หมึกหิ่งห้อย อร่อยรสฤดูใบไม้ผลิ

โดย...เพ็ญแข สร้อยทอง ภาพ ... กฤษณ์ พรหมสาขา ณ สกลนคร

ในทุกคำที่กลืนกินมีกลิ่นอายของฤดูใบไม้ผลิและรสชาติทะเลลึกแนบมากับ “หมึกหิ่งห้อย” เมนูโอชะจากวัตถุดิบสดใหม่ส่งตรงจากญี่ปุ่น

จากอ่าวที่งดงามติดอันดับต้นๆ ของโลก ในพื้นที่เมืองแห่งธรรมชาติกลางเกาะญี่ปุ่น อ่าวโทยามะ จังหวัดโทยามะ ประเทศญี่ปุ่น มีชื่อเสียงทางด้านการท่องเที่ยว ทั้งยังเป็นแหล่งอาหารทะเลสดใหม่และอร่อย หนึ่งในของดีจากโทยามะต้องรวมถึงโฮตารุอิกะอยู่ด้วย

หมึกหิ่งห้อย (Firefly Squid) หรือที่ชาวญี่ปุ่นเรียกว่า โฮตารุอิกะ (Hotaruika) มีแหล่งกำเนิดในหลายถิ่นของโลก แต่หมึกหิ่งห้อยจากโทยามะมีชื่อเสียงโด่งดังอาจจะเรียกว่ามากที่สุด ทุกปีเมื่อถึงฤดูใบไม้ผลิ ซึ่งเป็นฤดูกาลของหมึกหิ่งห้อยของญี่ปุ่นด้วย โฮตารุอิกะจะถูกส่งออกไปให้นักชิมทั่วโลกได้ลิ้มลอง ไม่ยกเว้นแม้ในบ้านเรา

ณ ห้องอาหารญี่ปุ่น คิสโสะ โรงแรม เดอะ เวสทิน แกรนด์ สุขุมวิท ฤดูรับประทานหมึกหิ่งห้อยเริ่มต้นแล้ว ด้วยเทมปุระ ซูชิ สลัด และหมึกหิ่งห้อยสาหร่ายญี่ปุ่นราดครีมซอส ด้วยเนื้อกรุบกรอบที่มีความหวานอยู่ในตัวเอง ทำให้ของขวัญจากทะเลชนิดนี้ช่างน่าติดอกติดใจ

 

ไม่ได้มีดีที่ความอร่อย โฮตารุอิกะนั้นยังเป็นสัตว์โลกอันแสนอัศจรรย์ เพราะมีอวัยวะผลิตแสงได้ ในฤดูวางไข่ช่วงกลางเดือน มี.ค. ไปถึงเดือน มิ.ย.ของทุกปีจะมีปรากฏการณ์ที่เรียกว่า “หมึกโฮตารุลอยบนผิวน้ำทะเล” ทำให้ท้องทะเลและชายหาดส่องแสงระยิบระยับ นี่ถูกยกให้เป็นสิ่งมหัศจรรย์ทางธรรมชาติของญี่ปุ่น ทำให้การท่องเที่ยวเพื่อชมแสงหมึกโฮตารุอิกะในยามค่ำคืนนั้นได้รับความนิยม พอๆ กับการชิมรสชาติเฉพาะตัวของหมึกชนิดนี้

หมึกหิ่งห้อยหรือหมึกเรืองแสงนี้เป็นหมึกขนาดเล็ก ทั่วไปจะมีความยาวประมาณ 3 นิ้ว สามารถนำมาปรุงอาหารได้หลายวิธี ทั้งรับประทานดิบ ย่าง ต้ม หรือแม้กระทั่งทำเป็นเทมปุระ ชาวท้องถิ่นว่ากันว่าที่อร่อยที่สุด คือ กินสดๆ หลังจากนำขึ้นมาจากทะเล เมื่อได้ลองต้องร้องว่า “โออิชิ” (อร่อย) กันทุกคน

โฮตารุอิกะสามารถนำไปสร้างสรรค์เป็นเมนูซูชิได้ทั้งแบบดิบหรือย่าง สามารถรับประทานเป็นซาชิมิได้ โดยต้องนำไส้ออกก่อน หมึกสดเนื้อเนียนนุ่มอร่อย ส่วนหนวดเป็นเส้นๆ นั้นสามารถนำไปเป็นส่วนหนึ่งบะหมี่เย็น หรือต้มกับผักตามฤดูกาล หรือต้มจนกว่าจะเปลี่ยนสีชมพูแล้วเสิร์ฟกับซอสจากน้ำส้มสายชูและมิโซะ

 

ในปลาหมึกดิบมีรสหวานตามธรรมชาติ แต่เมื่อนำไปต้มก็จะให้รสสัมผัสหยุ่นๆ ที่น่ารื่นรมย์ ขณะที่การนำไปหมักจะได้รสชาติที่หลากหลายจากเนื้อในตัวปลาหมึก เพราะขนาดเล็กๆ ของหมึกหิ่งห้อยทำให้รับประทานได้ทั้งตัวในคำเดียว หมึกชนิดนี้มีทอรีน (Taurine) และวิตามินซึ่งมีประโยชน์ต่อร่างกาย

การรับประทานโฮตารุอิกะแบบดั้งเดิมของชาวญี่ปุ่น คือ นำไปปรุงเป็น ซูมิโซะเออิ (Sumisoae) โดยนำหมึกไปต้มกับซอสที่ทำจากน้ำส้มสายชูและถั่วเหลือง หรือจะเป็น ทสึคุดานิ (Tsukudani) เคี่ยวในซอสถั่วเหลืองและมิริน และโอคิซุเกะ (Okizuke) ซึ่งเป็นสูตรอาหารดั้งเดิมของชาวญี่ปุ่น คือ การนำหมึกหิ่งห้อยไปดองกับมิริน ถั่วเหลือง และสาเก โดยรสสัมผัสที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับระยะเวลาการหมัก หมึกหิ่งห้อยต้มและปรุงรสด้วยน้ำส้มสายชู ซอสถั่วเหลือง และน้ำตาลเหมาะกับแกล้มสาเก หรือรับประทานกับข้าวก็ได้ เมื่อนำหมึกไปทอดก็สามารถนำมาเป็นส่วนผสมของอาหารจากตะวันตก เช่น พาสต้า หรือข้าวหน้าชีส และของฝากขึ้นชื่อของเมืองโทยามะก็คือ คุโระซูคุริ (Kurozukuri) คือ ปลาหมึกดองในน้ำหมึกสีดำ เรียกได้ว่า ใครไปใครมาก็ต้องมีติดไม้ติดมือกลับไป เช่นเดียวกับข้าวเกรียบหรือข้าวอบกรอบรสปลาหมึก

นอกจากนิยมรับประทานกันในญี่ปุ่นแล้ว โฮตารุอิกะก็กลายเป็นสินค้าส่งออกที่ เจโทร (JETRO) หรือองค์การส่งเสริมการค้าต่างประเทศของญี่ปุ่นแนะนำ อย่างในบ้านเรานั้นหมึกหิ่งห้อยก็ไม่ได้หารับประทานได้ง่ายนัก ใครอยากลองก็แวะไปห้องอาหารญี่ปุ่นคิสโสะ ร้านอาหารญี่ปุ่นที่คนไทยรู้จักกันอย่างดีมาตลอด 22 ปี

 

เมนูหมึกหิ่งห้อยที่คิสโสะปีนี้มีทั้ง เทมปุระ ซูชิ สลัด และหมึกหิ่งห้อยสาหร่ายญี่ปุ่นราดครีมซอส เท็มปุระหมึกหิ่งห้อยกรอบหนึบอร่อยนั้น ทอดด้วยแป้งที่ใส่อาโอโนริหรือสาหร่ายป่นลงไปด้วย ทั้งหมึกและสาหร่ายกรุบกรอบหนึบให้กลิ่นอายทะเลที่เข้ากันเข้ากัน

สำหรับเมนูซูชินั้นเชฟลวกปลาหมึกให้พอสุก ดึงเครื่องในและส่วนแข็งๆ ออกทำให้รับประทานได้ทั้งตัว (ในคำเดียว) เป็นเมนูที่สัมผัสได้ถึงความหวานและกลิ่นอายของทะเลก็ยังคงอยู่ ตัวข้าวนั้นเชฟใส่ขิงลงไปด้วย ไปด้วยกันได้เป็นอย่างดี และยังช่วยชูรสปลาหมึกขึ้นมาอีกด้วย

จานที่เป็นสลัดโดดเด่นด้วยน้ำเดรสซิ่งที่ผสมน้ำส้มยูซุของดีอีกหนึ่งอย่างจากญี่ปุ่นลงไป เปรี้ยวนิดหวานหน่อย ทั้งยังได้ความกรุบกรอบของปลาเงินทอดมาเสริม ขณะที่หมึกหิ่งห้อยสาหร่ายญี่ปุ่นราดครีมซอสนั้น เชฟนำสาหร่าย 3 สีรวมทั้งต้นหอมลวกมาประกอบ ส่วนซอสนั้นมีกลิ่นของมิโซะผสมผสาน

วัตถุดิบจากญี่ปุ่นซึ่งนำมาปรุงอาหารนั้นมีมากมายหลากหลาย แต่ว่าปลาหมึกหิ่งห้อยนั้นอาจจะเป็นที่รู้จักน้อยเกินไป ใครอยากลองลิ้มชิมรสเมนูปลาหมึกหิ่งห้อยได้ตั้งแต่วันนี้ถึงสิ้นเดือน เม.ย.นี้ ณ ห้องอาหารญี่ปุ่น คิสโสะ ชั้น 8 โรงแรม เดอะ เวสทิน แกรนด์ สุขุมวิท สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม โทร. 02-207-8000 หรือ www.kissobangkok.com

เมื่อย่างเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ (ของญี่ปุ่น) นี่คือช่วงเวลาที่ดีที่สุดของปีสำหรับการทำความรู้จักกับหมึกหิ่งห้อย หรือโฮตารุอิกะ