เจาะ 5 โมเดล AI จีน พลิกโฉมตลาดโลก สร้างความผันผวนตลาดหุ้น
เมื่อโมเดล AI จากจีนกำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว Posttoday ชวนเจาะลึก 5 โมเดล AI จากจีน ผู้เล่นรายสำคัญของตลาดโลกที่ไม่ควรคลาดสายตา
เรียกได้ว่าวงการ AI ของจีนกำลังคึกคักกันสุดเหวี่ยง ด้วยโมเดลใหม่ๆ ที่สามารถแข่งขันกับผู้เล่นชั้นนำจากสหรัฐฯ และสร้างความผันผวนให้กับตลาดหุ้น
หนึ่งในผู้ท้าชิงรายล่าสุดคือ Manus AI ซึ่งเป็น Agentic AI ที่บางคนถึงกับยกให้เป็นภาพฉายซ้ำ "ปรากฏการณ์ DeepSeek"
แต่ Manus ไม่ใช่โมเดล AI จากจีนแค่รายเดียวที่เปิดตัวในเดือนมีนาคมนี้ เพราะ Alibaba และ Baidu ก็ได้เปิดตัวโมเดล AI
ที่บริษัทเคลมว่ามีประสิทธิภาพเทียบเท่าหรือเหนือกว่า DeepSeek แถมยังประหยัดทรัพยากรมากกว่าอีกด้วย
เมื่อโมเดล AI จากจีนกำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว Posttoday ชวนเจาะลึก 5 โมเดล AI จากจีน ผู้เล่นรายสำคัญของตลาดโลกที่ไม่ควรคลาดสายตา
1. R1 จาก DeepSeek
DeepSeek เป็นสตาร์ทอัพ AI จีนรายแรกที่สร้างแรงกระเพื่อมในอุตสาหกรรมนี้ในเดือนมกราคม ส่งผลให้หุ้นกลุ่มเทคโนโลยีของสหรัฐฯ บางส่วนร่วงอย่างหนัก
และจุดประกายคำถามว่าความเป็นผู้นำด้าน AI ของสหรัฐฯ นั้นเริ่มสั่นคลอนแล้วจริงหรือไม่
สตาร์ทอัพแห่งนี้ตั้งอยู่ในเมืองหางโจว ก่อตั้งขึ้นในปี 2023 โดยเหลียง เหวินเฟิง ผู้ประกอบการจากแวดวงกองทุนเฮดจ์ฟันด์
หลังจากทุ่มเงินซื้อชิป Nvidia นับพันชิ้น เหวินเฟิงได้พัฒนาโมเดล Reasoning AI R1 ของ DeepSeek โดยใช้โมเดลพื้นฐาน V3 และฝึกฝนด้วยชิป Nvidia H800 ประมาณ 2,000 ชิ้น
ซึ่งมีต้นทุนรวมราว 5.6 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ตามข้อมูลที่บริษัทได้เปิดเผย
ตัวเลขดังกล่าว ถือว่าเป็นส่วนน้อยนิดเมื่อเทียบกับงบประมาณของบริษัทชั้นนำอย่าง Meta และ OpenAI โดย Mark Zuckerberg เคยกล่าวว่า Meta มีแผนที่จะทุ่มงบกว่า 6 หมื่นล้านดอลลาร์ในปีนี้เพื่อเร่งเครื่องด้านเทคโนโลยี AI เป็นสองเท่า
แม้จะมีต้นทุนที่ต่ำกว่า แต่ DeepSeek อ้างว่าโมเดล R1 สามารถเทียบเคียงได้กับคู่แข่งรายสำคัญอย่าง o1 ของ ChatGPT
ผลกระทบต่อตลาดชิป AI นั้นเกิดขึ้นในทันที โดยหุ้นของ Nvidia ร่วงลงเกือบ 17% ทำให้มูลค่าตลาดหายไปหลายแสนล้านดอลลาร์
อย่างไรก็ตาม R1 ของ DeepSeek ก็มีข้อจำกัดอยู่บ้าง เช่นคำถามและคำตอบที่เกี่ยวข้องกับประเด็นที่มีความละเอียดอ่อนในประเทศจีนจะถูกนำเสนออย่างระมัดระวัง หรือไม่ตอบคำถามแก่ผู้ใช้เลย
2. QwQ-32B จาก Alibaba
Alibaba กลายเป็นผู้เล่นสำคัญที่น่าจับตามองหลังจากเปิดตัวโมเดล QwQ-32B ในรูปแบบโอเพนซอร์สเมื่อต้นเดือนมีนาคม บริษัทกล่าวว่าโมเดลนี้ใช้ข้อมูลในการฝึกฝนน้อยกว่า DeepSeek
การเปิดตัวโมเดล QwQ-32B ส่งผลให้หุ้นของ Alibaba พุ่งขึ้นถึง 8% ในช่วงสองวันแรก ขณะที่หุ้น Nvidia ได้รับผลกระทบอีกระลอก
ปัจจุบัน โมเดลนี้ได้เปิดให้ใช้งานในรูปแบบโอเพนซอร์สบนแพลตฟอร์มต่างๆ รวมถึง Hugging Face โมเดลโอเพนซอร์สที่อนุญาตให้ผู้ใช้ทุกคนสามารถใช้งาน
และแบ่งปันซอฟต์แวร์ได้อย่างอิสระโดยไม่มีข้อจำกัดด้านวัตถุประสงค์
หุ้นของ Alibaba ในฮ่องกงและในนิวยอร์กปรับตัวสูงขึ้นเกือบ 67% แล้วในปีนี้ แม้ว่ามูลค่าตลาดจะยังคงน้อยกว่า Amazon
Alibaba กำลังอยู่ในช่วงขาขึ้นอย่างต่อเนื่อง เมื่อเดือนที่ผ่านมา หุ้นของบริษัทพุ่งสูงขึ้นหลังจากประกาศความร่วมมือกับ Apple เพื่อผนึกฟีเจอร์ AI ให้กับ iPhone ในประเทศจีน
นอกจากนี้ หุ้นบริษัทยังปรับตัวขึ้นอีกครั้ง หลังจากบรรดาผู้นำสายเทคโนโลยีของจีนได้เข้าร่วมหารือกับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง
3. Yuanbao จาก Tencent
ตามรายงานของ Bloomberg แชทบอท AI Yuanbao ของ Tencent สามารถแซงหน้า DeepSeek ด้วยการไต่ขึ้นอันดับหนึ่งในหมวดแอปฟรีที่มีผู้ดาวน์โหลดมากที่สุดบน App Store ของจีนเมื่อต้นเดือนมีนาคมที่ผ่านมา
Tencent มีฐานอยู่ในเมืองเซินเจิ้น เป็นผู้ให้บริการ WeChat แอปโซเชียลมีเดียที่ใหญ่ที่สุดของจีน ซึ่งมีผู้ใช้งานเกือบ 1.4 พันล้านคน
เมื่อเดือนที่แล้ว บริษัทได้เพิ่มปุ่มดาวน์โหลดสำหรับ Yuanbao ใน WeChat ทำให้ผู้ใช้แอปสามารถเข้าถึงแชทบอท AI ได้ง่ายยิ่งขึ้น ตามรายงานจาก South China Morning Post
ปัจจุบัน Yuanbao เป็นแอปฟรีที่มีผู้ดาวน์โหลดมากที่สุดเป็นอันดับสามใน App Store ของจีน รองจาก DeepSeek และ Doubao ของ ByteDance โดย Doubao เป็นแชทบอทที่มีลักษณะคล้ายกับ ChatGPT
นอกจากนี้ รายงานของ Bloomberg เมื่อสัปดาห์ที่แล้วยังระบุเพิ่มเติมว่า Tencent ได้เปิดตัว Hunyuan Turbo edition ซึ่งบริษัทอ้างว่าสามารถให้คำตอบได้เร็วกว่า DeepSeek
4. Manus
Manus เพิ่งจะกลายเป็นกระแส AI ที่มาแรงที่สุดของจีน จากรายงานหลายแหล่ง ระบุว่า Manus ถูกพัฒนาโดยสตาร์ทอัพจีนชื่อ Monica
ซึ่งดูเหมือนจะเป็นบริษัทในเครือของ Butterfly Effect โดยนโยบายความเป็นส่วนตัวของ Manus ระบุว่า Butterfly Effect เป็นบริษัทที่จดทะเบียนในสิงคโปร์
นักวิจัยจาก Monica กล่าวว่า Manus เป็น Agentic AI ที่ทำงานอัตโนมัติได้อย่างสมบูรณ์รายแรกของโลก แตกต่างจากแชทบอททั่วไปที่ต้องมีการป้อนข้อมูลหลายครั้ง
Manus สามารถทำงานที่ซับซ้อนได้ เช่น การคัดกรองเรซูเม่ การวิเคราะห์หุ้น การรวบรวมข้อมูล และแม้กระทั่งการสร้างเว็บไซต์ เพียงแค่ได้รับคำสั่งเดียว
จากข้อมูลบนเว็บไซต์ของ Manus ระบุว่ามีประสิทธิภาพเหนือกว่าโมเดล Deep Research ของ OpenAI ในเกณฑ์มาตรฐาน GAIA ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ใช้เปรียบเทียบประสิทธิภาพของโมเดล AI ต่างๆ
หลังจากเปิดตัวเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ผู้ใช้งานบางส่วนได้ตั้งข้อสงสัยว่า Manus อาจเป็นเพียงส่วนต่อประสาน AI ที่ใช้ประโยชน์จากโมเดลอื่นๆ เช่น Claude 3.5 Sonnet ของ Anthropic
Yichao 'Peak' Ji ผู้ร่วมก่อตั้ง Manus ได้โพสต์ข้อความบน X ว่า Manus AI ใช้ Claude 3.5 Sonnet v1 และมีการปรับแต่งโมเดล Qwen ของ Alibaba เพิ่มเติมเพื่อพัฒนาต่อยอดจนกลายเป็น Manus AI แบบที่เราเห็นในทุกวันนี้
อย่างไรก็ตาม ผู้คนอีกจำนวนไม่น้อยมองว่า Manus นั้นถูกยกย่องเกินจริง เช่น ยังมีการให้ข้อมูลที่ผิดพลาด และวนลูปอย่างไม่มีที่สิ้นสุดระหว่างการทดสอบ
Luiza Jarovsky นักวิจัยด้าน AI ยังได้แสดงความกังวลเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวของข้อมูล โดยตั้งคำถามว่า Manus จัดเก็บข้อมูลไว้ที่ใด และรัฐบาลจีนสามารถเข้าถึงข้อมูลเหล่านั้นได้หรือไม่
จนถึงตอนนี้ ผู้ที่สามารถเข้าใช้งาน Manus ได้ ต้องได้รับคำเชิญเท่านั้น
5. Ernie 4.5 และ Ernie X1 จาก Baidu
Baidu คู่แข่งของ Google ในจีน ได้เปิดตัวโมเดล AI Ernie สองเวอร์ชันในเดือนนี้
Ernie X1 เป็นโมเดลให้เหตุผลที่ Baidu อ้างว่าสามารถ "ให้ประสิทธิภาพเทียบเท่ากับ DeepSeek R1 ในราคาถูกกว่าครึ่ง"
Baidu กล่าวเพิ่มเติมว่าโมเดลนี้มีความสามารถในการทำความเข้าใจ วางแผน ไตร่ตรอง และพัฒนาที่แข็งแกร่งยิ่งกว่าที่เคยเป็นมา
Ernie 4.5 เป็นเวอร์ชันปรับปรุงของโมเดลพื้นฐานของบริษัท ซึ่ง Baidu กล่าวว่า "มีประสิทธิภาพเหนือกว่า GPT-4.5 ในเกณฑ์มาตรฐานหลายรายการ ขณะที่มีราคาเพียง 1% ของ GPT-4.5
ด้วยการเปิดตัวโมเดลที่ได้รับการพัฒนาแล้วนี้ Baidu กล่าวว่าจะผสานรวม Ernie X1 และ Ernie 4.5 เข้ากับเครื่องมือค้นหาและผลิตภัณฑ์อื่นๆ ของบริษัท
Baidu ประกาศบน X ว่าโมเดลพื้นฐานของบริษัทมีกำหนดจะเปิดให้ใช้งานในรูปแบบโอเพนซอร์สตั้งแต่เดือนมิถุนายนนี้เป็นต้นไป