ย้อนประวัติปฐมบท "จุดเทียนชัยถวายพระพร"
ย้อนประวัติจุดเทียนชัยถวายพระพร ครั้งแรก เมื่อ47ปีก่อน จากบันทึกในหนังสือ “ความประทับใจ ใต้เบื้องพระยุคลบาท” โดยร.ต.ประเสริฐ บัวงาม อดีตหัวหน้าศูนย์สาธิตที่ 1 หุบกะพงด้วยความจงรักภักดีของอาสาสมัครรักษาหมู่บ้าน
นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี เป็นประธานในพิธีจุดเทียนถวายพระพรชัยมงคล กล่าวถวายราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติและกล่าวนำถวายพระพรชัยมงคลต่อหน้าพระบรมสาทิสลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 12 สิงหาคม 2567
สำหรับการจุดเทียนชัยถวายพระพร เกิดขึ้นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ.2520 ในรัชสมัย รัชกาลที่ 9 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ร.ต.ประเสริฐ บัวงาม อดีตหัวหน้าศูนย์สาธิตที่ 1 หุบกะพง ได้บันทึกไว้ในหนังสือ “ความประทับใจ ใต้เบื้องพระยุคลบาท” ว่า
“การจัดงานเนื่องในวันเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ปี พ.ศ. 2520 ข้าพเจ้า (ร.ต.ประเสริฐ บัวงาม) ได้พาข้าราชการแต่งกายเต็มยศ และประชาชนแต่งกายสุภาพ สวยงาม มาในงานพิธี ตักบาตรและเลี้ยงพระเช้าที่สหกรณ์การเกษตรหุบกะพง จำกัด และถวายพระพรพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ขอให้พระองค์ทรงพระเจริญ โดยกล่าวว่า
"วันนี้เป็นวันมหามงคลอุดมฤกษ์ ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชสมภพมาเป็นกษัตริย์ไทย พระองค์ทรงปกครองแผ่นดินโดยทศพิธราชธรรม ทำให้พวกเราได้มีที่ดินทำกินเป็นหลักแหล่ง มีความสุขถ้วนหน้า จึงขออวยพรให้พระองค์ทรงพระเจริญเป็นมิ่งขวัญของชาวไทยตลอดไปทั่วกาลนานเทอญ"
เมื่อ อส. (อาสาสมัครรักษาหมู่บ้าน) ในหุบกะพงได้รับฟังดังนั้น ก็มีความปลาบปลื้มใจและมีความประสงค์จะจัดทำพิธีถวายพระพรขึ้นในตอนกลางคืนด้วย เนื่องจากยังมีชาวบ้านที่ต้องการเข้ามาร่วมถวายสดุดีด้วย แต่จำเป็นต้องไปทำงานในเรือกสวนไร่นาในช่วงเช้า จึงได้มาขอร้องให้ข้าพเจ้า ซึ่งเป็นหัวหน้าศูนย์สาธิตที่ 1 หุบกะพง ให้ไปเป็นประธานในงานด้วย โดยให้กล่าวถวายพระพรแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ดังที่ได้กล่าวมา
เมื่อข้าพเจ้าได้รับคำเชิญแล้ว ก็มาคิดได้ว่า สถานที่จัดงานที่หน่วย อส.นั้น เวลากลางคืนก็มืดนัก เพราะไฟฟ้ายังเข้าไปไม่ถึง จึงได้สั่งให้ อส.ทุกคน ลูกเสือชาวบ้าน รวมทั้งประชาชนทั้งหลายที่มาในงานให้นำเทียนไขมาด้วยคนละเล่ม โดยได้จุดเทียนไว้ที่แท่นพระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อให้เกิดแสงสว่างไสวขึ้นด้วย
ครั้นได้เวลา 20.00 น. ข้าพเจ้าก็ได้สั่งให้ทุกคนจุดเทียนขึ้นพร้อมกัน และก็สั่งให้รวมพล เมื่อพร้อมกันแล้ว จึงได้กล่าวคำถวายพระพรแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อเสร็จแล้วก็ได้พร้อมใจกันร้องเพลงสรรเสริญพระบารมี 1 จบ และพากันเวียนเทียนประทักษิณ รอบพระบรมฉายาลักษณ์ 3 รอบ
ส่วน อส.ก็ได้วิทยุรายงานแจ้งเรื่องการจุดเทียนชัยถวายพระพรเข้าสู่สำนักพระราชวัง ณ พระราชวังไกลกังวล เพื่อถวายพระพรแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงรับทราบเป็นระยะๆ จวบจนจบพิธี นับเป็นครั้งแรกที่ริเริ่มเวียนเทียนและเริ่มมีพิธีการจุดเทียนชัยถวายพระพรเกิดขึ้นที่ศูนย์สาธิตที่ 1 หุบกะพง
ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2521 ทางราชการจึงได้มีการประกาศจัดพิธีจุดเทียนชัยถวายพระพรอย่างเป็นทางการเป็นครั้งแรกที่ท้องสนามหลวง แล้วก็ได้มีผู้ปฏิบัติตามเป็นแบบอย่างและแพร่หลายมาจนถึงทุกวันนี้”