เปิดดุษฎีนิพนธ์มือปราบช่องทางกำจัดซุ้มมือปืน

เป็นตำราอีกเล่มหนึ่งที่จะนำไปสู่การกวาดล้างกลุ่มมือปืนรับจ้างที่ออกรับงานอย่างป่าเถื่อนและชุกชุม

โดย วัสยศ งามขำ

โดยเฉพาะในช่วงเลือกตั้ง เมื่อนายตำรวจมือปราบอย่าง พล.ต.ต.ชัยวัฒน์ เกตุวรชัย ปัจจุบันนั่งเก้าอี้เป็นผู้บังคับการกองบังคับการปราบปรามการกระทำผิดเกี่ยวกับการค้ามนุษย์ (บก.ปคม.) ได้จัดทำดุษฎีนิพนธ์ที่มีเนื้อหาสาระเกี่ยวกับปัญหามือปืนรับจ้างและทางแก้ไขเป็นการเฉพาะ

จึงเลี่ยงไม่ได้ที่จะนำสาระของดุษฎีนิพนธ์เล่มนี้มาเปิดเผย ให้คนเดินถนนทั่วไปที่อยู่นอกวงการสีกากีและวงการเสือสิงห์กระทิงแรดจะได้รู้ว่ามือปืนรับจ้างมาจากไหน ? พวกเขาเป็นใคร ?

พล.ต.ต.ชัยวัฒน์ สังกัดกองบังคับการปราบปรามมาอย่างยาวนานตั้งแต่เป็นสารวัตรจนถึงรองผู้บังคับการ เขาพิชิตคดีสำคัญมานับครั้งไม่ถ้วน เริ่มตั้งแต่คดีจ้างวานฆ่าอดีตประธานศาลฎีกา ประมาณ ชันซื่อ และคดีจ้างวานฆ่าอดีต สส.ราชบุรี กอบกุล นพอมรบดี หรืออย่างคดีคาร์บอมบ์ลอบสังหารอดีตนายกฯ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร เขาก็มีส่วนร่วมในการคลี่คลายคดี

ดุษฎีนิพนธ์เล่มนี้จัดทำในหัวข้อ มาตรการในการปราบปรามมือปืนรับจ้าง : ศึกษาเฉพาะกรณี “ซุ้มมือปืน” ในสาขาวิชาการบริหารงานยุติธรรมและสังคม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต

ทั้งนี้ ในบทสรุปและข้อเสนอแนะของงานวิจัย ระบุไว้ว่า มือปืนรับจ้างส่วนมากจะมาจากบุคคลที่มีสถานภาพทางสังคมและเศรษฐกิจค่อนข้างต่ำ มีปัญหาครอบครัว มีระดับการศึกษาต่ำ และไม่มีอาชีพ มีบุคลิกภาพไม่เกรงกลัวใคร ไม่ชอบให้ใครมาข่มเหงรังแก มีโอกาสหาทักษะในการฆ่าคนหรือทำร้ายบุคคลอื่น จึงผันตนเองกลายมาเป็นมือปืนรับจ้าง ในระยะเริ่มต้นประมาณ 1020 ปีผ่านมาแล้ว

“ที่ผ่านมามือปืนรับจ้างจะทำงานคนเดียวไม่มีสังกัด ต่อมาเกิดปรากฏการณ์กลุ่มผู้มีอิทธิพลขึ้นในสังคมไทยแสวงหาธุรกิจที่มิชอบด้วยกฎหมาย เช่น บ่อนการพนัน ซ่องโสเภณี การทำลายทรัพยากร การค้าสิ่งของผิดกฎหมาย ตลอดจนการค้ายาเสพติด ฯลฯ ผู้มีอิทธิพลจะใช้อำนาจและบารมีทั้งทางกฎหมาย การเมือง และนอกกฎหมาย เพื่อรักษาผลประโยชน์ของตนเอง ทำให้ต้องรวบรวมมือปืนรับจ้างเข้ามาเป็นลูกน้องหรือพรรคพวก และพัฒนารูปแบบการรวมกลุ่มเป็นซุ้มมือปืน” นายตำรวจมือปราบ บอก

สาเหตุของคดีมือปืนรับจ้างจากดุษฎีนิพนธ์เล่มนี้ พบว่า เกิดจากความขัดแย้งระหว่างบุคคลหรือกลุ่มบุคคล ทั้งสิ่งผิดกฎหมายและความขัดแย้งทางการเมือง โดยเฉพาะการเมืองระดับท้องถิ่น เนื่องจากเป็นกลยุทธ์หนึ่งที่สามารถเอาชนะคู่แข่งขันทางการเมืองได้ นอกเหนือจากการซื้อเสียงจากประชาชน

จากการศึกษาของ พล.ต.ต.ชัยวัฒน์ ยังพบความน่ากลัวและน่าวิตกกังวลด้วย เนื่องจากพบว่าคดีมือปืนรับจ้างจะมีแนวโน้มสูงขึ้น ทั้งในด้านปริมาณและความรุนแรง การฆ่ากันจะเกิดขึ้นโดยไม่เลือกเวลาหรือสถานที่ และจะมีการใช้อาวุธที่ร้ายแรง

ทั้งนี้ คดีมือปืนรับจ้างที่เพิ่มขึ้นสะท้อนให้เห็นปรากฏการณ์สำคัญ 2 ประเภท คือ 1.ผู้มีอิทธิพลในไทยมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น และการแสวงหาผลประโยชน์ที่ผิดกฎหมายมีมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องบ่อนการพนัน การค้ามนุษย์ การเรียกค่าคุ้มครอง และ 2.ธุรกิจหรือกิจกรรมที่ถูกกฎหมายในสังคมไทยมีความขัดแย้งทางธุรกิจมากขึ้น โดยที่กลไกทางกฎหมายไม่สามารถสร้างระบบการแข่งขันที่เป็นธรรมหรือพัฒนากลไกทางการตลาดได้อย่างเหมาะสม ส่วนมากจะเป็นธุรกิจด้านอสังหาริมทรัพย์ ธุรกิจก่อสร้าง การแข่งขันทางการเมือง

จากการวิเคราะห์สามารถสรุปได้ว่า มือปืนรับจ้างจะคงมีอยู่ต่อไป ตราบใดที่สังคมไทยยังมีผู้มีอิทธิพลและความขัดแย้งทางธุรกิจ แม้ตำรวจจะจับกุมหรือสามารถวิสามัญฆาตกรรมมือปืนรับจ้างได้จำนวนมาก แต่ก็ยังคงมีบุคคลก้าวเข้ามาเป็นมือปืนรับจ้างทดแทน ท่อนหนึ่งในดุษฎีนิพนธ์ที่สรุปไว้อย่างน่าหวาดวิตก

จากการศึกษาของ พล.ต.ต.ชัยวัฒน์ ยังพบด้วยว่า ตำรวจมีปัญหาอุปสรรคจำนวนมากในการสืบสวนปราบปรามคดีมือปืนรับจ้าง เนื่องจากคนร้ายที่กระทำผิดคดีมือปืนรับจ้างจะทำงานกันเป็นทีม และมีการวางแผนกันเป็นอย่างดี มีการแบ่งขั้นตอนการทำงานอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่การติดต่อ การจ้างวาน การหาข่าว การลงมือสังหารเหยื่อ การหลบหนี และการทำลายพยานหลักฐาน ดังนั้นการสืบสวนสอบสวนคดีมือปืนรับจ้างหน่วยงานที่รับผิดชอบต้องมีความพร้อม

พล.ต.ต.ชัยวัฒน์ เสนอในดุษฎีนิพนธ์ว่า ในปัจจุบัน สำนักงานตำรวจแห่งชาติ (สตช.) ไม่มีหน่วยงานที่รับผิดชอบคดีมือปืนรับจ้างโดยเฉพาะ ทำให้ตำรวจท้องที่ซึ่งไม่มีความพร้อมต้องเข้ามารับผิดชอบสอบสวนคดีมือปืนรับจ้าง เป็นเหตุให้การสืบสวนสอบสวนไม่มีประสิทธิภาพ จึงเสนอมาตรการปราบปรามมือปืนรับจ้างอย่างเป็นรูปธรรม ตั้งแต่การจัดตั้งหน่วยงานใหม่รับผิดชอบการปราบปรามผู้มีอิทธิพลและมือปืนรับจ้างโดยเฉพาะ เป็นหน่วยงานระดับกองบังคับการขึ้นตรงต่อ สตช. เพื่อปรับปรุงกระบวนการสืบสวนสอบสวนและงบประมาณ ตลอดจนมาตรการที่หน่วยงานต้องดำเนินการ

วิธีการปัจจุบัน สตช.จะใช้วิธีตั้งชุดเฉพาะกิจขึ้นมา และรวบรวมตำรวจมือดีเข้ามาคลี่คลายคดี แต่ต่อไปหากตำรวจพวกนี้เกษียณราชการไป หรือตายไป แล้วใครจะมาทำงานนี้แทน ดังนั้นจำเป็นที่จะต้องตั้งหน่วยงานที่มีมาตรฐานขึ้นมาเป็นการเฉพาะ

เขาสรุปไว้ในตำราเล่มนี้ด้วยว่า หนึ่งในอุปสรรคหลายประการนอกเหนือจากนิติวิทยาศาสตร์ ข้อกฎหมาย หรือการที่ต้องเสาะหาพยานแล้ว ยังพบว่าอุปสรรคสำคัญอีกประการหนึ่งที่ทำให้การสืบสวนปราบปรามมือปืนรับจ้างไม่ประสบผลสำเร็จนั้น ปัญหาด้านการแทรกแซงจากการเมือง ซึ่งคดีมือปืนรับจ้างที่กระทำโดยมือปืนสังกัดซุ้มมือปืนจะได้รับความคุ้มครองจากแกนนำ หรือหัวหน้าซุ้มมือปืนไม่ให้ถูกดำเนินคดี และหัวหน้าซุ้มมือปืนมักจะเป็นผู้มีอิทธิพล มีฐานะทางเศรษฐกิจและสังคม ประกอบอาชีพที่สุจริตผสมกับอาชีพที่ไม่ถูกกฎหมาย เช่น หวยเถื่อน บ่อนการพนัน เรียกค่าคุ้มครอง ฯลฯ บางคนเป็นนักการเมืองระดับท้องถิ่น หรือเป็นหัวคะแนนคนสำคัญของนักการเมืองระดับประเทศ

ท้ายสุดเขาเสนอไว้ในดุษฎีนิพนธ์ว่า การป้องกันและปราบปรามมือปืนรับจ้างให้หมดไปจากสังคมไทยหรือเหลืออยู่น้อยที่สุด ในทางทฤษฎีต้องแก้ไขที่สาเหตุ คือ การกำจัดกลุ่มผู้มีอิทธิพลและการพัฒนาระบบธุรกิจให้มีกลไกตลาดที่เปิดโอกาสให้มีการแข่งขันอย่างเป็นธรรม

โดยประการแรก ต้องปราบปรามผู้มีอิทธิพลในสังคมไทย ประการที่สอง ต้องพัฒนาระบบธุรกิจให้มีกลไกที่สร้างการแข่งขันอย่างเป็นธรรม เนื่องจากธุรกิจเหล่านี้มีการแข่งขันนอกกติกา หรือนอกระบบกฎหมายอย่างรุนแรง หากทำได้การลดลงของมือปืนรับจ้างย่อมไปในทิศทางที่ดีขึ้น