สภาฯ รับร่างกฎหมายจัดตั้ง "กองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษา”

ที่รัฐสภา นางสาวศุภมาส อิศรภักดี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ได้รับมอบหมายจากคณะรัฐมนตรี (ครม.) เสนอร่างพระราชบัญญัติเกี่ยวกับการจัดตั้งกองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษา จำนวน 4 ฉบับ ได้แก่

1) ร่างพระราชบัญญัติการอุดมศึกษา (ฉบับที่..) พ.ศ. ....

2) ร่างพระราชบัญญัติการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ การวิจัยและนวัตกรรม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....

3) ร่างพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....

4) ร่างพระราชบัญญัติสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....

โดยสาระสำคัญของการเสนอร่างกฎหมายทั้ง 4 ฉบับอยู่ที่การแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติการอุดมศึกษา พ.ศ. 2562 เพื่อเพิ่มบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับการจัดตั้ง “กองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษา” โดยมีจุดมุ้งเน้นเพื่อพัฒนาความเป็นเลิศของสถาบันอุดมศึกษา และผลิตกำลังคนระดับสูงเฉพาะทางตามความต้องการของประเทศ ซึ่งจะเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการผลิตกำลังคนที่ตรงตรงกับโจทย์การพัฒนาประเทศ สอดคล้องกับพลวัฒน์ของโลกที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว อีกทั้งยังช่วยส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพคนตลอดช่วงชีวิต ครอบคลุมคนทุกกลุ่ม ให้เข้าถึงการอุดมศึกษาที่มีคุณภาพ ทุกที่ทุกเวลา ในค่าใช้จ่ายที่เข้าถึงได้

การจัดการศึกษาในระดับอุดมศึกษาเพื่อตอบสนองต่อความต้องการของประเทศ การเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ และการสร้างความเป็นเลิศในสรรพวิทยาการจำเป็นต้องมี “กองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษา” เป็นกลไกหลักเพื่อทำหน้าที่จัดสรรงบประมาณและกำกับติดตามให้การพัฒนาความเป็นเลิศของสถาบันอุดมศึกษาและการส่งเสริมการผลิตกำลังคนระดับสูงเฉพาะทางบรรลุวัตถุประสงค์ตามความต้องการของประเทศอย่างแท้จริง จึงเป็นที่มาของการที่กระทรวง อว. ได้เสนอให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายว่าด้วยการอุดมศึกษา เพื่อให้มีการจัดตั้งกองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษาขึ้น โดยมีสาระสำคัญ คือ

1) กำหนดให้การจัดสรรงบประมาณสำหรับงบลงทุนและงบเงินอุดหนุนจากกองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษา เพื่อนำมาใช้ในการพัฒนาความเป็นเลิศของสถาบันอุดมศึกษา และการผลิตกำลังคนระดับสูงเฉพาะทางตามความต้องการของประเทศ

2) กำหนดให้มีการจัดตั้งกองทุนเพื่อพัฒนาการอุดมศึกษาขึ้น เพื่อเป็นทุนหมุนเวียนในสำนักงานปลัดกระทรวง อว. โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาความเป็นเลิศของสถาบันอุดมศึกษาตามความต้องการของประเทศ และการผลิตกำลังคนระดับสูงเฉพาะทางตามความต้องการของประเทศ เป็นต้น

3) กำหนดให้มีคณะกรรมการบริหารกองทุน มีหน้าที่และอำนาจในการบริหารกองทุนให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของกองทุนและระเบียบที่สภานโยบายกำหนด

4) ให้มีสำนักงานบริหารกองทุนในสำนักงานปลัดกระทรวง เพื่อรับผิดชอบงานธุรการ และกำหนดวิธีการจัดสรรเงินกองทุนต้องเป็นไปตามคำรับรองการปฏิบัติตามเงื่อนไขของการรับเงินอุดหนุนการพัฒนาการอุดมศึกษาระหว่างสำนักงานปลัดกระทรวง อว. และสถาบันอุดมศึกษาที่ได้รับการจัดสรรงบประมาณจากกองทุน และมีคณะกรรมการตรวจสอบทำหน้าที่ตรวจสอบการบริหารกองทุนและสำนักงานบริหารกองทุน รวมถึงคณะกรรมการติดตามและประเมินผลการพัฒนาการอุดมศึกษาที่มีหน้าที่อรายงานผลต่อคณะกรรมการบริหารเงินกองทุน คณะกรรมการอุดมศึกษาและรัฐมนตรี เพื่อเสนอต่อสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติต่อไป