ETDA ถกปัญหาแพลตฟอร์มจีนบุกไทย คาดได้ข้อสรุป ก.ย.นี้

นายชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือ ETDA เปิดเผยว่า ETDA เตรียมยกระดับการกำกับดูแลแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีนที่เข้ามาทำธุรกิจในไทย โดยเน้นความร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างความโปร่งใสและความเป็นธรรมในการแข่งขัน รวมถึงการคุ้มครองผู้บริโภคให้ได้รับสินค้าที่มีคุณภาพ ภายใต้พระราชกฤษฎีกา (พ.ร.ฎ.) การประกอบธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล. ที่ต้องแจ้งให้ทราบ พ.ศ.2565 ซึ่ง ETDA มีหน้าที่หลักในการกำกับดูแลแพลตฟอร์มดิจิทัลให้ดำเนินงานอย่างโปร่งใสและเป็นธรรม 

แม้ว่าขอบเขตของกฎหมายฉบับนี้จะไม่สามารถบังคับให้ร้านค้าบนแพลตฟอร์มต้องมาจดทะเบียนได้โดยตรง เนื่องจากกฎหมายเน้นการกำกับแพลตฟอร์มมากกว่าร้านค้าบนแพลตฟอร์ม แต่ ETDA กำลังพยายามทำงานร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อหามาตรการเสริมที่สามารถนำมาใช้ได้จริง เช่น การขอความร่วมมือให้แพลตฟอร์มในการส่งข้อมูลร้านค้าที่อยู่บนแพลตฟอร์ม รวมถึงการเพิ่มมาตรการในการยืนยันตัวตนของผู้ซื้อและผู้ขาย เพื่อให้มั่นใจในความปลอดภัยและความน่าเชื่อถือ

รวมถึง การตรวจสอบมาตรฐานสินค้าที่จำหน่ายบนแพลตฟอร์ม ที่ต้องได้รับการรับรองมาตรฐานจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (มอก.) เพื่อป้องกันการจำหน่ายสินค้าที่ไม่ได้มาตรฐาน พร้อมกับการจัดให้มีมาตรการรับมือกับการกระทำผิดกฎหมาย เช่น การนำสินค้าที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐานออกจากแพลตฟอร์ม และการติดตามจับกุมผู้กระทำผิด

นอกจากนี้ ETDA ยังร่วมมือกับสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ในการพัฒนาระบบบริการ Cash on Delivery (COD) เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการซื้อขายออนไลน์ โดยกำหนดให้ขนส่ง ต้องรักษาเงินไว้ 5 วัน หากผู้บริโภคพบว่า สินค้าที่ได้รับไม่ตรงตามที่สั่งซื้อ สามารถเรียกคืนเงินได้ ทำให้เงินยังไม่ถึงมือผู้ขายจนกว่าจะมีการยืนยันความพึงพอใจของผู้บริโภค

นายชัยชนะ กล่าวว่า ตอนนี้ยังไม่มีผู้เสียหาย แจ้งร้องเรียน TEMU เข้ามา หลังจากมีการจดแจ้งขอเปิดแพลตฟอร์มกับ ETDA เมื่อต้นเดือน ส.ค.67 ที่ผ่านมา ซึ่ง ETDA ต้องการข้อมูลที่เป็นรูปธรรมและได้รับการยืนยันจากแหล่งที่เชื่อถือได้ เพื่อใช้ในการประเมินความเสี่ยงและวางมาตรการเพิ่มเติม ขณะนี้ ETDA กำลังเตรียมแนวคิดในการยกระดับการกำกับดูแลแพลตฟอร์ม โดยนำเสนอต่อคณะกรรมการร่วมภายใต้ พ.ร.ฎ.แพลตฟอร์มดิจิทัล ซึ่งจะประชุมครั้งแรกในวันที่ 23 ส.ค.67 

เรื่องดังกล่าว นายวิศิษฏ์ วิศิษฏ์สรอรรถ ปลัดกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอี) ในฐานะประธานคณะกรรมการร่วม ให้ ETDA สรุปมาตรการที่สามารถนำไปใช้ได้จริงภายใน 7 วัน ซึ่งคาดว่าจะเห็นแนวทางการดำเนินงานที่ชัดเจนภายในเดือน ก.ย.67 เพื่อให้เกิดการกำกับดูแลที่มีประสิทธิภาพ และสอดคล้องกับสถานการณ์การแข่งขันในปัจจุบัน

อนึ่ง ก่อนหน้านั้น ทั้งช้อปปี้ และ ลาซาด้า ก็ไม่ได้จดทะเบียนนิติบุคคลในประเทศไทย หลายปี จนกระทั่ง ETDA มีกฎหมายบังคับใช้ให้จดแจ้งการทำธุรกิจ แม้ว่า การจดแจ้งการดำเนินธุรกิจ จะไม่สามารถทำให้แพลตฟอร์มดังกล่าวเสียภาษีได้ แต่ท้ายที่สุด ทั้งสองแพลตฟอร์มก็เข้ามาจดทะเบียนดำเนินธุรกิจในประเทศไทย จากการประสานการทำงานร่วมกันทุกภาคส่วน