149 ชุมชนผ่านประเมิน เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและสมุนไพร
กรมการแพทย์แผนไทยฯ ชูจุดขายแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและสมุนไพร หวังให้เป็นจุดหมายปลายทางของนักท่องเที่ยวทั้งไทยและต่างชาติที่ต้องการฟื้นฟูสุขภาพกายและสุขภาพจิต ล่าสุด ผ่านการประเมินทั้งหมด 149 แห่งทั่วประเทศไทย สร้างรายได้ให้ชุมชนกว่า 50 ล้านบาท
ดร.ภญ.มณฑกา ธีรชัยสกุล ผู้อำนวยการกองสมุนไพรเพื่อเศรษฐกิจ เปิดเผยว่า จากแผนปฏิบัติการด้านสมุนไพรแห่งชาติ ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2566 – 2570 กำหนดให้มียุทธศาสตร์นำสมุนไพรสร้างอาชีพ สร้างรายได้ในระดับพื้นที่เป้าหมายเมืองสมุนไพร 16 จังหวัด เพิ่มมูลค่าแก่ชุมชน แบ่งเป็น 3 กลุ่มต่อยอด GDP จังหวัด
- กลุ่มเกษตรวัตถุดิบ เน้นการปลูกและผลิตวัตถุดิบสมุนไพรให้ได้มาตรฐาน
- กลุ่มอุตสาหกรรม เน้นการยกระดับโรงงานให้มีมาตรฐาน และ
- กลุ่มท่องเที่ยว เน้นการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ เป็นความเชื่อมโยงของการพัฒนาสมุนไพร ตลอดทั้งห่วงโซ่คุณค่า ต้นน้ำ กลางน้ำ ปลายน้ำ กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก มุ่งพัฒนา และส่งเสริมให้ประชาชนทุกคนมีสุขภาพที่ดีจากองค์ความรู้และภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร
โดยด้านท่องเที่ยว กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ร่วมกับกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา และเครือข่าย พัฒนาเกณฑ์ประเมินแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและสมุนไพร ปัจจุบันมีแหล่งท่องเที่ยวที่ได้รับมาตรฐานชุมชนโฮมสเตย์ ต่อยอดผ่านการประเมินทั้งสิ้น 149 แห่งทั่วประเทศ สร้างรายได้ให้ชุมชนกว่า 50 ล้านบาท
สำหรับชุมชนที่มีแหล่งท่องเที่ยว เน้นแหล่งธรรมชาติ และวิถีชุมชน เช่น หมู่บ้านอาลึ จังหวัดสุรินทร์ ชูจุดเด่นวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของชุมชนพื้นบ้าน นำสมุนไพรท้องถิ่น “ว่านเปราะหอม” มาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์
แหล่งท่องเที่ยวที่มีอาหารถิ่นสุขภาพ เช่น สำรับจันท์ ของจันทบุรีที่ได้มีการต่อยอดสมุนไพรท้องถิ่นมาจัดทำเป็นอาหารเพื่อสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็น ตุ๋นแกงชะมวงมะปี๊ด ห่อหมกปลาใบพริกไทยอ่อน หรือ ข้าวผัดพริกเกลือกระวาน
นอกจากนี้ยังมีแหล่งท่องเที่ยวที่ได้มีการนำเสนอบริการนวดเปลือกหอย ภูมิปัญญาพื้นบ้านจังหวัดกระบี่ สำหรับการดูแลสุขภาพ รวมถึงการนำสมุนไพรท้องถิ่นมาพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์สำหรับให้นักท่องเที่ยวได้ใช้ในแหล่งท่องเที่ยว และได้ซื้อกลับเป็นของฝาก เช่น ครีมขัดผิว ยาสระผมจากส้มซ่าซึ่งเป็นสินค้า OTOP ของชุมชน บ้านวังส้มซ่า , ผลิตภัณฑ์แปรรูปจากกล้วย ของ Banana Land จังหวัดเลย เป็นต้น
รายชื่อตัวอย่างชุมชนที่ผ่านการประเมินในปี 2567 อาทิเช่น
- เมืองสุขภาพศรีชัยยะปุระ จังหวัดกาญจนบุรี
- บ่อเกลือในภู จังหวัดขอนแก่น
- ศูนย์การเรียนรู้กระวานทับไทรจันทบูร จังหวัดจันทบุรี
- บ้านร้อยเสา ชุมชนตะเคียนเตี้ย จังหวัดชลบุรี
- ท่องเที่ยวชุมชนบ้านปางห้า จังหวัดเชียงราย
- ชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านไร่กองขิงโฮมสเตย์ จังหวัดเชียงใหม่
- วิสาหกิจชุมชนเลี้ยงปลากระชังบ้านพรุจูด จังหวัดตรัง
- วิสาหกิจชุมชนโฮมสเตย์บ้านน้ำเชี่ยว จังหวัดตราด
- สวนสามพราม จังหวัดนครปฐม
- วิสาหกิจชุมชนกลุ่มชีววิถีตามแนวพระราชดำริฯ เศรษฐกิจพอเพียยงบ้านคลองปลากั้ง จังหวัดนครราชสีมา
- เพ็ชรคีรีโฮมสเตย์ หมู่บ้านคีรีวง จังหวัดนครศรีธรรมราช
- หมู่บ้านจุฬาภรณ์พัฒนา 12 จังหวัดนราธิวาส
- อภัยภูเบศร์ เดย์ สปา จังหวัดปราจีนบุรี
- ชุมชนท่องเที่ยวทรายขาว จังหวัดปัตตานี
- ศูนย์การเรียนรู้วาเบลล์ล่าซ์ จังหวัดพิจิตร
- ชุมชนบ้านหอกลองท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ศูนย์การเรียนรู้โฮมสเตย์ จังหวัดพิษณุโลก
- ไร่แสนดีเกษตรทฤษฎีใหม่ จังหวัดมหาสารคาม
- ชุมชนแห่งการเรียนรู้ตำบลอีง่อง จังหวัดร้อยเอ็ด
- วิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์กลุ่มหอมมะหาด จังหวัดระยอง
- ไร่สุขพ่วง จังหวัดราชบุรี
- ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์บ้านพองหนีบ จังหวัดเลย
- ศูนย์บริการสาธารณสุขหาดใหญ่ชีวาสุข จังหวัดสงขลา
- บางไทรเมืองสมุไนพรสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี
- ท่องเที่ยวชุมชนบ้านเดื่อ จังหวัดหนองคาย
- แพนด้าแคมป์ จังหวัดอุทัยธานี