‘สัญลักษณ์ชนบท’ 26 ปี ชีวิตและผลงานของ ทินกร กาษรสุวรรณ

โดย พริบพันดาว

คราวนี้พาไปดื่มด่ำงานศิลป์กันไม่ใกล้ไม่ไกลจากกรุงเทพฯ อยู่ในโซนปริมณฑลนั่นคือ จ.นครปฐม พาไปเยือนหอศิลป์บรมราชกุมารี คณะจิตรกรรม ประติมากรรม และภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร พระราชวังสนามจันทร์

นิทรรศการศิลปะชุด “สัญลักษณ์ชนบท” โดย รศ.ทินกร กาษรสุวรรณ ภาควิชาภาพพิมพ์ คณะจิตรกรรม ประติมากรรมและภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

ภาพรวมของการจัดแสดงงานศิลปะครั้งนี้ของ รศ.ทินกร เขาบอกว่า เป็นการรวบรวมตัวอย่างผลงานชิ้นเด่นๆ ที่สร้างสรรค์ขึ้นมา และได้รับรางวัลทั้งระดับชาติและนานาชาติตลอด 20 กว่าปีที่ผ่านมา

“ด้วยระยะเวลาการทำงานที่ค่อนข้างนาน จึงต้องการนำผลงานเหล่านี้มาร่วมแสดงกับผลงานยุคกลางและยุคใหม่ๆ เพื่อให้นิสิต นักศึกษา และบุคคลทั่วไป ที่สนใจได้เห็นพัฒนาการการทำงานของคนทำงานศิลปะทางด้านภาพพิมพ์ ซึ่งแต่ละช่วงของการทำงานนั้นจะมีความละเอียดและความประณีตที่แตกต่างกัน”

ทั้งนี้ รศ.ทินกร ขยายความถึงภาพว่าสัญลักษณ์และรูปแบบในการแสดงออกของแต่ละยุคก็จะแตกต่างกันไปด้วย อันเกิดจากประสบการณ์ อารมณ์ความรู้สึก และช่วงวัยของแต่ละยุคที่เปลี่ยนไปไม่เหมือนกัน

“แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่เคยเปลี่ยน คือ แนวความคิดและเนื้อหาในการสร้างสรรค์ผลงาน ความเป็นชนบท วิถีชีวิตต่างๆ ยังคงอยู่ ซึ่งการแสดงออกทางศิลปะของศิลปินแต่ละคนก็จะแตกต่างกัน ผลงานของผมจะบ่งบอกความเป็นตัวตนที่เป็นตัวแทนความเป็นไทยพื้นบ้านแบบชนบทในวิถีที่เรียบง่ายอย่างชัดเจน

สิ่งที่ท้าทายในการทำงาน คือ การจะทำอย่างไรให้เนื้อหาเหล่านี้ออกมาเป็นงานศิลปะที่ร่วมสมัยได้ หลักๆ ก็คือการนำสัญลักษณ์จากผลผลิตทางการเกษตรและวิถีชนบทมานำเสนอ โดยสื่อถึงความอุดมสมบูรณ์เป็นสำคัญ ความพิเศษคือการทำให้มันร่วมสมัย เป็นสากล เป็นที่รับรู้ และยอมรับในวงกว้าง ซึ่งจะเห็นได้จากหลายผลงานที่ได้รับรางวัลหรือเผยแพร่ในต่างประเทศด้วย”

อย่างที่กล่าวนิทรรศการศิลปะชุด “สัญลักษณ์ชนบท” มีผลงานศิลปะภาพพิมพ์ผลงานประติมากรรม ตั้งแต่ปี 2535-2561 โดยคัดผลงานชิ้นที่ได้รับรางวัลระดับชาติและระดับนานาชาติ และได้ร่วมแสดงในระดับนานาชาติ เป็นผลงานหลายๆ ช่วงในการทำงานที่ผ่านมา จัดแสดงพร้อมผลงานภาพพิมพ์ชุดใหม่อีก 23 ภาพ ทั้งหมด 91 ผลงานรวมเป็นเวลาถึง 26 ปี ซึ่งจะเห็นพัฒนาการของตัวงานจากอดีตสู่ปัจจุบันได้อย่างเด่นชัด รศ.ทินกร ชี้ถึงอนาคตการทำงานของศิลปะตัวเองว่า

“ในแง่ของการทำงานศิลปะก็ยังต้องทำงานต่อไปในฐานะศิลปินผู้สร้างสรรค์ผลงาน ในขณะเดียวกันก็ต้องถ่ายทอดความรู้ สอนหนังสือต่อไปในฐานะอาจารย์สอนศิลปะด้วย ซึ่งต้องทำควบคู่ไปกับการพัฒนาผลงานอย่างต่อเนื่องไม่หยุดนิ่ง

นอกจากนี้ สิ่งที่ฝันหรือวางแผนมานานแล้ว แต่อาจยังไม่สามารถทำได้จริงในช่วงเวลาที่ผ่านมาเพราะติดภารกิจด้านการสอนและงานต่างๆ มากมาย ก็คือการวางแผนจะทำพื้นที่กิจกรรมทางศิลปะที่บ้านเกิด จ.เลย เป็นพื้นที่สำหรับสะสมผลงานจิตรกรรม ภาพพิมพ์ และประติมากรรมของตัวเอง รวมถึงมีพื้นที่แสดงงานหมุนเวียนและพื้นที่เวิร์กช็อปสำหรับทำงานศิลปะของศิลปินทั้งไทยและต่างประเทศ รวมทั้งนักศึกษาศิลปะด้วย ไม่ใหญ่ไม่เล็กตามกำลังที่พอจะทำได้ ให้เป็นพื้นที่ศิลปะเป็นแหล่งเรียนรู้ในชุมชนสำหรับนักศึกษาและบุคคลทั่วไปที่สนใจ”

อัตลักษณ์ภาพพิมพ์ของอาจารย์โดดเด่นเป็นที่ยอมรับทั้งในไทยและนานาชาติ โดยเฉพาะความเป็นพื้นถิ่นรวมถึงความฟุ้งฝัน รศ.ทินกร อยากให้คนมาเสพงานศิลป์ของเขากันเยอะๆ

“ในฐานะศิลปินผู้สร้างสรรค์ผลงานแบบไทยร่วมสมัย ต้องการให้ผู้มาชมนิทรรศการเห็นว่าการแสดงผลงานศิลปะแต่ละครั้งของศิลปินแต่ละคนเป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่ ต้องมีการวางแผน มีการเตรียมการอย่างละเอียดเป็นขั้นเป็นตอน จึงอยากให้นักศึกษา เยาวชน หรือบุคคลที่สนใจ มาชมนิทรรศการกันมากๆ ให้เห็นผลงานที่เป็นการแสดงออกทางด้านศิลปะภาพพิมพ์แบบร่วมสมัยที่เทียบเท่าสากล หรือเป็นที่ยอมรับในต่างประเทศ

แม้จะมีเนื้อหาเฉพาะถิ่นแบบชนบทไทยๆ แต่ก็สามารถใช้เทคนิควิธีในการสื่อความหมายให้คนทั่วโลกรับรู้ได้ หากเป็นนักศึกษามาชมก็จะได้แรงบันดาลใจไปต่อยอดผลงานของตนเอง ทั้งด้านเทคนิค รูปแบบ และเนื้อหา โดยสามารถศึกษาจากตัวอย่างผลงานที่มีเนื้อหาเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน เริ่มต้นจากจุดเล็กๆ แต่ค่อยๆ พิเศษและยิ่งใหญ่ได้ ซึ่งการทำงานศิลปะก็เหมือนการระเบิดจากข้างใน

หลายคนอาจมองว่างานเกี่ยวกับชนบทเชย ล้าสมัย ซ้ำซาก แต่ถ้าใครมาชมนิทรรศการก็จะได้เห็นผลงานที่หลากหลายรับกลิ่นอายชนบทผสมผสานกับจินตนาการจากสัญลักษณ์ที่ปรากฏในผลงาน ตั้งแต่งานที่ละเอียดประณีตในยุคเริ่มต้น จนค่อยๆ คลี่คลายปลดปล่อยความเป็นตัวตนที่มีความสุขอย่างเรียบง่ายพอเพียงเช่นผลงานในยุคปัจจุบัน”

นิทรรศการจัดแสดงตั้งแต่วันที่ 2-31 ส.ค. 2561 เปิดให้เข้าชมวันจันทร์-เสาร์ เวลา 09.00-16.30 น. ปิดวันอาทิตย์และวันหยุดนักขัตฤกษ์ สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม เฟซบุ๊กเพจ : Psg Art Gallery

รศ.ทินกร ทิ้งท้ายว่า ถ้ามีนักศึกษาหรือบุคคลที่สนใจศิลปะมาดูเป็นกลุ่มๆ เขายินดีที่จะนำชมและอธิบายทุกชิ้นผลงาน โดยกรุณาแจ้งก่อนล่วงหน้า