การทักทายในวัฒนธรรมต่างๆ

โดย...ดร.อัจฉรา จุ้ยเจริญ

เรียนรู้การทักทายต่างวัฒนธรรม ทำให้เราปรับตัวและสร้างความประทับใจแรกพบ โดยเฉพาะการทักทายแขกที่มาเยือน หากทำได้ถูกต้อง ก็จะผูกมิตรได้เร็ว ทำให้ผู้มาเยือนประทับใจว่าเราสนใจวัฒนธรรมต่างๆ และสร้างความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันได้

ชาวตะวันตก มักทักทายด้วยการจับมือ (Handshake) ชาวอเมริกันและสิงคโปร์ทักทายกันด้วยการจับมือค่อนข้างแน่น แสดงถึงความหนักแน่น จริงใจ  ในขณะที่ชาวอังกฤษหรือในเอเซีย เช่น ชาวฟิลิปปินส์ ทักทายด้วยการจับมือเช่นกัน แต่จับเบากว่า ถึงแม้การจับมือจะเป็นที่ยอมรับในการพบปะธุรกิจที่เป็นสากล  แต่เมื่อทักทายสตรี  ถ้าเธอไม่ยื่นมือมาให้จับก่อน ผู้ชายไม่ควรใช้วิธีนี้ในการทักทาย เพียงโค้งเล็กน้อยและกล่าวสวัสดีก็พอ เพื่อเป็นการให้เกียรติสตรี

ชาวฟิลิปปินส์ที่สนิทกัน อาจใช้การยักคิ้วให้กันเป็นการทักทาย  การทักทายของชาวจีน มักพยักหน้าหรือก้มศีรษะให้กัน  ในธุรกิจการจับมือเป็นที่นิยมมากขึ้นเรื่อยๆ  การก้มศีรษะทักทายของจีนไม่เหมือนของญี่ปุ่น คือก้มระดับไหล่ ไม่ใช้โค้งตัวในระดับเอว

ชาวอินโดนีเซีย จับมือและพยักหน้าเล็กน้อยเมื่อพบกันครั้งแรก หลังจากนั้น เมื่อพบกันครั้งต่อไป ให้ก้มศีรษะเล็กน้อยพอ ยกเว้นไม่ได้พบกันเป็นเวลานาน  ให้ความเคารพผู้อาวุโส โดยค้อมศีรษะเล็กน้อย เมื่อค้อมตัวแสดงความเคารพ คนที่มีฐานะหรือตำแหน่งต่ำกว่า ควรก้มลงให้ต่ำกว่าคนที่มีตำแหน่งสูงกว่า

ชาวญี่ปุ่นทักทายกัน ด้วยการโค้ง  หากจะทักทายเขาด้วยการโค้ง ต้องทำอย่างละเอียดอ่อนและเข้าใจ ห้ามโค้งกระตุก จะดูเป็นการล้อเลียนได้  เหมือนที่ชาวไทยให้ความสำคัญกับการการไหว้ที่สวยงาม และการไหว้ของไทยก็มีระดับที่ต่างกัน  สำหรับชาวญี่ปุ่น การโค้งของเขาก็มีสามระดับ และมีความหมายต่างกัน  การโค้งคำนับแบบ 15 องศา ใช้เมื่อเดินผ่านผู้ร่วมงานหรือผู้อื่น เป็นการทักทายแบบสั้นๆ  การโค้งคำนับแบบ 30 องศา เป็นแบบการโค้งคำนับที่ใช้บ่อยที่สุด ใช้แสดงความเคารพ เช่น เมื่อพบเจ้านาย หัวหน้างาน หรือลูกค้า รวมถึงกรณีออกไปพบลูกค้านอกบริษัท เวลาคำนับ ให้ลำตัวตรงตั้งแต่ศีรษะถึงเอว การโค้งคำนับแบบ 45 องศา ใช้เมื่อต้องการขอโทษ เช่น ทำงานผิดพลาด หรือใช้เพื่อแสดงความขอบคุณ หรือแสดงความเคารพอย่างสูง โดยให้โค้งค้างไว้ 2 วินาทีด้วย นอกจากนี้ สิ่งที่ควรปฏิบัติขณะที่โค้งคำนับ คือ หนึ่งในขณะที่คำนับ ต้องหยุดอยู่กับที่แล้วค่อยคำนับ สองหากมีคำพูด ให้พูดให้จบแล้วค่อยคำนับ

การพบปะทักทายของชาวมาเลเซีย ผู้ชายจับมือในการพบปะทางธุรกิจหรือตามงานสำคัญต่างๆ และจับมืออีกครั้งเมื่อล่ำลา ชายชาวมาเลย์จะจับมือทักทายกันเป็นธรรมเนียมปฏิบัติ แต่ถ้าเป็นคนสนิทคุ้นเคยก็จะใช้ทั้งสองมือจับมือของอีกฝ่าย ส่วนหญิงชาวมาเลย์และผู้อาวุโสกว่า โดยทั่วไปไม่จับมือ แต่จะกล่าวทักทายด้วยคำพูด  ชาวมาเลย์ด้วยกันอาจทักทายด้วยการโค้งตัว พร้อมกับยกมือขวาขึ้นสัมผัสหน้าผาก หรือที่เรียกกันว่า “ซาลาม” ชาวต่างชาติไม่พึงทำวิธีนี้ ยกเว้นว่าได้รับการเชื้อเชิญให้ลองปฏิบัติจริงๆ