มาเป็นชาวสวนกัน

โดย...สุธน สุขพิศิษฐ์

เพราะเห็นใบกะเพราข้างบ้านนี่เอง ทำให้นึกถึงใบกะเพราที่มีขาย ซึ่งถูกเตือนจากสำนักอะไรสักแห่งว่า เป็นพืชที่มีสารตกค้างมากที่สุด นำหน้าพืชอื่นๆ ที่มีสารตกค้าง เอาแค่ใบกะเพราอย่างเดียวนี่คนกรุงเทพฯ ก็กินเกือบทุกวันอยู่แล้ว ถ้าคนปลูกต้นกะเพราขายใบแล้วอัดทั้งปุ๋ย ยาสารพัดเพื่อให้มันงาม ใบสวยใหญ่ ทนต่อโรค ยืดอายุ ไม่เหี่ยวง่าย ถ้าคนกินแล้ว สวย ทนต่อโรค ไม่ป่วย อายุยืน เหมือนใบกะเพรานั้นก็ดีหรอก แต่ไม่ใช่อย่างนั้น มันตรงกันข้ามกันทั้งป่วยทั้งแก่แล้วก็เหี่ยวตาย

มันน่าเจ็บใจกับการเป็นคนเมืองหรือคนกรุงเทพฯ ที่ต้องมีชะตากรรมๆ ซัดวิบัติเป็นไม่รู้จบ กินผักก็เจอสาร กินปลาก็เจอฟอร์มาลิน กินหมูก็มีสารเร่งเนื้อแดง มีแต่ของเฮงซวย อยากหนีจากเป็นคนเมืองไปเป็นชาวบ้าน ชาวสวน ชาวไร่ ดีกว่าเลือกทางชีวิตของตัวเองได้ ผมมีเพื่อนหลายคนหนีออกไปจริงๆ บางคนเป็นเพื่อนรุ่นน้อง ยังอยู่ในวัยกำลังทำงาน งานดี ตำแหน่งสูง เงินเยอะ แถมเป็นผู้หญิงอีกต่างหาก ออกไปซื้อที่สวน เสาร์-อาทิตย์ไปอยู่สวน ใส่บู๊ต ใส่หมวก มือถือกรรไกรตัดกิ่ง วันจันทร์เช้ากลับ เปิดหลังรถดูไม่จืด เข่งกล้วย หัวปลี มะนาว มะพร้าว ยอดชะอม เอามาแจก ขอซื้อก็ขาย แต่ขายครึ่ง แถมครึ่ง ผมเคยถามว่าคุ้มไหม เธอบอกว่าไม่คุ้มค่าน้ำมัน เหนื่อยจะตายชัก แต่ภูมิใจ สบายใจ ไม่หงุดหงิดกับการอยู่ในเมือง กินง่ายขึ้น สุขภาพดี อีกไม่นานไปอยู่เต็มตัว

ผมเองตอนนี้ไปอยู่สวน 3 วัน อยู่กรุงเทพฯ 4 วัน แต่สายเสียแล้วเพราะออกไปอยู่เอาตอนแก่ ทำอะไรไม่ไหวแล้ว ถึงอยู่สวนจะร้อนก็ยังดีกว่าร้อนในห้องสี่เหลี่ยม สบายตาเห็นต้นไม้มากกว่าคน ได้มีเพื่อนบ้านเป็นชาวสวน ได้รู้วิถีสวน ไปเดินตลาดนัดชาวบ้าน ซื้อผักริมรั้ว ผักห้างร้านของชาวบ้าน ซื้อปลาแม่น้ำ บางทีก็ซื้อเอากลับบ้านกรุงเทพฯ ส่วนพวกพืชสวนครัวอย่างมะเขือพวง ใบยี่หร่า มะกรูด ใบกะเพรา ก็เด็ดจากข้างบ้าน ใบกะเพราที่ขึ้นข้างบ้านนั้นรกเหมือนหญ้า กินไม่ทัน ถึงใบจะเล็ก ไม่สวย แต่ฉุนอร่อย ปลอดภัย 1,000%

ผมเชื่อว่าต้องมีหลายคนมีเป้าหมายว่า พออิ่มตัวจากอยู่กรุงเทพฯ แล้วจะไปอยู่ต่างจังหวัด จะไปซื้อคอนโดริมทะเลชะอำหรือหัวหิน หรือซื้อคอนโดริมภูเขาที่เชียงใหม่ หรือปลูกบ้านริมแม่น้ำท่าจีน ก็แล้วแต่ความชอบของแต่ละคนครับ สำหรับคนที่ชอบธรรมชาติ รักสงบ อยู่ง่ายๆ ไม่สิ้นเปลือง ได้ออกกำลัง ก็หนีไม่พ้นเป็นสวนเป็นไร่ ผมว่าถ้าชอบเป็นชาวสวนชาวไร่นั้น คอยตอนเกษียณแล้วกำเงินไปซื้อนั้นอย่าดีกว่า

ถ้ามีเป้าหมายจริงๆ เริ่มตั้งแต่ยังมีแรง ยังหนุ่มยังสาวได้เลยครับ ค่อยๆ ไปทำ กึ่งบุกเบิก วางแผนดีๆ ล่วงหน้า การที่ยังเป็นคนเมืองหรือทำงานในกรุงเทพฯ นั้น ก็มีประโยชน์เพราะกรุงเทพฯ เป็นศูนย์กลางแห่งข้อมูลข่าวสาร ได้การเรียนรู้เรื่องการวางแผน การจัดระบบการเงิน ระบบสุขภาพอนามัย และช่องทางการติดต่อหรือเครือข่าย เมื่อแน่นดีและพร้อมแล้วก็ค่อยออกไปเต็มตัว ไปตั้งแต่ยังมีพละกำลังเพราะทุกอย่างต้องทำด้วยมือ

ผมแนะนำว่า อย่าไปหาที่หาทางไกลๆ หรือสวยสำเร็จรูป ถ้าใครมาบอกว่ามีที่ 30 ไร่ อ.ทุ่งช้าง น่าน หรือด่านช้าง สุพรรณบุรี หรือประโคนชัย บุรีรัมย์ ราคาถูกไร่ละหมื่นต้นๆ ไม่ต้องเสียเวลาไปดูหรอกครับ เพราะพอซื้อแล้ว ตอนแรกๆ ก็ไปบ่อย วันหยุดยาวทีไรก็ไปดูที่ พอนานๆ เข้าไม่มีเวลา ไปอีกทีวัชพืชท่วมหัว พอคิดว่าจะไปจริงๆ จะเอาแรง เอาเวลา เอาเงินเท่าไหร่ ไปทุ่มกับที่ดินราคาถูก

เอาใกล้ๆ นี่แหละ จ.เพชรบุรี ราชบุรี พระนครศรีอยุธยา สระบุรี นครปฐมรัศมีไม่เกิน 100-200 กิโลเมตร ไปทุกอาทิตย์ได้ เนื้อที่ 3-4 ไร่เท่านั้น ก็พอกำลังทำไหว อย่าเห็นว่าแพงไป ทีซื้อรถเก๋งเป็นล้าน เสื่อมสภาพ เสื่อมราคาทุกวันยังซื้อได้ การเริ่มต้นที่ที่ไม่ใหญ่นัก ทำพอคลำทางถูกแล้ว เดี๋ยวก็หาทางเพิ่มพูนทีหลังได้เอง และอีกอย่างการซื้อที่ใหญ่ๆ พอมันเกินกำลังแล้วจะหาแรงงานมาช่วยก็ลำบาก อนาคตค่าแรงยิ่งแพงขึ้น แค่ตัดหญ้าอย่างเดียวก็จุกแล้ว

ที่สำคัญคือแหล่งน้ำ ระบบชลประทานมีไหม สามารถดึงน้ำจากชลประทานมายังที่ได้หรือไม่ วิธีที่ดีที่สุดเมื่อจะไปดูที่ ต้องไปหน้าร้อน แล้งๆ นั่นแหละ จะได้รู้ว่ามีน้ำหรือไม่ ที่ดินรกหน่อยไม่เป็นไร จะเป็นปลายสวน ปลายทุ่งนาได้ทั้งนั้น ถ้ามีต้นไม้เก่าอยู่แล้ว เช่น ไผ่ มะม่วง กล้วย มะพร้าว ยิ่งดีใหญ่ เมื่อคิดจะไปลงอะไรเพิ่มอะไร ก็ทำได้ดี เพราะมีต้นไม้พี่เลี้ยงอยู่บ้างแล้ว ขืนโล่งๆ ความชุ่มชื้นไม่มี ลงอะไรไว้โดนแดดเปรี้ยงๆ ก็เรียบร้อย ส่วนจะเริ่มลงอะไรก็ดูอนาคต มะพร้าวอนาคตดี บำรุงรักษาน้อย ทนทาน ให้ร่มดี ถ้าไปบ่อยพอต้นไม้เริ่มเข้าที่แล้ว ก็ลงพืชสวนครัวแบบอายุยืน มะม่วง กล้วย มะนาว มะกรูด มะละกอ และอีกหลายอย่างดีทั้งนั้น

อีกอย่างคือต้องใกล้ชุมชนหรือหมู่บ้าน ตำบล เพราะเพื่อนบ้านสำคัญมากเมื่อเป็นชุมชนก็มีถนน ไฟฟ้า น้ำประปาก็มี ประปาหมู่บ้านหรือประปาวัด จะยังมีอนามัยหรือโรงพยาบาลขั้นพื้นฐาน มีระบบรถยนต์สาธารณะ เมื่อยังทำงานอยู่ ยังมีเวลา ดูเรื่อยๆ ดูอย่างละเอียด ลองเริ่มต้นง่ายๆ ทดลองอยู่ พร้อมทุกอย่างแล้วไปเลยตอนนี้จะกินกล้วย พริก ตะไคร้ ใบกะเพรา กระถิน ชะอม ไม่ต้องห่วงเรื่องสาร จะมีเหมือนกันเป็นสาน ก็ 10 นิ้วมือที่ประสานกันทำขึ้นมาเองครับ