลิกแตกต่างกันนะครับ หวายช่อตั้งดูแข็งแรง แต่ก็แพ้ฟาแลนที่ดูอ่อนหวานก้านโค้งเอน จะให้หวายของเราโค้งแบบเขาก็ต้องใช้ลวดดัดก็จะดูไม่สวย โจทย์ใหม่จึงต้องคิดค้นต้นมีก้านโค้งงอโดยธรรมชาติ
“ดอกใหญ่ๆ จัมโบ้ทำยากมาก การหาพันธุ์ไม้มาผสมให้ได้ดอกใหม่ขนาดใหญ่กว่าเดิมยากมากครับ การประสบความสำเร็จเฉลี่ย 1 ในหมื่น หรือดอกที่สวยมากๆ หายากถึง 1 ในแสนก็มีนะครับที่จะผสมได้เกสรดอกกล้วยไม้ดี แต่ไม่ถึงทางตันถ้าเราอยากหา 5 ต้นในหมื่น ในแสนต้นนั้นได้อย่างไร ก็มีความละเอียดในงานและดวงครับ คนต้องมีดวงเฮงด้วยนะครับ” เอกณัฏฐ์ เกษตรกรท้องถิ่น จ.นครปฐม บอกแย้มยิ้มสดชื่นกับผลงานกล้วยไม้หาชมยากที่ได้เข้ามาโชว์ความงามในห้างใหญ่ ให้คนรักกล้วยไม้พากันตื่นเต้นไปตามๆ กัน
เกษตรกร (ยังอยู่) นอกห้าง
จากริมถนนตลาดนัดทุกวันจันทร์และวันอังคารที่สนามหลวง 2 ชัยรัตน์ แพทย์จรัส เจ้าของสวนไม้ดอกและไม้มงคล “บ้านสวนอาจารย์ชัยรัตน์” ก็มาเข้าร่วมเปิดร้านค้าชั่วคราวในวันเปิดห้างใหม่โอกาสนี้ด้วย ไม้ดอกไม้ประดับต้นเล็กต้นน้อยทั้งไม้ด่าง ไม้ประดับทั่วไป หน้าวัว แก้วกาญจนา มีให้คนรักต้นไม้เล็กๆ ได้ซื้อหากลับบ้าน และเพื่อนเกษตรกรรุ่นน้องที่ค้าขายกล้วยไม้ทั้งทางหน้าร้านและขายทางออนไลน์ ปรัชญา พุทธิวรพงศ์ ก็มาออกร้านขายกล้วยไม้บานสะพรั่งรอบๆ ห้างเซ็นทรัล ศาลายา
“ผมไม่ใช่ชาวนครปฐม แต่มีที่ดินแค่ 4 ไร่ ผมเป็นครู พอเออร์ลี่รีไทร์ก็มาซื้อที่ดินทำสวนเล็กๆ น้อยๆ ที่ ต.หนองนกไข่ อ.กระทุ่มแบน จ.สมุทรสาคร แต่ก็จัดว่าเป็นคนแถวๆ นี้นะครับ ชาวสวนดอกไม้ที่นี่มีพ่อค้าจีนก็มาสั่งซื้อเหมือนกัน แต่ก็เป็นการค้าขายกันเองแบบบ้านๆ ไม่ได้ผ่านกระทรวงพาณิชย์อะไร เกษตรกรช่วงนี้ไม่รวยหรอกครับ แค่ประคองตัวไปได้ เพราะคู่ค้าประเทศอินโดนีเซีย สิงคโปร์ เริ่มมาค้าขายประปรายและค่อยๆ หายไป คู่แข่งอาเซียนก็เพิ่มขึ้น ทั้งเวียดนาม แล้วตอนที่เพาะเมล็ดอโกลนีมาผลิตไม้ใบที่ชื่อแก้วกาญจนาออกมาได้ใหม่ๆ ได้ราคาต้นละ 3.5 หมื่นบาท แต่พอมีการขยายพันธุ์ด้วยการปั่นเนื้อเยื่อได้ต้นไม้จำนวนมากๆ ดีมานด์ก็ตกไปกับซับพลาย เกษตรกรสมัยนี้ต้องบูรณาการผสมผสานดอกไม้หลากหลายชนิดไว้ให้ได้ในสวนของเรา ใครทำไม่คุ้นทุนก็เลิกราไปหลายรายแล้วครับ” ชัยรัตน์ ข้าราชครูที่เกษียณมาเป็นชาวสวน บอกวันนี้มาค้าขายกับเพื่อนรุ่นน้องเจ้าของสวนกล้วยไม้ “วิทย์ออร์คิด” ปรัชญา บอกว่ามีสวนดอกไม้ 5 ไร่ ที่วัดกลางคูเวียง อ.นครชัยศรี ปลูกขายทั้งทางออนไลน์และส่งออกไปขายถึงเวียดนามที่เป็นตลาดใหญ่กล้วยไม้ไทย
“ไทยส่งออกกล้วยไม้อันดับ 1 ไต้หวัน อันดับ 2 และสิงคโปร์ กล้วยไม้ไทยตระกูลหวายเอื้องสาย หวายหูกระต่าย หรือกล้วยไม้มีกลิ่นหอมแบบกุหลาบ ปลูกได้เท่าไรทางเวียดนามก็รับซื้อหมดนะครับ คู่แข่งของเราคือไต้หวันที่คิดค้นฟาแลนสีสันใหม่ๆ สิงคโปร์ ก็มีเทคโนโลยีคิดพันธุ์ใหม่โดยเฉพาะตระกูลหวายเกลียว เขาเก่งมาก เกษตรกรเขาปลูกบนที่ดินแค่ 23 ไร่ แต่ขายแพงเพราะสามารถคิดต้นแม่พันธุ์ใหม่ๆ ขายได้ราคาดีๆ เดือนหนึ่งรายได้เขาเป็นล้านบาท แต่ผมมี 5 ไร่ ได้กำไรเต็มที่ก็เดือนละ 56 หมื่นบาท ผมจึงพยายามคิดพันธุ์ใหม่ของตัวเอง แต่ก็ยังไม่สำเร็จ (บอกพร้อมรอยยิ้ม) ผมฝันอยากทำกล้วยไม้จิ๋วๆ เล็กๆ กล้วยไม้มีหลายสกุลและแตกแขนงข้ามสายพันธุ์ได้ด้วย ความสนุกท้าทายก็อยู่ตรงนี้ครับ” ปรัชญา บอก
เพื่อนรุ่นพี่เจ้าของสวนไม้ประดับแก้วกาญจนา ชัยรัตน์ กล่าวทิ้งท้ายไว้น่าฟัง “อาชีพเกษตรกรไม่ใช่ของยากเลยนะครับ ยิ่งถ้ามีความรู้ในเรื่องบูรณาการรู้วิธีการลดต้นทุนใช้ปุ๋ยอินทรีย์ ลดต้นทุนได้ครึ่งต่อครึ่ง ผมคำนวณมีที่ดิน 10 ไร่ ทำนาโดยรัฐบาลประกันราคา 1.5 หมื่นบาท เวลา 4 เดือนเก็บเกี่ยวได้เงินเฉลี่ยแล้วเดือนละ 3 หมื่นกว่าบาท ก็ไม่จำเป็นต้องให้ลูกหลานไปทำงานโรงงานหรอกนะครับ แต่เรายังขาดผู้สนับสนุน เช่น วันนี้ขายได้ทั้งวันได้ร้อยกว่าบาท ไม่มีคนเดินออกไปซื้อดอกไม้นอกห้าง เพราะแดดร้อนมากๆ คนอยู่ในห้างเย็นๆ ไม่มีใครอยากเดินออกไปห้างสรรพสินค้าเพื่อซื้อต้นไม้ที่อยู่ห่างจากประตูห้างกว่า 100 เมตร วันนี้ใครๆ ก็รักต้นไม้ ปลูกไม้ดอกไม้ประดับเล็กๆ ตั้งแต่หลักสิบหลักร้อยไปจนถึงหลักพันก็มีกันทุกบ้าน ถ้าพ่อค้าแม่ขายได้เข้าไปขายในห้างผมเชื่อว่าเกษตรกรไทยจะแฮปปี้ขึ้น ปีหน้าถ้าได้เข้าไปขายในห้างก็มีความสุขร่มเย็นอยู่ในห้องแอร์ทั้งคนซื้อคนขาย ผมอยาก (บ่น) ฝากไว้เป็นประสบการณ์ไว้แก้ไขปัญหากันปีหน้าให้ดีกว่านี้นะครับ” ชัยรัตน์ กล่าวฝากเจ้าของพื้นที่ห้างโปรเจกต์ยักษ์ใหญ่ คราวหน้าเกษตรกรเจ้าถิ่นก็หวังว่าจัดใหม่ให้แฮปปี้กันถ้วนหน้า