แฟลชม็อบที่ธนาธรบอก คืออะไร มีที่มาที่ไปยังไง

แฟลชม็อบเป็นคำที่คนไทยเราคุ้นหูเป็นอย่างดี แต่บางคนอาจจะยังไม่ทราบที่มาที่ไปของคำคำนี้

วันนี้คือวันที่ ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ แห่งพรรคอนาคตใหม่ เชิญชวนให้คนไทยออกมารวมตัวกันบริเวณสกายวอล์ก ปทุมวัน เวลา 17.00 น. และบอกว่าจะใช้เวลาในการรวมตัวกันสั้นๆ ประมาณ 1 ชั่วโมง คล้ายกับการจัด “แฟลชม็อบ” ที่น่าจะคุ้นหูคนไทยพอสมควร แต่หลายคนอาจจะยังไม่เข้าใจที่มาที่ไปของคำคำนี้

คำว่า แฟลชม็อบ (flash mob หรือ flashmob) คือการที่คนกลุ่มหนึ่งออกมารวมตัวกันในที่สาธารณะอย่างฉับพลันเพื่อทำอะไรสักอย่าง โดยเฉพาะสิ่งที่แปลกๆ หรือดูเหมือนไม่มีจุดมุ่งหมายเป็นเวลาสั้นๆ แล้วสลายตัวอย่างรวดเร็ว การทำแฟชม็อบมีจุดประสงค์เพื่อความบันเทิง เสียดสี หรือการแสดงออกทางศิลปะ โดยใช้วิธีนัดหมายกันผ่านโซเชียลมีเดีย หรืออีเมล

โดยทั่วไปคำว่าแฟลชม็อบจะไม่นำไปใช้เรียกเหตุการณ์หรือการแสดงที่มีจุดประสงค์เกี่ยวกับการเมือง (เช่น การชุมนุมประท้วง) การโฆษณาในเชิงพาณิชย์ อีเว้นท์ที่จัดขึ้นโดยบริษัทประชาสัมพันธ์ ซึ่งหากเป็นการชุมนุมกันเพื่อจุดประสงค์เหล่านี้ จะใช้คำเรียกว่า “สมาร์ทม็อบ” (Smart Mob) แทน

บิลล์ วาสิค บรรณาธิการอาวุโสของนิตยสาร Harper’s เป็นให้กำเนิดคำว่าแฟลชม็อบเมื่อปี 2003 โดยวาสิคเป็นผู้จัดแฟลชม็อบขึ้นที่ห้าง Macy’s ห้างสรรพสินค้าชื่อดังในย่านแมนฮัตตันของสหรัฐ โดยส่งอีเมลนัดแนะผู้คนราว 130 คนให้ไปรวมตัวกันที่แผนกขายพรมหรู และมีข้อตกลงกันว่าหากพนักงานเข้ามาถามก็ให้ตอบไปว่าพวกเขามาจากชุมชนแห่งหนึ่งในย่านชนบทของมหานครนิวยอร์ก จะมาซื้อพรมแห่งความรักไปไว้ในชุมชน และจะตัดสินใจซื้อก็ต่อเมื่อทุกคนเห็นชอบแล้วเท่านั้น ก่อนจะแยกย้ายกันไปเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น ท่ามกลางความงุนงงของพนักงานขาย

วาสิค เผยว่าเขาจัดแฟลชม็อบนี้ขึ้นมาเพราะต้องการเห็นปฏิกิริยาของผู้คนในสังคมโดยเฉพาะบรรดาฮิปสเตอร์ ต้องการให้ผู้คนออกมาทำอะไรสนุกๆ ร่วมกัน และต้องการเป็นส่วนหนึ่งของปรากฏการณ์ในสังคม

ต่อมาการจัดแฟลชม็อบได้แพร่หลายออกไป จนพจนานุกรมภาษาอังกฤษชื่อดังได้บรรจุคำว่าแฟลชม็อบลงไป อาทิ ออกซ์ฟอร์ด (Concise Oxford English Dictionary) ที่ให้ความหมายไว้ว่า “เป็นการกระทำแปลกๆ หรือไม่มีจุดมุ่งหมาย” และเว็บสเตอร์ (Webster's New Millennium Dictionary of English) ที่จำกัดความว่า “กลุ่มคนที่นัดหมายกันทางอินเทอร์เน็ตเพื่อออกมารวมตัวกันอย่างฉับพลันในที่สาธารณะ เพื่อทำสิ่งแปลกๆ จากนั้นแยกย้ายกันไป”

อย่างไรก็ดี ในการนำเสนอข่าวมักจะเหมารวมการรวมตัวทุกอย่าง รวมทั้งการชุมนุมทางการเมืองว่าเป็นแฟลชม็อบ

แม้การรวมตัวกันทำแฟลชม็อบจะไม่ใช่เรื่องผิดกฎหมาย แต่ในบางประเทศมีการออกกฎควบคุม อาทิ เมืองบรันสวิกของเยอรมนี การทำแฟลชม็อบต้องได้รับอนุญาตให้ใช้สถานที่ก่อน ขณะที่ในอังกฤษมีแฟลชม็อบหลายกลุ่มที่ถูกทางการสั่งห้าม เนื่องจากเป็นห่วงเรื่องความปลอดภัยและสาธารณสุข ตำรวจรถไฟของอังกฤษได้ขอความร่วมมือผู้จัดแฟลชม็อบไม่ให้รวมตัวกันบริเวณสถานีรถไฟ เป็นต้น

ที่มา : https://en.wikipedia.org/wiki/Flash_mob

การนัดรวมตัวแสดงพลังของ ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ จึงน่าสนใจในแง่ที่ว่าแฟลชม็อบครั้งนี้จะออกมาในรูปแบบใด