มะเร็งลำไส้ใหญ่พบเป็นอันดับ 1 ในชายไทย! แนะอายุ 50 ปีควรตรวจ

สถิติจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ แสดงให้เห็นถึงความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็งลำไส้ว่า โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงพบมากเป็นอันดับ 1 ในเพศชายและอันดับ 3 ในเพศหญิง (สถิติสถาบันมะเร็งแห่งชาติ) และมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง

อัตราเสียชีวิต เฉลี่ยวันละ 15 คน (ปีละ 5,476 คน) และผู้ป่วยใหม่ เฉลี่ยวันละ 44 คน (ปีละ 15,939 คน)

สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงเกิดจากอายุที่มากขึ้น พฤติกรรมการบริโภคอาหารและการดำเนินชีวิตประจำวันที่เปลี่ยนแปลงไป รวมถึงประวัติพันธุกรรมในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง ยิ่งเพิ่มโอกาสให้มีความเสี่ยงสูงขึ้น

 

เรืออากาศเอกนายแพทย์สมชาย ธนะสิทธิชัย ผู้อำนวยการสถาบันมะเร็งแห่งชาติ กล่าวว่า โดยทั่วไปโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงมีอุบัติการณ์เพิ่มสูงขึ้นในกลุ่มอายุ 50 ปีขึ้นไป ปัจจัยสำคัญคือการรับประทานโดยเฉพาะอาหารกลุ่มเนื้อแดง ได้แก่ เนื้อวัว เนื้อหมูที่ผ่านการแปรรูปหรือปรุงด้วยความร้อนสูงเป็นเวลานาน ปิ้งย่างจนไหม้เกรียม อาหารที่มีไขมันสูง  น้ำตาล ที่ปรุงแต่งมากเกินไป การไม่ออกกำลังกายขาดการเคลื่อนไหวที่เพียงพอ ดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่

 

รวมถึงผู้มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงหรือโรคทางพันธุกรรมที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ FAP (FAMILIAL ADENOMATOUS POLYPOSIS) โรคนี้ทำให้มีการเกิดติ่งเนื้อจำนวนมากในลำไส้ ถ้าไม่รักษาจะพัฒนากลายเป็นมะเร็ง,  LYNCH SYNDROME เป็นโรคทางพันธุกรรมที่เพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งหลายชนิด รวมถึงมะเร็งลำไส้ใหญ่,  MUTYH-ASSOCIATED POLYPOSIS (MAP) เป็นอีกหนึ่งความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ทำให้มีการเกิดติ่งเนื้อในลำไส้

 

ดังนั้น ผู้ที่มีประวัติความผิดปกติทางพันธุกรรมในครอบครัวควรเข้ารับการตรวจสุขภาพเพื่อค้นหาความเสี่ยงเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ

 

 

อาการและวิธีการรักษา

นายแพทย์กิตินัทธ์ ทิมอุดม นายแพทย์ชำนาญการด้านศัลยกรรมมะเร็งระบบทางเดินอาหารและตับ สถาบันมะเร็งแห่งชาติ  ให้ข้อมูลว่ามะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงระยะเริ่มต้นมักไม่พบอาการชัดเจน แต่เมื่อโรคลุกลาม อาจมีอาการ เช่น ท้องผูกเรื้อรัง ท้องผูกสลับท้องเสีย การมีเลือดหรือมีมูกปนมาในอุจจาระ ปวดท้อง น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ เป็นต้น

สำหรับวิธีการรักษาขึ้นอยู่กับระยะของโรค ได้แก่ การผ่าตัดเพื่อนำเนื้องอกมะเร็งออกทั้งหมด รวมถึงต่อมน้ำเหลือง, การรักษาด้วยเคมีบำบัด เพื่อทำลายเซลล์มะเร็งที่เหลืออยู่หลังการผ่าตัด หรือเพื่อลดขนาดเนื้องอกก่อนผ่าตัด และรักษาโรคในระยะแพร่กระจาย, การรักษาด้วยรังสี เพื่อลดขนาดของเนื้องอกก่อนผ่าตัด หรือลดการเป็นกลับซ้ำหลังผ่าตัด

ดังนั้น การเข้ารับการตรวจประเมินเพื่อค้นหาความเสี่ยงจึงเป็นวิธีการที่สามารถป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงได้ แนะนำให้เริ่มตรวจเมื่ออายุ 50 ปี โดยการตรวจหาเม็ดเลือดแดงแฝงในอุจจาระ (FECAL IMMUNOCHEMICAL TEST : FIT) สามารถตรวจได้ว่ามีเลือดออกในทางเดินอาหารหรือไม่ การตรวจด้วยวิธีนี้เป็นประจำจะช่วยลดการเสียชีวิตจากมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ การส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ (COLONOSCOPY) เป็นวิธีการตรวจคัดกรองที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด วิธีนี้จะช่วยให้เห็นภาพภายในลำไส้ใหญ่ทั้งหมดและสามารถเก็บชิ้นเนื้อที่สงสัยส่งตรวจทางพยาธิวิทยาได้ 

 

 

วิธีการป้องกัน หากไม่อยากป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่

วิธีการป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง เริ่มได้ตั้งแต่

1. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่
2. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
3. หลีกเลี่ยงอาหารเนื้อแดงแปรรูป ปิ้งย่างจนไหม้เกรียม
4. งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
5. งดสูบบุหรี่
6. ควบคุมน้ำหนักไม่ให้อ้วน
7. ทำสุขภาพให้แข็งแรงจะช่วยให้ห่างไกลทั้งจากโรคร้ายนี้และโรคไม่ติดต่อเรื้อรังอื่นๆ

 

ทั้งนี้ มะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงเป็นโรคที่สามารถป้องกันและรักษาได้หากตรวจพบเจอแต่เนิ่น ๆ ความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับความผิดปกติทางพันธุกรรมมีความสำคัญในการบริหารจัดการความเสี่ยง การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตและเข้ารับการตรวจสุขภาพเพื่อคัดกรองค้นหาความเสี่ยงอย่างสม่ำเสมอเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง