Chula UDC ศูนย์ออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน

โดย วันพรรษา อภิรัฐนานนท์ ภาพ : ทวีชัย ธวัชปกรณ์ 

ความปลอดภัยในบ้านเป็นเรื่องสำคัญที่หลายคนมองข้าม อย่าให้ต้องพูดว่า รู้อย่างนี้แล้ว... เพราะหลายคนหกล้มแล้วไม่อาจลุกกลับขึ้นมา (เหมือนเดิม) ได้อีก

คำตอบคือ Universal Design Center-UDC ศูนย์ออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน... “คำตอบ” ที่ไม่ใกล้ไม่ไกลใจกลางเมือง ศูนย์ตั้งอยู่ติดกับโครงการสามย่านมิตรทาวน์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

รศ.ไตรรัตน์ จารุทัศน์ หัวหน้าศูนย์ Chula UDC ศูนย์ออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เล่าให้ฟังว่า ยูดีซีเป็นหนึ่งในโครงการพัฒนานวัตกรรมสภาพแวดล้อมสังคมสูงวัย จากการร่วมมือกันของสำนักประสานงานสนับสนุนการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาวะรองรับสังคมสูงวัย (สป.สว.) กองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และมหาวิทยาลัย 5 แห่งทั่วประเทศ

“ศูนย์ออกแบบสภาพแวดล้อมเพื่อทุกคน จัดตั้งโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นศูนย์รวบรวมและพัฒนาองค์ความรู้ งานวิจัย และนวัตกรรม เป็นศูนย์ให้คำปรึกษา แนะนำ เผยแพร่ ให้ความรู้ และเป็นศูนย์รวมในการรวบรวมอุปกรณ์ เครื่องมือ เครื่องใช้ สำหรับผู้สูงอายุ”

ภารกิจของศูนย์ยูดีซี เป็นภารกิจด้านที่อยู่อาศัย ให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการสร้างและปรับปรุงที่พักอาศัยที่ปลอดภัยสำหรับคนทุกวัย โดยเฉพาะผู้สูงวัยและคนพิการ ได้แก่ การมีสิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสมตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน (Universal Design) เน้นถึงการเข้าถึงบริการและการใช้ประโยชน์ได้จริง

“ยูดีซีส่งเสริมให้ผู้สูงอายุอยู่ในบ้านเดิมของตัวเองให้ได้มากที่สุดและนานที่สุด นั่นหมายถึงการปรับปรุงที่อยู่อาศัยให้เหมาะสมกับการใช้งานของผู้สูงอายุ ทั้งหมดนี้เป็นเรื่องขององค์ความรู้”

Chula UDC มีพื้นที่ 40 ตารางเมตร ตั้งอยู่ด้านล่างของคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ ได้จัดวางตัวอย่างเครื่องอำนวยความสะดวกต่างๆ มาตรฐานความสูงและระยะห่าง รวมทั้งออกแบบผังตัวอย่างสำหรับการอยู่อาศัยของผู้สูงอายุ เช่น ห้องน้ำ ห้องนอน ห้องครัว รวมทั้งเครื่องมือเครื่องใช้ เช่น ที่ตัดเล็บ ราวจับ อ่างอาบน้ำ บันได เตียงนอน เป็นต้น

“จุดหกล้มสูงสุด 3 จุดในบ้าน อันดับหนึ่งคือห้องน้ำ อันดับสอง บันได และอันดับสามคือ เตียงนอน จากนอนลุกขึ้นมานั่ง ตอนนี้ที่สำคัญเป็นตอนที่จะล้มได้ เตียงเดี่ยวดีกว่าเตียงคู่ นี่พูดถึงผู้สูงวัย ถึงตอนนี้มีคนมาเยี่ยมชมเรามากมาย แต่เราก็ยังอยากให้มาอีกเยอะๆ เพราะอนาคตนี่คือองค์ความรู้ที่คนจะต้องการมากที่สุด”

ศูนย์ฯ เปิดตัวเมื่อเดือน มิ.ย.ที่ผ่านมาโดยกำหนดเป็นศูนย์ประสานงานกลางและศูนย์หลักประจำกรุงเทพฯ กับปริมณฑล ภาคตะวันออกและภาคตะวันตกประกอบด้วย 1.มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2.มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 3.มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ 4.มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ กำหนดเปิดให้บริการทั้งหมดภายในปี 2562

รศ.ไตรรัตน์ เล่าอีกว่า Chula UDC จะได้มีการจัดกิจกรรมตลาดนัดอุปกรณ์ขึ้นเพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ความเข้าใจเรื่องวัสดุ อุปกรณ์และของใช้ที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุ ประกอบด้วย การเสวนาให้ความรู้ การสาธิตและการจัดบูธสินค้าที่น่าสนใจมากมาย

นอกจากนี้ก็ขอเชิญมาได้ทุกเมื่อ ศูนย์ฯ เปิดให้บริการตั้งแต่ 08.30-17.00 น. ทุกวันจันทร์-วันศุกร์ ส่วนวันเสาร์-อาทิตย์นัดล่วงหน้าได้ในกรณีที่มาเป็นหมู่คณะ หลายคนที่มาแล้วได้หลายไอเดียดีๆ กลับไปดูแลผู้สูงอายุที่บ้าน เพราะเพียงแค่ปรับเปลี่ยนเล็กน้อย ไม่ต้องใช้งบประมาณมาก ก็สามารถปรับให้เหมาะได้และปลอดภัยได้

ที่สำคัญการเดินทางก็สะดวกสบาย ลงสถานีรถไฟฟ้าบีทีเอสที่ศาลาแดงแล้วต่อรถมาใกล้ๆ หรือจะลงแบบเป๊ะๆ ที่สถานีบีเอ็มซีแอล รถไฟฟ้าใต้ดินสาขาสามย่าน อย่าปล่อยให้คนสูงวัยที่บ้านต้องใช้ชีวิตในบ้านอย่างอันตราย

เยี่ยมชมศูนย์และขอคำแนะนำการสร้างบ้าน ปรับสภาพแวดล้อมเพื่อผู้สูงวัย เข้าไปดูที่ www.facebook/universaldesigncenter หรือโทร.08-4554-9301