จีนเตรียมรับรองกลุ่มตอลิบานเป็นรัฐบาลอัฟกัน

US News & World Report รายงานโดยอ้างแหล่งข่าวชาวอเมริกันและหน่วยข่าวกรองต่างประเทศหลายคนว่า จีนพร้อมจะรับรองให้กลุ่มตอลิบานเป็นรัฐบาลที่ชอบธรรมของอัฟกานิสถานหากตอลิบานโค่นรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตยของอัฟกานิสถานสำเร็จ

ก่อนหน้านี้จีนเคยกดดันให้กลุ่มตอลิบานหันมาเจรจาสงบศึกกับรัฐบาลของประธานาธิบดี อัชราฟ ฆานี ของอัฟกานิสถาน และจีนยังร่วมกับประเทศอื่นๆ รวมทั้งสหรัฐรับปากว่าจะไม่ยอมรับรัฐบาลที่มาจากการใช้กำลังทหาร

ทว่าแหล่งข่าวเผยว่า การประเมินทางทหารและข่าวกรองของจีนครั้งใหม่ทำให้รัฐบาลจีนหันมาเตรียมกระชับความสัมพันธ์กับกลุ่มตอลิบาน

การรับรองความชอบธรรมให้กลุ่มตอลิบานของจีนอาจทำให้ความพยายามของประธานาธิบดี โจ ไบเดน ที่จะใช้การคว่ำบาตรจากนานาชาติบีบบังคับให้กลุ่มตอลิบานกลับมาสู่โต๊ะเจรจาหาทางออกทางการเมือง

ด้าน ไทเลอร์ จอสต์ ผู้เชี่ยวชาญด้านจีนจากมหาวิทยาลัยบราวน์เผยว่า มันเป็นกลยุทธ์ที่จีนนำมาเล่น “ถ้าคุณคาดว่ามีความเป็นไปได้สูงที่รัฐบาลใหม่กำลังจะขึ้นสู่อำนาจ การกำหนดเงื่อนไขดังกล่าวอาจเป็นประโยชน์หากคนเหล่านั้นยึดอำนาจสำเร็จ คุณก็อยู่ในตำแหน่งที่ดีที่จะเจรจาต่อรองกับพวกเขา”

“ในกรณีนี้ ความเชื่อมโยงใดๆ ที่อาจเกิดขึ้นระหว่างกลุ่มอิสลามิสต์และซินเจียงน่าจะเป็นประเด็นสำคัญสำหรับผู้มีอำนาจตัดสินใจของจีน ซินเจียงเป็นเรื่องสำคัญสำหรับจีน จีนไม่จำเป็นต้องให้ความสำคัญกับปัจจัยที่สหรัฐมองว่าสำคัญกับอนาคตของอัฟกานิสถานอย่างการเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตยที่ยั่งยืน หรือสิทธิมนุษยชน”

ด้าน เดเรค กรอสแมน นักวิเคราะห์ด้านกลาโหมของ RAND เผยว่า จีนเกี่ยวพันกับอัฟกานิสถานจากการก่อสร้างมอเตอร์เวย์เปชวาร์-คาบูลซึ่งเชื่อมปากีสถานกับอัฟกานิสถานและทำให้คาบูลอยู่ในโครงการเส้นทางสายไหมศตวรรษที่ 21 (Belt and Road Initiative) ของจีน

กรอสแมนเผยอีกว่า จีนยังสร้างถนนสายหลักสู่ฉนวนวาคาน (Wakhan Corridor) เส้นทางเล็กๆที่เชื่อมซินเจียงของจีนกับอัฟกานิสถาน ไปยังปากีสถานและเอเชียกลาง เกื้อหนุนเครือข่ายเส้นทางที่มีอยู่แล้วในภูมิภาค เมื่อสร้างเสร็จเส้นทางเหล่านี้จะช่วยให้จีนบรรลุเป้าหมายเพิ่มการค้ากับภูมิภาคนี้และการสกัดทรัพยากรธรรมชาติในอัฟกานิสถาน

กรอสแมนย้ำว่า จีนจะได้ผลประโยชน์มหาศาลหากตอลิบานขึ้นครองอำนาจในอัฟกานิสถาน

ทั้งนี้ ในช่วง 24 ชั่วโมงที่ผ่านมากลุ่มตอลิบานเข้ายึดเมืองเฮรัตทางตะวันตกและกันดาฮาร์ทางใต้ซึ่งเป็นเมืองใหญ่อันดับ 2 และ 3 ของอัฟกานิสถาน เมื่อรวมกันแล้วขณะนี้ตอลิบานยึดครึ่งหนึ่งของเมืองเอกของอัฟกานิสถานที่มีทั้งหมด 34 เมือง และครอบครองพื้นที่มากกว่า 2 ใน 3 ของประเทศ

Photo by Li Ran / XINHUA / AFP