ของสาธารณะ "อะไรเอ่ย มีไว้…แต่แทบไม่ได้ใช้"

โดย…นรินทร์ ใจหวัง

ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อว่า สาธารณูปโภคหลายอย่าง ที่เราเห็นอยู่ทุกวัน มีบางชิ้น บางสิ่งที่ไม่ค่อยถูกใช้งานตามประโยชน์ที่ควรจะเป็น ทั้งที่หากมีการปรับปรุงและเอาจริงเอาจังในการใช้งาน สาธารณูปโภคเหล่านี้ก็จะสร้างประโยชน์ได้มากกว่าที่เป็นอยู่ไม่น้อยเลยทีเดียว

ลองไปดูกันว่า สิ่งของเหล่านี้ที่มีให้เห็นในเมืองกรุงนั้น มีอะไรกันบ้าง?

ป้ายบอกทางไปสนามบินสุวรรณภูมิ

ป้ายบอกทางไปสนามบินสุวรรณภูมิ สัญลักษณ์รูปเครื่องบินหันหัวทะยานขึ้นฟ้าพร้อมเขียนกำกับว่า “สุวรรณภูมิ” (ชิดซ้าย ชิดขวา) เอาไว้ ที่ไม่ว่าไกลหรือใกล้แค่ไหน ก็เห็นได้ทุกที่ ประหนึ่งถนนทุกสายต้องมุ่งสู่สนามบินแห่งนี้อย่างเดียว จนหลายคนตั้งคำถามที่ว่า มันมากเกินความจำเป็น จนไร้ซึ่งประโยชน์ไปหรือไม่ แต่ก็เป็นเพียงเสียงเล็กๆ ที่ไม่มีใครได้ยิน ป้ายก็ยังคงโดดเด่นเป็นสง่า มีให้เลือกชมอยู่มากมาย

ตู้โทรศัพท์สาธารณะ

โทรศัพท์สาธารณะถือเป็นสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานที่ทุกประเทศบนโลกต้องมี ไว้ให้บริการแก่ประชาชน แต่เมื่อเข้าสู่ยุคแห่งสมาร์ทโฟน บรรดาตู้ดทรศัพท์เหล่านี้กลับถูกละเลยกลายเป็นตู้โทรศัพท์ที่ใช้งานไม่ได้จำนวนมาก บางตู้ไม่มีหูโทรศัพท์ บางตู้ไม่มีสัญญาณ หยอดเงินไปกินเหรียญเสียเฉยๆ ขณะที่บางตู้กระจกแตกและไม่มีแม้แต่ตัวเครื่อง แถมกลายเป็นแหล่งประลองฝีมือของเหล่านักพ่นสีและเต็มไปด้วยใบปลิวเงินกู้นอกระบบ บางตู้เหม็นกลิ่นปัสสาวะคละคลุ้ง และจนถึงขณะนี้ก็ยังไม่มีการปรับปรุง

ป้ายบอกเวลาเดินรถประจำทาง

ป้ายบอกเวลาเดินรถโดยสารประจำทางที่จัดทำขึ้น เพื่อให้ผู้ใช้รถใช้ถนนตระหนักถึงความสำคัญของรถโดยสารสาธารณะที่ควรได้รับอภิสิทธิ์ขับขี่อย่างสะดวกสบายกว่ารถยนต์ส่วนบุคคลทั่วๆ ไป ถึงแม้จะมีป้ายขอให้ ผู้ใช้รถเลี่ยงเลนซ้ายสุด ในช่วงเวลาที่เร่งรีบเช้า-เย็น เท่านั้น แต่ก็ไม่ได้รับความร่วมมือจากใครเลย จึงเห็นได้ว่า ไม่ว่าจะเป็นเวลาใด ก็ยังมีรถยนต์วิ่งเลนรถโดยสารประจำทางอยู่เสมอ แท็กซี่จอดรอรับคนแบบสบายใจ ขณะที่รถเมล์สาธารณะต้องหลบทางให้ ไปอยู่เลนกลางแทน ซึ่งป้ายกำกับจราจรอื่นๆ ก็แทบจะไม่มีความหมายเช่นกัน เพราะผู้คนจำนวนหนึ่งยังคงขับรถตามอำเภอใจ ไม่สนใจกฎจราจร

เลนจักรยาน

เลนจักรยานถือเป็นนโยบายหาเสียงของหลายๆ พรรค เมื่อครั้งลงสมัครชิงตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพฯ โดยการวาดฝันอย่างสวยหรู ว่าจะทำให้กรุงเทพฯ เป็นเมืองแห่งจักรยาน มีเลนเพื่อให้คนขี่จักรยานสะดวกสบายขึ้น ไม่ต้องรบรากับรถบนถนนเพราะมีเลนเป็นของตัวเอง แต่ในความเป็นจริง เลนจักรยานกลับกลายเป็นที่จอดรถอย่าง เป็นพื้นที่ขายสิ้นค่าของบรรดาแม่ค้ารถเข็น เป็นอะไรต่อมิอะไรที่ไม่ใช่เลนจักรยาน ต่อให้ผู้ว่าฯ จะขี่จักรยานนำขบวนรณรงค์กี่สิบรอบ  ขึ้นป้ายคัตเอาท์เชิญชวนให้คนขี่จักรยานทั่วเมือง ก็ไม่มีประโยชน์เลย หากทุกคนไม่ให้ความสำคัญกับการยานพาหนะชนิดนี้

ทางม้าลาย

กลายเป็นที่ยอมรับกันในวงกว้างเลยว่า สำหรับประเทศไทยแล้ว ทางม้าลาย มีไว้ก็เหมือนไม่มี เพราะคนขับรถส่วนใหญ่ไม่ค่อยให้ความสำคัญกับคนข้ามถนนมากนัก จึงมีข่าวอยู่เสมอว่ารถชนคนข้ามถนนบนทางม้าลาย อย่างเช่น เมื่อปลายปีที่แล้วรถบรรทุกชนคนเสียชีวิตบนถนนอโศก ทั้งๆ ที่ผู้ตายข้ามถนนบนทางม้าลาย แทบไม่ต้องพูดถึงทางม้าลายทั่วๆ ไป ที่การข้ามถนนถือเป็นเรื่องเสี่ยงตายตลอดเวลา

นอกจากนี้บางคนที่ยังข้ามถนนในที่ห้ามข้าม โดยไม่สนใจว่าทางม้าลายอยู่ตรงไหนก็เป็นอีกประเด็นหนึ่งที่ทำให้ทางม้าลายมีไป ก็เท่านั้น หากไม่มีใครเคารพในกฎข้อเดียวกัน 

ที่จอดรถแท็กซี่อัจฉริยะ

จุดจอดแท็กซี่อัจฉริยะกว่า 150 จุดทั่วเมืองกรุง โครงการที่เกิดขึ้นในสมัยที่ นายอภิรักษ์ โกษะโยธิน ยังเป็นผู้ว่าราชการกรุงเทพฯจากนโยบาย สร้างจุดจอดรถแท็กซี่ สีฟ้าสดใสเด่น ภายในมีจอมอนิเตอร์แบบทัชสกรีนให้คนใช้บริการเรียกรถแท็กซี่ แต่ไม่มีใครใช้บริการ

เริ่มแรกของโครงการ หลังมีจุดจอดแท็กซี่อัจฉริยะ ก็มีคนมีใช้บริการอยู่จำนวนหนึ่ง แต่เมื่อเรียกดเรียกแท็กซี่จากศูนย์มารับ ขณะที่นั่งรอรถ ลูกค้ากลับขึ้นรถไปกลับแท็กซี่ขาจรแทน ทำให้ไม่มีใครให้ความสำคัญกับเจ้าที่จอดรถนี้อีกเลย ปัจจุบันจึงกลายเป็นสิ่งที่รอวันผุพัง ถึงแม้ว่าในสมัยต่อๆ มาจะพยายามทำให้มีฟังก์ชั่นที่ดีขึ้นแล้ว แต่ก็ไม่มีใครใช้บริการอีกแล้ว

ลิฟท์เลื่อนรถเมล์ BRT

รถโดยสารประจำทางด่วนพิเศษ โครงการที่เกิดขึ้น ด้วยงบประมาณกว่า 1}400 ล้านบาท ทำให้การเดินทางจากตัวเมืองออกสู่เขตรอบนอกเมือง สะดวกสบายขึ้น เพราะสามารถเชื่อมกับการคมนาคมอีกหลายๆ รูปแบบ แถมโครงการยังให้ความสำคัญกับผู้พิการนั่งรถวิลแชร์ โดยมี ลิฟท์เลื่อน ขึ้นลงให้บริการอีกต่างหาก

แต่ในสภาพปัจจุบันพบว่าตัวเครื่องลิฟท์เลื่อนดังกล่าว ถูกผ้าคลุมปิดไว้ไม่ได้ใช้งาน ฝุ่นเขรอะ เหมือนไม่ได้ให้ความสำคัญมาเป็นเวลานาน ขณะที่สถานีต้นทางอย่างสถานีสาทรไม่มีบริการลิฟท์เลื่อนในขาไป ไว้ให้บริการอีกด้วย จึงเป็นคำถามที่ว่าหากมีคนพิการต้องการโดยสารรถในสถานีนี้ต้องทำอย่างไร ด้วยเหตุผลอะไรจึงไม่ทำให้ครบทุกที

เหล่านี้คือตัวอย่างของสิ่งที่ถูกปล่อยให้ทิ้งร้าง ไม่ได้ใช้งานตามประโยชน์ที่ควรจะเป็นทั้งที่ ความเป็นจริงสิ่งเหล่านี้มีประโยชน์และช่วยยกระดับคุณภาพชีวิต ทั้งด้านความสะดวกสบายและความปลอดภัยให้กับผู้คนเป็นอย่างมากหากมีการใส่ใจดูแล และใช้งานอย่างจริงจัง