สงกรานต์...แล้วจ้า

โดย...กองบรรณาธิการ

ไม่ใช่แค่การสาดน้ำ ประแป้ง หรือฉวยโอกาสล้วงควักลวนลาม ตามที่สาธารณะ

ไม่ใช่แค่ช่วงเวลาที่บ้านเมืองไร้ขื่อแป กฎหมายหมดสภาพบังคับใช้ หรือเปิดช่องให้วัยรุ่นคึกคะนอง แข่งรถซิ่ง ก่อกวน อาละวาด

แม้รูปแบบข้างต้นจะสามารถเห็นได้โดยทั่วไปอย่างดาษดื่น แต่นั่นไม่ใช่ทั้งหมดของ “สงกรานต์”

 

ประเพณีที่สืบต่อกันมาหลายชั่วอายุคนคงไม่ฉาบฉวยเช่นนี้

แต่นั่นก็แหละ ... ไม่อาจปฏิเสธได้เช่นกันว่าในวันนี้ประเพณีสงกรานต์ขณะนี้ถูกย่นย่อเหลือเพียง “รูปแบบ” จริงๆ

ว่ากันเฉพาะ “รูปแบบ” เมื่อพูดถึงสงกรานต์ภาพจำที่เกิดขึ้นมาทันที คือ อากาศร้อน เสื้อลายดอก ปืนฉีดน้ำ อาหารและเครื่องดื่มดับกระหาย

 

น่าสนใจว่า สิ่งเหล่านี้มีพัฒนาการจากอดีตจนถึงปัจจุบันอย่างไรบ้าง

จากขันน้ำสู่ปืน ‘ซูเปอร์โชเกอร์’

ปืนฉีดน้ำกับวันสงกรานต์ถือเป็นของคู่กัน ลองมองย้อนกลับไปเมื่อหลายสิบปีก่อน เราจะเห็นผู้คนถือขันคนละใบสองใบ สลัดน้ำใส่กันเบาๆ พอเป็นพิธี แต่เมื่อตัดภาพมาบนท้องถนนช่วงเทศกาลสงกรานต์ในปัจจุบัน สิ่งที่อยู่เคียงคู่เฉกเช่นอาวุธประจำกายไม่ใช่ขันน้ำอีกแล้ว หากแต่เป็นอุปกรณ์บรรจุน้ำเต็มอัตรา พร้อมสาดความชุ่มฉ่ำ คลายความร้อนไปทั่วทุกสารทิศ

 

แต่เดิมปืนฉีดน้ำเป็นแบบง่ายๆ ก่อนปี 2523 ปืนที่ใช้ยังสูบฉีดน้ำออกมาได้ไม่แรง ยิงได้ระยะสั้น กระบอกเล็กกะทัดรัด ใส่น้ำได้ไม่มากนัก ซึ่งปัจจุบันยังได้รับความนิยมในหมู่วัยรุ่น โดยเฉพาะสาวๆ ที่ชอบความน่ารักของปืนฉีดน้ำ บ้างเป็นตัวการ์ตูน บ้างติดร่มเล็กๆ ไว้ด้านหน้ากระบอก แต่ก็มีข้อจำกัดในเรื่องของการเสียเวลาเติมน้ำอยู่บ่อยๆ ทั้งยังไม่สามารถยิงได้อย่างต่อเนื่อง

การพัฒนาปืนฉีดน้ำเพื่อตอบสนองความต้องการจึงเริ่มต้นขึ้น ทั้งรูปลักษณ์ สีสัน และกลไกการทำงานของปืนฉีดน้ำ มีการเสริมในเรื่องของขนาดปืนเพื่อบรรจุน้ำได้ครั้งละมากๆ หรือเพื่อความจุใจก็เสริมเป้เก็บน้ำสะพายหลังกันเลยทีเดียว บางกระบอกใช้มอเตอร์เข้ามาช่วยในการยิง เอาใจคนชอบความสบาย เพียงแค่เหนี่ยวไกค้างไว้น้ำก็ออกมาเป็นจังหวะ แต่เนื่องจากกลไกระบบปั๊มน้ำยังคล้ายกับแบบเดิมๆ อยู่ แต่ละนัดที่ยิงจึงไม่แรงนัก

กระทั่งปี 2525 ลอนนีย์ จอห์นสัน นักฟิสิกส์นิวเคลียร์ ได้คิดค้นการทำงานของแรงดันน้ำ และกลายเป็นหลักการทำงานของปืนฉีดน้ำที่เรียกว่า “ซูเปอร์โชเกอร์” สามารถยิงได้ไกลกว่า 15 เมตร โดยใช้แนวคิดเพิ่มแรงดันให้น้ำภายในก่อนที่จะยิงน้ำออกไป ด้วยการปั๊มอากาศเข้าในถังบรรจุน้ำ ยิ่งอัดอากาศเข้าไปได้มากเท่าไร แรงดันที่กระทำกับน้ำก็จะยิ่งมากขึ้นเท่านั้น ตามท้องถนนเราจึงพบผู้ใช้ปืนฉีดน้ำอัดแรงดันอากาศ โดยการขยับคันปั๊มที่กระบอกปืนขึ้นลงๆ ก่อนเหนี่ยวไก

 

พัฒนาการของปืนฉีดน้ำยังคงดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง สามารถยิงได้แรงขึ้น ระยะไกลและต่อเนื่อง แต่เหนือสิ่งอื่นใด การใช้ปืนฉีดน้ำโดยเฉพาะชนิดที่ฉีดได้แรง หากไม่ระมัดระวังอาจเป็นอันตรายต่อผู้อื่นได้ การยิงปืนฉีดน้ำใส่ที่ระยะ 1.5 เมตร เข้าดวงตามีโอกาสสูงที่ตาจะบอด

เป็นเหตุให้คณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ประกาศห้ามไม่ให้นำปืนฉีดน้ำที่มีลักษณะเป็นกระบอกสูบและใช้แรงอัดกระแทกน้ำในกระบอกสูบโดยตรง ที่ทำด้วยวัตถุพีวีซีหรือพลาสติกอย่างอื่นมาวางจำหน่ายในช่วงเทศกาลสงกรานต์โดยเด็ดขาดเพราะทำให้เกิดอันตราย หากฝ่าฝืนจะได้รับโทษตามกฎหมาย

 

‘ความหวัง’ ธีมเสื้อสงกรานต์ปีนี้

ภาพชินตาในประเพณีสงกรานต์ คือหนุ่มสาวผู้เฒ่าผู้แก่สวมเสื้อลายดอกสีสันสดสุกใส

บ้างก็ใส่เสื้อผ้าตามท้องถิ่น ไม่ว่าจะเป็นม่อฮ่อม ผ้าฝ้าย หรือแม้แต่การคาดเอวด้วยผ้าขาวม้า

ม.ล.คฑาทอง ทองใหญ่ ผู้อำนวยการสถาบันส่งเสริมการออกแบบและนวัตกรรมเพื่อการค้า กระทรวงพาณิชย์ อธิบายว่า การสวมใส่เสื้อผ้าในประเพณีสงกรานต์ถือเป็นแฟชั่นที่มักแตกต่างกันออกไปในแต่ละปี

 

ในปีนี้นอกจากจะได้เห็นแฟชั่นลวดลายดอกไม้ดอกเล็กใหญ่บนเสื้อสงกรานต์พิมพ์ลายบนเสื้อเชิ้ต ผ้าฝ้าย แพทเทิร์นต่างๆ แล้ว ยังมีเรื่องของ “สี” ที่เกี่ยวข้องกับการเมือง โดยเฉพาะสีที่แรงๆ เข้ามาเสริมสีสันให้กับแฟชั่นสงกรานต์ในปีนี้ เห็นได้จากเหล่านักออกแบบหรือดีไซเนอร์ไทยหลายรายเริ่มนำการเมืองเข้ามาร่วมกับการออกแบบแฟชั่นเครื่องแต่งกายมากขึ้นในช่วงที่ผ่านมา

ขณะที่ธีมของแฟชั่นในปีนี้จะเป็นเรื่องของ “ความหวัง” หรือโฮป ที่ใช้สีสันแรงๆ ฉูดฉาดออกมามากขึ้น เช่น สีเขียวสด หรือส้มสดใส ที่แตกต่างไปจากเทรนด์แฟชั่นปีก่อนที่เน้นสีเอิร์ทโทนหรือสีธรรมชาติกลางๆ

นอกจากนี้ ในวงการแฟชั่นทั่วโลกยังหันมาให้ความสำคัญกับการเลือกหยิบผืนผ้าจากท้องถิ่นมาตัดเย็บใหม่ที่ดูร่วมสมัยหรือมีความเป็นแฟชั่นมากขึ้น เช่นเดียวกับในวงการแฟชั่นไทยที่การนำเอาชุดเสื้อม่อฮ่อมหรือฝ้ายย้อมครามมาตัดเย็บในรูปแบบชุดใหม่ให้ใส่ได้ทุกโอกาส ภายใต้กระแส อีโค ดีไซน์ การนำวัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ธรรมชาติ มาใช้ออกแบบผลิตภัณฑ์แฟชั่นที่มาแรงตามเทรนด์โลกในขณะนี้

 

ขณะเดียวกัน ผ้าขาวม้าไทยยังเริ่มเป็นที่นิยมในแวดวงการออกแบบจากเหล่าแฟชั่นดีไซเนอร์ระดับโลกมากขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มฟาสต์แฟชั่นแบรนด์ดังอย่างเอชแอนด์เอ็ม ซาร่า ได้นำแพทเทิร์นลายผ้าขาวม้าไทยมาใช้ในการออกแบบเสื้อผ้าในคอลเลกชั่นต่างๆ เช่นกัน จากเดิมที่คนไทยใช้ผ้าขาวม้าแบบอเนกประสงค์ ไม่ได้มองถึงการนำมาใช้เพื่อเป็นผ้าผืนหลักเพื่อการตัดเย็บ

ข้าวแช่ ดับร้อนแบบฉบับชาววัง

เมื่อถึงหน้าร้อนอากาศอบอ้าว โดยเฉพาะสงกรานต์ที่จะมาถึงมีอาหารประเภทหนึ่งที่คนไทยเรามักนึกถึงต้องหารับประทานในช่วงนี้ให้ได้คือ “ข้าวแช่” ที่เราคุ้นเคยได้แก่ “ข้าวแช่ชาววังโบราณ” อันหมายถึงข้าวสุกแช่ในน้ำลอยดอกไม้หอมนั่นเอง ซึ่งหอมทั้งข้าว หอมทั้งน้ำ หอมทั้งดอกไม้ รับประทานกับเครื่องเคียง เช่น ลูกกะปิทอด เป็นต้น อร่อยเย็นชื่นใจจริงๆ

 

แล้วยิ่งถ้าเป็นสูตรและเคล็ดลับการปรุงของ เชฟชุมพล แจ้งไพร เชฟกระทะเหล็กอาหารไทย ปัจจุบันเป็นผู้อำนวยการและเชฟประจำร้านอาหารไทย ชื่อ “สยามวิสดอม” (Siam Wisdom) ภูมิปัญญาอาหารไทย ถนนสุขุมวิท ซอย 31 แยก 4 ซึ่งจะเปิดร้านใหม่ที่เป็นบ้านทรงไทยในวันที่ 6 เม.ย.นี้ ต้องยกนิ้วให้เลย ไปชิมมาแล้วอร่อย หอม เย็น สดชื่น จนลืมร้อนไปเลย

“ข้าวแช่ชาววัง” เชฟแต่ละคนจะมีสูตรและเคล็ดลับในการปรุงเฉพาะ สำหรับตำรับเชฟชุมพล ทั้งวัตถุดิบ ทั้งขั้นตอนและกรรมวิธีการปรุงบรรจงมาก สมัยนี้เรียกว่าใส่ใจทุกรายละเอียด วัตถุดิบต้องชั้นดี กรรมวิธีการปรุงก็สุดอัศจรรย์ แม้กระทั่งการรับประทานให้อร่อยก็ต้องมีวิธีในการรับประทาน

เริ่มที่วัตถุดิบ ข้าวต้องอบด้วยดอกมะลิและดอกชมนาดเท่านั้น โดยไม่มีการรมควันเทียนอย่างตำรับอื่น หุงข้าวหอมมะลิชนิดไม่ขัดสี โดยคัดข้าวที่ไม่เก่าและใหม่จนเกินไป เม็ดสวยเก็บเกี่ยวมาไม่เกิน 6 เดือน หุงกับดอกไม้ทั้งสองชนิด นึ่งไว้ประมาณ 12 ชั่วโมง ส่วนน้ำที่ใช้แช่ข้าวใช้น้ำดื่มสะอาดลอยด้วยดอกมะลิและชมนาดทิ้งไว้ 1 คืน

 

เชฟชุมพล ย้ำว่า จะนับเป็นข้าวแช่ชาววังต้องมีกับ 5 อย่างเป็นเครื่องเคียงด้วย พระเอกสุดต้องยกให้ “ลูกกะปิกวนชุบไข่ทอด” เพราะข้าวแช่จะอร่อยมากน้อยวัดกันที่ “ลูกกะปิ” โดยกะปินั้นใช้เวลากวนก่อนทำเป็นลูกกลอน 8 ชั่วโมง ใช้เครื่องสมุนไพร ข่า กระชาย มะกรูด ตำกับเนื้อปลาดุกย่างแล้วนำมาชุบไข่ (ใช้ไข่เป็ด ไข่ไก่ ผสมกัน) พอมีส่วนผสมพอเหมาะจะทำให้ไม่นิ่มและไม่แข็งเกินไป

อย่างที่ 2 “พริกหยวกยัดไส้” ยัดไส้หมูกับกุ้งแล้วอย่างละครึ่ง มีเครื่องเป็นรากผักชี เกลือ น้ำตาล เสร็จแล้วนำมาพันไข่กรอบข้างบน ถัดมาเป็น “หมูหวานกรอบ” นำเนื้อหมูมานึ่ง ใช้เนื้อสะโพกกับเนื้อซี่โครง ที่ฉีกเป็นเส้นได้ง่าย แล้วทอดให้กรอบ 1 รอบ นำไปผัดกับน้ำปลา น้ำตาลปึกให้เป็นหมูหวาน ตามด้วย “ไชโป๊หวาน” เลือกใช้ไชโป๊เค็มนำมาแช่น้ำ แล้วนำไปตากแดด ผัดให้ระเหยน้ำออกไป เสร็จแล้วเก็บไว้ค้างคืนนำมาปรุงรสตอนเช้าโดยใช้น้ำตาลทรายแดงคลุกกับไข่แล้วปรุงรส ทั้งนี้ ไม่ผัดให้ไชโป๊กรอบมากหรือนิ่มเกินไป

“สุดท้าย คือ หัวหอมยัดไส้ ใช้เนื้อปลาช่อนตำแล้วผัดด้วยหัวกะทิ ผัดเนื้อให้ฟู แล้วปั้นเป็นลูกกลอน เอาหอมแดงมาคว้านไส้ออกเอาไปยัดใส่ไส้หอมและชุบแป้งทอด ซึ่งแป้งนั้นทำขึ้นเองเป็นแป้งผสมระหว่างแป้งข้าวเจ้ากับแป้งสาลีนวดกับกะทิ ส่วนหัวหอมแดงเลือกหัวใหญ่”

 

ส่วนการรับประทานข้าวแช่ที่ถูกวิธีและให้อร่อยนั้น เชฟกระทะเหล็กอาหารไทยชื่อดัง แนะนำให้รับประทานกับ 1 คำ แล้วตักข้าวกิน 1 คำตาม ทีละคำชุ่มฉ่ำคอแน่นอน โดยเริ่มที่ลูกกะปิก่อน 1 คำ แล้วตามด้วยข้าว 1 คำ รับประกันว่าอร่อยสดชื่นจนลืมอากาศร้อนแน่

สวนน้ำอัดโปรโมชั่นรับนักท่องเที่ยว

นอกจากการสาดน้ำกลางใจเมืองจนฉ่ำปอดใจแล้ว ท่ามกลางอากาศร้อนระอุ ทางเลือกหนึ่งที่นิยมคือการเก็บกระเป๋าเดินทางสู่ท้องทะเล

ทะเลไทยในสมัยนี้ไม่มีที่ไหนจะร้อนแรงไปกว่าเกาะตาชัย จ.พังงา อีกแล้ว เพราะธรรมชาติทั้งสวยทั้งสดจนเป็นกระแสที่กล่าวขานกันไปทั่ว รองลงมาคือหาดทรายชายทะเลฝั่งอันดามันช่วงหน้าร้อนกำลังสวยทีเดียว แต่ถ้าใครไม่สะดวกไปไหนไกลๆ ทะเลพัทยา ชะอำ หัวหิน ก็สามารถบรรเทาร้อนได้ในสไตล์ที่คนกรุงคุ้นเคย

อย่างไรก็ดี เทรนด์ใหม่ที่เริ่มแพร่กระจายไปตามแหล่งท่องเที่ยวต่างๆ ในเวลานี้ คือการหนีร้อนไปเที่ยวสวนน้ำสวนสนุก ไม่ว่าจะเป็นสวนน้ำเก่าและเก๋าที่สุดในไทย นั่นก็คือ สวนสยาม หรือเรียกให้ทันสมัยหน่อยก็เป็น สยามพาร์คซิตี้ ซึ่งช่วงนี้มีจัดเทศกาล Super Big Holiday 2014 พอดี

ขณะที่ดรีมเวิลด์ สวนสนุกอีกแห่งก็ไม่น้อยหน้า มี วอเตอร์ ฟัน สนามเล่นน้ำมหาสนุกสำหรับครอบครัว ที่มีลานน้ำขนาดใหญ่กับเครื่องเล่น เช่น สไลเดอร์ เป็นตัวชูโรง แต่ถ้าใครไม่อยากเปียกน้ำก็สามารถสัมผัสอากาศหนาวสุดขั้วแบบลืมอากาศร้อนได้ที่เมืองหิมะ ช่วงนี้ดรีมเวิลด์มีโปรโมชั่นรับปิดเทอมเช่นกัน